Úrval - 01.10.1968, Qupperneq 74

72
ÚRVAL
sókn. Hversvegna hika læltnarnir
svona lengi? Ég hefði þurft að lifa
í tíu ár enn vegna barna minna, en
nú á ég varla meira en tvö eða þrjú
ár ólifuð. Mætti ekki kenna lækn-
unum betri aðferðir? Ef þeir gætu
tekið réttar ákvarðanir í tíma væri
mikið unnið.“
Og sannarlega er þess brýn þörf
að bæði sjúklingar og læknar séu
vel á verði gagnvart krabbameini,
láti aldrei dragast að komast að
hinu rétta sem allra fyrst. Þvi
nú eru viðhorfin öll önnur en
áður var, þegar krabbamein
mátti heita ólæknandi. Nú eru bata-
horfurnar orðnar góðar, en því að-
eins að beitt sé réttum læknisað-
gerðum í tíma — áður en meinið
er komið á of hátt stig. Fleiri og
fleiri tegundir af því er nú unnt að
lækna, og lækna til fulls. (Þegar
liðin eru fimm ár frá skurðlækn-
ingu, er álitið að meinið muni ekki
geta tekið sig upp, ef þá finnast
engin einkenni).
Margír menn — og meðal þeirra
ýmsir læknar — virðast ekki hafa
gert sér grein fyrir þessum breyttu
viðhorfum. Þeir halda að krabba-
mein leiði ætíð til dauða. „Þegar
fréttist um lát kunnugra af völdum
þessa sjúkdóms þá eykst svartsýn-
in.“ Svo segir dr. John Wakefield,
enskur sérfræðingur í krabbameins-
lækninum, sem mikið mark er tek-
ið á. „Hinu taka menn minna eftir,
ef sjúklingi batnar.“ Það er eðli-
legt, að sjúklingi verði það á að
draga að fara til læknis þó að hann
finni einkenni hjá sér sem bent
gætu til krabbameins, því hann
hræðist að heyra úrskurðinn. Þetta
fólk gerir sér hinn mesta óleik með
hiki smu og hræðslu, því að þá
kann oft svo að fara, að þegar það
loksins fer til læknis sé orðið of
seint að beita þeim læknisráðum,
sem annars hefðu komið að gagni
og flest eru ný eða nýleg.
Og ekki eru læknarnir sjálfir
lausir við þennan skelk. Af því
hlýzt ekki annað en tafir, sem geta
leitt til vandræða.
LÆKNINGAR SEM ÁÐUR
ÞEKKTUST EKKI
En það er sannazt að segja, að
svo miklar framfarir hafa orðið í
krabbameinslækningum á síðustu
árum, að gengur kraftaverki næst.
Hér fara á eftir nokkur dæmi um
það:
• Fyrir nokkrum árum var
krabbamein í sogæðakirtlum álitið
öldungis ólæknandi. Nú læknast
75% af þeim sem koma til læknis
með meinið á frumstigi, og 33% til
50% af þeim sem seinna koma.
• Ein hin voðalegasta tegund
af krabbameini var álitið vera hið
bráða hvítblæði í sogæðum hjá
börnum. Fyrir tuttugu árum lifðu
börnin varla lengur en nokkrar
vikur með þessa veiki. Nú tekst að
seinka gangi hennar svo, að 93%
lifa lengur en þrjú ár. Og sam-
kvæmt skýrslum hafa 150 sjúkling-
ar lifað þennan sjúkdóm í fimm ár
eða lengur.
® Áður tókst ekki að lækna
krabbamein í eista nema hjá 48%.
En nú er sú tala (þeirra sem lifað
hafa í fimm ár án þess nokkur ein-
kenni hafi komið eftir læknismeð-
ferðina) komin upp í 93%. Hin nýja