Fróðskaparrit - 01.01.1954, Síða 31

Fólkatalið um 1600
37
fólk hava havt. Tí man sum miðal 1 persónur til 3 merkur
fara at vera ein toluliga tokur miðalvegur.
Tvey viðurakifti eru tó eftir enn at hava 1 huga. Annað
er, at hjúnabond millum arbeiðisfólk ikki eru óhugsandi —
hóast hetta óivað ikki hevur verið vanligt35) vegna tess
at dvey ognarleys sjálvsagt ikki kunnu hava havt nógv at
stovna hjúnaband á og at vit í jarðahókunum eisini finna
listar yvirbotur (»sagefaldslister«) álagdar arbeiðisfólkum
fyri at vera komin fyri leysingaborn — óivað í nógvum
fórum tí at tey ikki sluppu at giftast. — Hitt at hava í huga
eru tey gomlu, ið hava sitið við haldi. — Tí kann talið
fyri tænastufólkini (800) kanska snóggast til 1000 fyri
tænastufólk og haldfólk undir einum.
Fólkatal Fðroya um ár 1600 verður sostatt:
(Size of population about 1600)
Kongs- og óðalsbóndur og prestarnir: um 2180
(Tenants, freeholders, and clergy)
Tænastufólk og haldfólk: um 1000.
(Farm workers, male and female, and pensioners)
Tilsamans um 3180
Sjálvsagt kann ein rokning av fólkatalinum við einans
jarðabókunum sum grundarlag ongant'íð verða annað enn
ein meting, ið rillar meira ella minni. Men so leingi meira
eftirfarandi keldutilfar ikki er fyri hond, mugu vit sláa
okkum til tols við tí úrsliti, ið her er náað, — og eina
hylling fáa vit hóast alt á tali fedra okkara um ár 1600.
3B) Upp til 1846 var hjúnaband bannað millum ognarleys (sb. J.-F. Jacob-
sen: Færóeme, Natur og Folk, s. 46), men eins og vit finna dómi um tað
seinri, kunnu undantók eisini hava verið í hesi tíð. Tað er heldur ikki óhugs-
andi, at summir húskallar hava átt nakað av óðalsjórð, sum kanska hevur
verið heldur lítið til sjálv.,tóðugan garð, og hava teir sostatt verið noyddir
at vera í tænastu, men kortini ikki sum ognarleysir.