Islande-France - 01.10.1948, Page 27

ISLANDE - FRANCE
25
andi franska léttúð lýsir sér. Létt-
úðin er snara, seni hin franska lund
leggur á leið þeirra ínanna, er sjá
ckki alvöru eða dýpt í öðru en því
þunglamalega og stirðbusalega. Að
réttu lagi er hún merki um það, sem
ég vil nefna „and-smámunasemi“.
Ravel var liinum smásmugulegu
mesti þyrnir í augum. Þeir finna
tónlist lians það til foráttu, að þar
fái ástríðurnar livergi framrás, eng-
ar sterkar tilfinningar né óp holds-
ins, rétt eins og ekki væri liægt að
túlka tilfinningar á annan hátt en
með sterkum áherzlum.
Þegar ég hitti Ravel í síðasta sinn
— það var þremur árum fyrir lát
iians — barst tal okkar að álfum. Ég
var nýkominn frá Finnlandi og
liafði komizt þar i kynni við skógar-
og vatnadísir á hinum löngu vetrar-
kvöldum. Ég rifjaði upp fyrir Ravel
ferskar endurminningar mínar um
])essar dulverur, sem nú cr vart að
finna nema meðal hreinhjartaðra
þjóða, og mega Finnar teljast þeirra
á meðal. Ravel, sem var jafnan svo
kuldalegur á svi]) og lét, af einskon-
ar oflátungsbætti, tilfinningar sínar
aldrei í Ijós, svo að aðrir sæju, leit
á mig nieð viðkvæmni og blíðu, rétt
eins og ég liefði fært honum fréttir
af fjarlægum vini. En liann þagði
við, svo að ég spurði: „Um livað er-
uð þér að hugsa?“ — „Ég er að
brjóta heilann um það,“ sagði hann,
„á livaða máli dísirnar liafi talað við
yður.“ — „A yðar máli,“ svaraði ég
honiun.
Ravel veilÍL- nána athygli hinum
hlutlæga heimi, heimi blómanna,
riki dýranna, og' i tónsmíðum sínum
leiðir iiann okkur aldrei langt frá
jörðu. Hann hefst við á því sviði,
þar sem sjón og hugmyndaflug mæt-
ast, þar sem vísindi og töfrar snert-
ast, og ef hann lifði nú í dag, hefði
ég ekki örvænt um að sjá hann
semja einhvers konar atómu-svítu,
þar sem hann hefði látið tónana lýsa