Upp í vindinn - 01.05.2018, Blaðsíða 84

Annað dæmi má nefna frá vettvangsvinnu Verkís á þungmálma-
menguðu svæði. Að auki við almenna sýnatöku lét Verkís taka 10
bakgrunnssýni (ómenguð sýni) til að mæla náttúruleg gildi
þungmálma á svæðinu en slíkar tölur eru afar mikilvægar þegar
meta ájarðvegsmengun. Kom þá í Ijós að nikkel (Ni) íjarðvegi fór vel
yfir forvarnagildi í Evrópu. Þetta máglögglega sjá á mynd 3, þar sem
bláar súlur sýna Ni styrk í jarðvegssýnum á umræddu svæði. Rauð
línasýnirforvarnargildi EU. Eins ogsjámáfaraöll nema þrjú affjörtíu
of sjö sýnum (bláar súlur) yfir forvarnarmörkin (rauð Ifna).
M
aB
4CX)
350
300
250
200
150
100
50
0

i ■ I , 1 , . . i
T llll Illll
Nm^l/llDNCOClO
tn io n co m

Mynd 3 Bláar súlur sýna styrk nlkkels (Ni) íjarðvegi
áísiandiograuðHnasýnirforvarnarmörkeu. Ef miða ætti við forvarnagildi Evrópu eingöngu, hefði mátt ætla að
allur jarðvegur á umræddu svæði væri Ni mengaður sem er fremur
óraunhæft. Þetta kemur heim og saman við Ni styrk í íslensku
basalti en í t.d. ólivín-basalti getur Ni styrkur orðið mjög hár, eða á
bilinu 100 til 2000 mg/kg.1 Verkís hefur unnið að mörgum verk þar
sem jarðvegsmengun kemur við sögu bæði innan og utan
borgarmarka í tengslum við urðunarstaði, fyrrum starfsemi
varnarliðsins og iðnað ýmiss konar. Vegna þess að ekki er enn
komin reglugerð um íslenskan jarðveg er mikilvægt að taka tillit til
jarðvegs- og jarðefnafræði þar sem oft þarf að taka tillit til
jarðvegseiginleika (leirsteindir, lífræn efni, sýrustig o.s.f.v.) þegar
meta á umfang mengunar og hvort hún geti verið skaðleg umhverfi,
dýrum og mannfólki.
í hverju verki sem Verkís hefur fengist við var farið í eftirfarandi ferli;
• Mat á umfangi mengunar með vettvangsskoðun sem
og að finna upptök mengunarinnar.
• Sýnataka byggt á fyrrnefndu mati út frá
vett vangss koð u n.
• Túlkun efnaniðurstaðna.
• Ráðgjöf varðandi frágang mengaðs svæðis.
8'4
...upp ívindinn