Heimili og skóli - 01.04.1953, Qupperneq 7

HEIMILI OG SKÓLI
27
fararprófi ljúka þeir á 4 dögum. Þetta
eigum við einnig að gera. Ekki vegna
þess, að Danir og Norðmenn gera það,
heldur af því, að þetta er skynsamleg
ráðstöfun frá uppeldisfræðilegu sjón-
armiði. Við eigum að þurrka út þessi
fyrirferðarmiklu og hátíðlegu árspróf,
og draga burtfararprófið enn meira
saman.
Allir kennarar nota meira og minna
ýmis smápróf til þess að fylgjast með
kunnáttu og getu nemendanna. Þessi
próf eru nauðsynleg og eiga rétt á sér,
en við þau má líka sitja. Með þessum
* prófum veit kennarinn nákvæmlega,
hvernig börnin eru á vegi stödd. Hann
þarf ekki á vorprófunum að halda.
Einkunnir á þessum smáprófum fara
lágt. Þær þurfa engan að særa eða
niðurlægja. Þær eru oftast aðeins á
milli kennarans og nemandans og eiga
ekki að fara annarra á milli.
En hvað myndu foreldrar segja við
þessari breytingu?
Eg hygg að þeim muni nokkuð sárt
urn prófin. Þau eru handhæg aðferð
til að komast eftir námsárangri barn-
anna, en allir foreldrar vilja fylgjast
með því. Mér er þó nær að halda, að
skólarnir njóti nú vaxandi trausts for-
eldra, hvort sem þeir eiga það skilið
eða ekki, og þar af leiðandi eru éink-
unnir og próf ekki eins mikilvæg at-
riði 02: áður. Eldri kennarar munu
og margir halda fast í prófin. Þeir hafa
lifað og starfað undir veldi þeirra,
göllum þeirra og kostum — því að
kosti hafa prófin einnig, þótt þeirra
sé ekki getið hér. Þeir vilja sjá það
svart á hvítu, að starf þeirra hafi bor-
ið einhvern árangur, að krakkarnir
sýni það, að þeir hafi eitthvað lært.
En hvað myndu svo börnin segja?
Það er í raun og veru aðalatriðið.
Duglegu börnin myndu flest vilja
hafa próf — líklega. Háu einkunnirn-
ar vekja þægilegar tilfinningar. Það
er gaman að sýna kunningjunum þær,
og pabba og mömmu. Það er ánægju-
legt að fá hrós og viðurkenningu. Allt
þetta veita háu einkunnirnar. En hvað
segja hin börnin, sem alltaf eru dæmd
til að fá lágar einkunnir?
Mér eru enn í fersku minni margir
vordagar, þegar ég afhenti einkunna-
bækur í bekknum mínum. Ég man
eftir mörgum glöðum og stoltum
börnum, en ég man þó betur eftir
hinum, sem biðu eftir þessum Stóra-
dómi með kvíða og jafnvel örvænt-
ingu. Jafnvel þótt einkunnir þeirra
væru ekki lesnar upp, var sársauki og
niðurlæging í svip þeirra. Þau þurftu
þó að sýna þær heima. Þegar duglegu
börnin voru að sýna hvert öðru ein-
kunnir sínar, fóru þessi börn með sín-
ar einkunnir í felum. Hvað voru þess-
ir andstyggilegu 4 og 5 á móts við
tölurnar 7, 8 og 9 og jafnvel 10, sem
hin börnin fengu? Oftar en einu sinni
hef ég séð börn gráta yfir einkunn-
um sínum, og enn fleiri hafa ef til
vill grátið yfir þeim, þegar heim kom,
jafnvel þótt þau hafi átt góða og skiln-
ingsríka foreldra, sem tóku þessar töl-
ur ekki allt of hátíðlega.
Engan dag skólaársins sá ég jafn-
miklar andstæður í svip barnanna og
þennan dag. Og ég sagði stundum við
sjálfan mig: Er nokkurt vit í þessari
mælingu á börnunum? Er það réttlæt-
anlegt, at setja börnin á þessar vogar-
skálar og skipta þeim á svo áberandi
hátt í heimsk börn, gáfuð börn og