Garður - 01.10.1945, Blaðsíða 28

Garður - 01.10.1945, Blaðsíða 28
26 GARÐUR um. „Og það sem lakast var af öllu, honum leiddist í Hvamminum“. En Bjartur tvíefldist við hverja raun. Hann hvikar aldrci frá settu marki, allt annað verður að þoka fyrir því, og leiðindi er orð, sem Bjartur þekkir ekki. Ef í móti blæs eða ef Bjartur kemst í einhverja tvísýnu, leitar hann til skáldskaparins. Þá hefur hann „yfir vísur með sjálfum sér, samanbarið rím, aldýr sléttubönd“. Á þetta leggur H. K. L. mikla áherzlu hjá Bjarti, og speglar það mjög merkilegt atriði í þjóðlífi og menningarsögu Islendinga. Þannig hefur skáldskapurinn verið íslend- ingum jólaeldur á öllum öldum, og í honum fékk þjóðin svalað útþrá sinni, óskum og draumum um glæsilegt og stónbrotið líf. Bjartur leitar ekki aðeins til skáldskaparins vegna íþróttarinnar og til að halda hug- anum föstum við eitthvað, hann er honum einnig brýning í sjálfri lífs- baráttunni (sbr. hér að framan og 154). Þetta atriði skýrir Kiljan betur sjálfur: „Trúin á hetjusöguna er það fjöregg, sem þjóðin varðveitti gegnum alla kröm niðurlægingarinnar. Og þó þrettánda öldin hafi selt land og lýð í hendur útlendum herrum, var það sú sama öld, sem gaf oss þetta fjöregg, þennan björgunarfleka, hetjusöguna sem siðferðis- mælikvarða og trúarbrögð. Hefði þessi bæklaða, úrættaða, útþrælkaða, pestriðna hungurþjóð ekki trúað hún væri víkingar, hetjur og dulklædd- ir konungmenn, mundum vér ekki vera sjálfstætt lýðveldi í dag“. (Tímarit Máls og menningar,, III. hefti 1944, bls. 256. II. K. L.). Þann- ig stælir og eílir skáldskapurinn Bjart. En draumlyndi Ólafs dregur mátt úr honum, gerir hann fjarhuga og lingerðan. í Ileiðarbýlinu er Ólafi lýst sem afburða sauðamanni. Þó hugsar hann ekki í ám eins og Bjartur, og þannig velur Ólafur heldur kúna en sex ær, er Egill spyr um kúgildið. Hvað Bjarti hefði verið slíkt víðs fjarri, kemur bezt fram, þegar „konan Itósa“ fer að tala um kú. Ólafi er það aftur mest í mun, að honum sjálfum og Höllu líði sem bezt, en Bjartur leit aftur á kúna sem setta til höfuðs ánum, sem líka varð raunin á, þegar loks tókst að þröngva kúnni upp á hann. Bjartur vill ekki um haustið setja færri ær á en venjulega, þó að kýr hefði bætzt í búið. Það væri að svíkja sína hugsjón, sauðkindina. En er fram á vorið kemur og stórhríð hefur staðið í marga daga, fcr útlitið að verða æði ískyggilegt. „Stríðið um lífsbjörgina stóð þannig milli kýrinnar og ánna, og því fleiri hríðardagar sem bættust við, þeim mun ljósara varð, að hér hlaut annað að bera sigurorð af hinu“. Geigvænleg barátta er
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Garður

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Garður
https://timarit.is/publication/1925

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.