Hljóðabunga - 01.03.1975, Side 28
Það má ljóst vera að hreyfing þessi var
ekki sprottin af félagsþörf æskunnar,
heldur voru það fulltrúar kerfisins sem
voru að reyna að fá unga fólkið til að
styðja við bakið á sér.
Jónas var ekki ungur lengur. 1937 skrif-
aði Arnór Sigurjónsson í Skinfaxa og hvatti
ungmennafélaga til að standa gegn þessari
nýju hreyfingu.
EYJÓLFUR HRESSIST
Vökumannahreyfingin dagaði fljótlega
uppi, en á sama tíma fór smám saman að
færast nýtt líf í ungmennafélögin. Ný
áhugaalda vaknaði og félögin snéru sér
meira að vandamálum samtimans. I stefnu-
skrá UMFl var bætt við ákvæði um að
félögin skuli „vinna að þvi að næg atvinna
bíði allra unglinga er vaxa upp i landinu
þegar þeir hafa náð starfsaldri eða lokið
námi”.
Aðalsteinn
Sigmundsson:
— Til atlögu við
kreppuna. —
Skinfaxi flutti hverja greinina af annarri
um atvinnumál til sjávar og sveita, og sam-
bandsstjóri, Aðalsteinn Sigmundsson, stóð
að samningu frumvarps um ráðstafanir
vegna atvinnulausra unglinga. Frumvarp
þetta var flutt á alþingi 1937. I því voru
m.a. hugmyndir um skólaverstöðvar í öll-
um landshlutum, svo og kennslubú, þar
sem unglingum gæfist kostur á verklegu
námi i undirstöðuatvinnugreinum þjóðar-
innar. Atvinnubótanefnd unglinga skyldi
sett á stofn, skipuð fulltrúum frá UMFl
og ASÍ.
Einnig byrjaði UMFl þátttöku í alþjóða-
samstarfi æsklýðsfélaga um að koma á friði
i heiminum, 1937 sat Eiríkur J. Eiriksson
alþjóðafriðarfund í Genf.
Ymsar pólitískar hræringar komu fram
á árunum fyrir strið þ.á.m. flokkur þjóð-
ernissinna (öðru nafni nasistar) sem viidu
eigna sér ýmislegt af upphaflegum stefnu-
málum umf. Tók sá ílokkur meðal annars
upp kjörorðið „Island allt”. UMFl for-
dæmdi þetta harðlega, og lýsti sambands-
þing 1937 því skilmerkilega yfir að ung-
mennafélögin ættu ekkert skylt við nefndan
stj órmálaflokk.
Crbótatillögur UMFl í atvinnumálum
fengu ekki fylgi á alþingi og urðu því ekki
að veruleika, enda var nú skammt í að
hernám og stríðsgróði létti atvinnuleysis-
áhyggjunum af Islendingum — og færði
þeim aðrar áhyggjur.
Meðan herseta Breta hér á landi stóð
yfir beittu umf. sér fyrir því að Islendingar,
og þá einkum unga kynslóðin hefði sem
minnst samskipti við hernámsliðið, og hef-
ur það sama gilt um bandaríska herliðið
síðan það tók sér hólfestu á Miðnesheiðinni.
Stefna UMFl hefur verið að allur erlendur
her fari úr landinu.
„ÞAÐ ÞARF STERK BEIN TIL AÐ
ÞOLA GÓÐA DAGA”
Eftir seinna strið fóru nýir tímar í hönd.
Islendingar fengu peninga milli handanna
og urðu uppteknir af þessu nýstárlega fyrir-
bæri. öll framfarabarátta tók að beinast að
aukinni gj aldeyrisöflun og „velmegun”. Á
slíkum tímum er erfitt að byggja fjölda-
samtök á óeigingjörnum hugsjónamálum,
allir sem starfað hafa að félagsmálum upp
á síðkastið þekkja þá félagslegu deyfð sem
þjakar þjóðarsálina.
Starfsemi ungmennafélaganna hefur
ekki farið varhluta af þessari þróun. Langt
28
HLJÓÐABUNGA