Freyja - 01.09.1904, Side 3

VII. 2.
FREYJA
2 T
Lœknisfræðin og óvinir liennar.
—cftii--
John H. Girdner M. D.
^ngin grein vísindanna hefir átt viö jafn volduga óvini að stíöa,
eins og læknisfrœðin, einmitt sú vísindagrein, sem öllum öðr-
um fremur miðar til að bæta kjör mannanna og lengja og farsœla
líf þeirra.
A öllum tímabilum sögunnar hafa menn, sem hneigðust að
stjörnufrœði mátt horfa á stjörnurnar, þegar himininn blasti við
þeim í heiðbláma sínum, án þess að þurfa að standa nokkrum
reikning af þeirri iðn sinni, sama má segja um þá, sem hneigðust
að grasafrœði, að þeir gátu óhindraðir satt þá tilhneiging sína. En
læknisfrœðin, sem aðallega byggist á nákvœmri þekkingu á líkama
mannsins, hefir verið synjað um þessi afar nauðsynlegu skilyrði og
þess utan mætt uppihaldslausri mótspyrnu. Bœði fyrir og eftir
Krists daga, og allt fram undir vora daga hafði hjátrú, hleypidóm-
arog trúarlegur ótti við dauðann svo mikið vald yfir mönnum, að
líkskurður var ekki einungis álitinn gagnstæður öllu velsæmi, held-
ur og bein synd gegn guði. Menn drápu hvorir aðra í þúsunda-
tali á vígvellinum, þó máttu þeir, sem læknisfræðina stunduðu,
ekki einusinni fá þessi lík, sem þannig til féllu, sér og fræðigrein
sinni til uppbyggingar.
Það var ekki fyr en 1615 e. Kr. að hin afar auðskilda hring-
ferð blóðsins var þekkt. Þessi uppgötvun dr. Harveys var þó fyrst
gefin út á prent 12 árum seinna. Um það segir einn af merkustu
sagnariturum þeirra tíma:
Afleiðingarnar vcru þess eðlis, að fæla dr. Harvey frá að opin-
bera nokkrar fleiri uppgötvanir í þá átt í bráðina og fyrir þetta tiltæki
fóru margir sjúklingar hans frá honum.
Þegar líkneskjusmíði og listir stóðu í mestum blóma hjá
Grikkjum og Rómverjum, vissu listamennirnir sjálfir ekkihið allra
minnsta um byggingu eða næringu handarinnar, sem framleiddi
listaverkin.
UPPRUNI LÆKNISFRÆÐINNAR.
Egyptum er tileinkaður sá heiður, að hafa fyrstir manna gjört
tilraun til að komast fyrir upptök sjúkdóma, skilja í þeim og reyna