Hljóðabunga - 01.03.1975, Síða 23

Félag þetta efldist ótrúlega fljótt. Áður
en ár var liðið voru félagar orðnir 60 að
tölu og störfuðu af miklu fjöri. Þeir héldu
vikulega fundi með fyrirlestrum, umræðum
og líkamsrækt. Glínm stunduðu þeir af
kappi, enda voru í félaginu glímukappar
miklir, og nægir þar að nefna Jóhannes
Jósepsson, fyrsta formann UMFA.
Ungmennafélagarnir urðu strax áberandi
í bæjarlífinu á Akureyri. Á ársafmæli fél-
agsins 1907 var mikil veisla i „Gúttó” með
heitstrengingum sem frægar urðu.
Athyglisverðust þeirra er heitstrenging
Þórhalls Bjarnasonar, sem hét því „að
koma því til leiðar að vér Islendingar
stæðum ekki verr að vígi til sæmdarvæn-
legrar þátttöku í hinum ólympsku leikum
innan fimm ára, en aðrar þjóðir að tiltölu”.
— Þetta er talsverð kokhreysti með tilliti
til þess að íþróttaiðkun í landinu var
nánast engin um þessar mundir. (— En
Þórhallur stóð við heit sitt, engu að síður).
Ekki má heldur gleyma heiðursfélaga
UMFA, Matthíasi Jochumssyni sem strengdi
þess heit „að verða hundrað ára eða liggja
dauður ella”.
STOFNUN U.M.F.I.
Strax á fyrsta ári hófu félagar UMFA
útbreiðslustarfsemi í næstu sveitum.
Næstu árin spruttu félögin svo upp um
allt land, og 1907 er ráðist í að stofna lands-
samband ungmennafélaga, Ungmennafélag
Islands. Stofnfundurinn, fyrsta sambands-
þing UMFÍ, var haldið á þingvöllum, 2-3
ágúst það ár.
En þessa sömu daga áði konungur Is-
lands og Danmerkur, Friðrik áttundi, á
Þingvöllum með föruneyti sínu.
Sambandsþingmenn voru sjö talsins, frá
fjórum félögum. (UMFA, UMF Reykja-
víkur, UMF Skriðuhrepps og UMF Bolvík-
inga og Isfirðinga). Þeir báru allir dýrindis
litklæði að hætti fornra kappa, skrautsaum-
aðar skikkjur úr útlendu klæði. Við sjáum
þennan fríða flokk fyrir olckur, nokkra
stráka sem eru sannfærðir um að þeir séu
arftakar Gunnars á Hlíðarenda, og að
þeirra sé framtíðin.
— Á þessum árum var fánamálið mikið
hitamál hér á landi, en ungmennafélögin
börðust frá upphafi fyrir „Hvítbláinum”
og nefndu hann fána Islands, þótt sam-
kvæmt lögum bæri Islendingum enginn
fáni nema sá danski.
Þingið var háð undir berum himni
skammt frá tjaldbúðum konungs, en á þing-
stað blakti bláhviti fáninn. Þetta fór ákaf-
lega í taugarnar á tjaldbúum, einkum þing-
mönnum Heimastjórnarmanna, sem töldu
fánamálið ekki tímabært. Sendimaður úr
þeirra hópi, Hannes Þorsteinsson ritstjóri
Þjóðólfs kom með þau tilmæli að fáninn
yrði dreginn niður, en því var harðlega
neitað. Þá var þess farið á leit að ung-
mennafélagar létu sér nægja „lítinn skraut-
fána” en hetjurnar sinntu því í engu og varð
sendimaður frá að hverfa.
Ungmennafélag Islands var stofnað sem
samband sjö félaga, fimm að norðan, eins
að austan og eins að sunnan. (Vestfirðing-
urinn á þinginu hikaði vegna bindindis-
heitsins í sambandslögunum). —- Fyrsti
sambandsformaðurinn var Jóhannes
Jósepsson.
Fundurinn á Þingvöllum lagði grundvöll
að framtíðarstarfinu, þar voru samþykkt
lög fyrir sambandið og AT^isar ályktanir
gerðar. Meðal annars var ákveðið að koma
út „ungmennablaði”, félagsskapnum til
styrktar. Þetta blað leit fyrst dagsins Ijós
1909 og hlaut nafnið Skinfaxi.
MERKASTA BLAÐ LANDSINS
„Skinfaxi heitir hann, og sól og sumar
vill hann breiða yfir land allt. Bera
kveðju milli ungmennafélaga. Og færa
þeim fréttir af starfi voru víðs vegar um
land. Hann vill flytja þeim hvatningarorð
og leiðheiningar um starf þeirra.
Auðfúsugestur vill hann vera hverju ung-
mennafélagi, og hverju heimili þar sem
efnileg æska er fyrir. Merki ungmenna-
félaga vill hann bera hátt. Svo þau gleymi
ekki takmarki sínu: Að vekja og göfga
IILJÓÐABUNGA
23