Helgarpósturinn - 21.09.1979, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 21. september 1979 -helgSrpÓstUrÍlirL-
—he/gar
pósturinn._
utgefandi: Blaðaútgáfan Vitaðsgjafi
setn er dótturfyrirtæki Alþýðublaðs-
ins, en með sjálfstæða stjórn.
Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guð-
mundsson
Ritstjórar: Arni Þórarinsson, Björn
Vignir Sigurpálsson
Ritstjórnarfulltrúi: Jón Oskar Haf-
sfeinsson.
Blaðamenn: Guðjón Arngrímsson,
Guðlaugur Bergmundsson, Guðmund-
ur Arni Stefánsson og Þorgrimur
Gestsson
Ljósmyndir: Friðþjófur Helgason
Augiysingar: ingiDjorg biguroaraotnr
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir
Dreifingarstjóri: Sigurður Steinars-
son
Ritstjórn og auglýsingar er'u að Siðu-
múla 11, Reykjavík. Simi 81866. Af-
greiðsla að Hverfisgötu 8-10. Símar:
81866, 81741, 14900 og 14906.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Askrift (með Alþýðublaðinu) er kr.
4.000.. a mánuði. Verð i lausasölu er
kr. 200 - eintakið.
Mælt í mót
Þótt tslendingar eigi aö heita
mótmælendatriiar, þá getur varla
slappari mótmæiendur meöal
þjóöa veraldar en einmitt okkur.
Varla er ástæöan sú aö þaö séu
ekki næg tUefni til mótmæla hér á
landi. Hiö gagnstæöa væri miklu
nær lagi — þaö eru yfrin tækifæri
en þau eru bara svo frámunalega
illa nýtt sakir landlægs skipulags-
Ieysis og klúöurs. Þaö er sem sagt
af sem áöur var þegar Jón forseti
beit í skjaldarrendurna i sölum
alþingis og þingheimur aUur mót-
mælti kröftuglega dönskum yfir-
gangi eöa þegar Mývetningar
fóru fylktu liöi og sprengdu stífl-
una á Laxársvæöinu I loft upp.
Þaö voru mótmæli I lagi.
Undanfariö hafa stórmálin
duniö yfir, sem kjöriö heföi veriö
aö efna tU mótmæla dt af. Þar er
auövitaö fyrst aö nefna aö þaö
hafa veriö hækkaöir skattar og
álögur auknar stórlega á allan
landslýö. Erlendis heföi slfku
varla veriö tekiö þegjandi, og þaö
eru meiraaö segja mýmörg dæmi
um þaö aö upp úr hækkunum af
þessu tagi hafi risiö öflugar
almenningshreyfingar og jafnvel
stjórnmálaflokkar meö þaö eina
augnamiöaö mótmæla þeim. Hér
heyröist varla múkk þegar
skattahækkunin var tilkynnt, ekki
einu sinni i stjórnarandstöðunni
svo aö heitiö gæti.
Nú I kjölfariö hækkuöu svo bú-
vörurnar enn einu sinni og sama
sagan endurtekur sig. Viö tökum
þvi meö niöurbældu andvarpi og
förum i næstu búö til aö kaupa
kiló af súpukjöti, sem hækkaöi i
dag. Þaö er vist einhver ofurlftili
kurr I krötum, en menn kippa sér
ekki upp viö slikt lengur.
Svo kemur utanrikisráöherra
Tékka íopinbera heimsókn og er
tekiö meö kostum og kynjum
meöan hópur andófsmanna i
Tékkó biöur skriparéttarhalda.
Einhver dapurlegasta mynd sem
ég hef séö um dagana er af
tveimur litlum Heimdallar-
strákum aö reyna aö troöa mót-
mælaskjali inn á ráöherrann en
þegar hann neitar aö taka viö
bréfinu, hverfei þeir sneyptir á
braut. Miönefnd Herstöövaand-
stæöinga má ekki vera aö þvi aö
láta máliö til sin taka, þar sem
hún er önnum kafin aö táiga
aumkunarvert hesthöföuö til aö
reisa fáeinum úreltum Nato-her-
skipum niöstöng inn I Laugarnesi.
Því mótmælir sföan Hesta-
mannafélagiö Fákur I kurteis-
legri orösendingu I blööunum og
telur svfviröu viö hestinn !
Þaö veröur þó aö viröa þaö viö
Fáksmenn aö þaö vottar .. fyrir
f rumiegheitum I mótmælum
pcjrra. Enáa viröast herstööva-
andstæöingar hafa tekiö sig á
Fyrir frumhlaup löggunnar'
þóttósköp hafiþaö veno sviplaust
miöaö t.d. viö Þorláksmessuslag
þeirra hér foröum daga. En Ilk-
iega endurspegla bragðdauf mót-
mæli aöeins tiöarandann nú um
stundir, þegar allt kemur til alls.
Vér mótmælum allir!
—b.
GRAÐUGA SVEINAFÉLAGIÐ
Þegar verkfall Grafiska
sveinafélagsins var á dögunum
stóö ekki á því aö þaö væri milli
tannanna á fólki, og ekki aö á-
stæöulausu. Gárungarnir köll-
uöu þaö Gráöuga sveinafélagið,
en hvort greyin eru svo gráöug
skal ósagt latiö, hinsvegar eru
þeir aö reyna aö halda félagi
sinu lifandi og vilja ógjarnan aö
þaö veröi innlimaö eöa á annan
hátt sameinaö Hinu islenska
prentarafélagi. I Grafiska
sveinafélaginu eru rösklega eitt
hundraö félagar. Félagiö er
samsteypa tveggja félaga, ann-
arsvegar prentmyndageröar-
manna og hinsvegar nýrrar
stéttar sem fór ekki aö myndast
fyrr en fyrir nokkrumárum, og i
daglegu tali eru kallaðir offset-
prentarar. Hvaöan nafniö Graf-
iska sveinafélagiö er svo komiö
ervist flestum hulin ráögáta, og
best gæti ég trúaö aö fyrir þetta
verkafall hafi flestir haldið aö
þetta væri félag grafiklista-
manna, en svo er nú ekki,
heldur eru þetta þeir sem eru
menntaöir offsetprentarar, og
nota þar af leiöandi ekki blý viö
prentun.
Eins og margoft hefur veriö
sagt frá starfa aöeins tveir off-
setprentarar viö prentun þeirra
fjögurra dagblaöa, og annarra
blaöa sem prentuö eru i Blaöa-
prenti. Ef allt væri meö felldu
ættu mun fleiri offsetprentarar
aö starfa þar, i staö gömlu „blý-
prentaranna” sem uröu offset-
prentarar á einni nóttu viö upp-
haf Blaöaprents. Undir niöri
sætta offsetprentarar sig ekki
viöþessa tilhögunmála, og vilja
þessvegna vera sér á báti, — og
þeir eru ekki einu sinni i Al-
þýöusambandi Islands og eiga
til dæmis ekki sumarhús i sam-
vinnu viö önnur sambærileg
verkalýösfélög. Auövitaö er er-
fitt aö standa aleinn og utan viö
allt, og einn þátturinn I þvi aö
halda félaginu saman, er aö
reka eigin verkalýöspólitik.
Forystumenn félagsins á
undanförnum árum hafa oft
veriö samhliöa öörum félögum i
baráttu sinni en sjaldan eöa
aldrei veriö i beinu samfloti
meö ASl félögunum.
Róttækir atvinnu-
rekendur innanum
Einhvern veginn hefur þaö
æxlast svo aö igráöuga sveina-
félaginu sem gárungarnir
nefndu svo i verkfallinu, er
haröur kjarni mjög róttækra
náunga. Sumir nefna Marx og
Lenin I sömu andrá og þessi
kjarni er nefndur. Einhvern-
veginn er þaö nú samt svo aö
þessi kjarni hefur ekki valist i
forystusveit félagsins, heldur
eru þar frekar hægfara og ró-
legir menn. Formaðurinn vinn-
ur I prentsmiöju Morgunblaös-
ins og prentar boöskap Matthi-
asar og Styrmis á nóttunni, en
Jónasar Kristjánssonar á dag-
inn.
1 verkfallinu kom I ljós aö þessi
haröi kjarni róttækra náunga
eru ekki neinir venjulegir off-
setprentarar sem fá útborgaö á
föstudögum samkvæmt gildandi
kjarasamningum og 35 prósent
yfirborgun. Nei, — i róttæka
kjarnanum eru hreinir og klárir
atvinnurekendur, sem eiga
sjálfir atvinnutæki og hafa fólk i
vinnu. Þetta eru mennirnir sem
hafa hæst á félagsfúndum og
knúöu stjórnina til þess aö fara l
verkfall á dögunum. Þaö er þvi
engin furöa þótt forystumenn-
irnir hafi boriö sig illa þegar
sáttasemjari var aö reyna aö
leiöa þeim fyrir sjónir á einum
af fyrstu fundunum aö þetta
þýddi ekkert, þeir skyldu bara
fara og taka viö þvi sem þeim
var boöiö úr lófa Vinnuveit-
endas ambandsins. Forystu-
mennirnir kváöust alls ekki
getaþaö.þeir gætuþá ekki fariö
á félagsfund þvi þeir yröu settir
af. Þeir sjálfir gætu svo sem
sætt sig viö tilboö atvinnurek-
enda, en heföu bara lofaö þess-
um róttæku aö fara í hart hvaö
sem þaö kostaöi. Hinsvegar
spuröu þeir hvort rikisstjórnin
vildi bara ekki setja á þá lög,
þeir gætu vel sætt sig viö þaö.
Steingrimur vildi
lög þegar ólafur
var i London
Þegar verkfall þeirra
„gráöugu” var aö hefjast, eöa
hafiö, var máliö rætt á rikis-
stjórnarfundi. Steingrlmur Her-
mannsson var þá forsætisráö-
herra í fjarveru Ólafs Jó-
hannessonar sem dvaldist um
tima I London sér til hressingar
og upplyftingar. Steingrímur
sagöi af sinni alkunnu hrein-
skilni á þessum fundi aö hann
vildi leysa máliö meö lögum,
hvortsem honum hefur borist til
eyrna hvaö þeir „gráöugu”
vildu eöa ekki. Eitthvaö munu
Kratar hafa maldaö í móinn, en
Alþýöubandalagsmenn voru
þessu ekki alveg afhuga, enda
stutt siöan Svavar Gestsson
yfirgaf ritstjórastólinn, þarsem
eitt af hlutverkunum var aö
ferðast um landiö og láta menn
skrifa upp á vixla til styrktar
Þjóöviljanum. Þessir vixlar eru
svovenjulega settir I innheimtu
I einhverjum banka, og ef menn
borga ekki, þá eru þeir vist af-
sagöir, ef þeir hafa veriö seldir,
og kemur þá alllskonar kostnaö-
ur og jafnvel lögfræöingshótun,
ef greiösla dregst aö ráöi. Lag-
legt styrktarmannakerfi þaö!
hákarl
Nú en Ólafur kom von bráöar
frá London, og þá var ekki aö
tala um bráöabirgöalög á
Grafiska sveinafélagiö i hvita
húsinu viö Lækjargötu. Kratar
munu þá lika hafa veriö orönir
haröari i afstööu sinni gegn
þeirri lausn mála og Alþýöu-
bandalagiö búiö aö fá nóg af
bráöabirgöalögum aö sinni.
Grafiskir og bændur
A sömu stundu og Grafiska
sveinafélagiö var aö samþykkja
þrjú prósent samningana, var
ljóst aö bændur höföu fengiö
töluvert meiri kjarabætur en
aörar stéttir i landinu. Þarna
voru grafiskir búnir aö leggja
fram kröfur sem hljóöuöu upp á
rUmlega 20 prósent kauphækk-
un, en fengu svo aöeins þrjú
prósent aö meöaltali, og þaö
mun siöar en allir aörir. Þar
meö fengu þeir veröminni þrjú
prósent. Ef þeir heföu nú haldiö
baráttunni áfram aöeins lengur,
hefðu þeir fengiö kærkomiö
vopn upp I hendurnar, þar sem
var búvöruhækkunin og auka
kjarabætur til bænda. Aöeins
munaöi þarna einum eöa tveim-
ur dögum. Þaö stóö ekki á As-
mundi Stefánssyni hjá ASÍ og
Þorsteini Pálssyni hjá Vinnu-
veitendum aö „kommmentera”
á þessa aukahækkun bænda, og
þeir heföu varla getaö fordæmt
þá kröfu grafiskra aö fara fram
á hliöstæöar kjarabætur og
bændur hafa nú fengiö.
ASÍ forystan
tók þá á beinið
Þaö er upplýst aö Asmundur
Stefánsson nýoröinn fram-
kvæmdastjdri Alþýöusam-
bandsins og Snorri Jónsson for-
■ seti þess i forföllum Björns
Jónssonar kölluðu fulltrúa
Gráöuga sveinafélagsins fyrir
sig, og hreint og beint skipuöu
þeim aö semja. Sá fundur átti
sér staö á miövikudegi, og þaö
var eins og viö manninn mælt aö
á samningafundi strax á eftir
voru þeir mun linari I kröfum
sinum, og gáfust upp undan
þrýstingi og hótunum ASI, og
Vinnuveitenda sem Guölaugur
Þorvaldsson sáttasemjari
fylgdi eftir á sinn lipra hátt meö
brosi og festu. Þetta var sætur
sigur fyrir hann, eins og sagt er
á iþróttamáli, þvi hann var aö
taka viö embætti rikissátta-
semjara og svolitiö kappsmál
aö taka ekki viö I miöri deilu.
Torfi sáttasemjari Hjartarson
var viöstaddur fyrstu fundina i
deilunni, en hélt slöan á fund
rikissáttasemjara I Noregi, þar
sem hann var aö kveöja kollega
sina annarsstaöar á Noröur-
löndum.
Torfi er bUinn aö skila góöu
dagsverki, og speglast þaö
meöal annars i þvi aö hann á
mikiö og verömætt bókasafn og
hvorki meira né minna en þrjú
hús viö neöanveröa Flókagötu,
en ekki veröur nú sagt aö maö-
urinn berist mikiö á, þvi hann
ekur á meira en þrjátiu ára
gömlum Willys jeppa heiman
frá sér og niður i Tollhúsiö, sem
er fyrst og fremst hans verk..
Torfi er litið fyrir tildur og til-
standogvilllitiö láta á sérbera,
en einhverntima heföi nú
kannski þótt ástæöa til aö for-
ystumenn verkalýðs og vinnu-
veitenda skáluöu viö þennan
heiöursmann og þaö myndi
hann áreiðanlega meta, væri
allt innan hæfilegra marka, og
ræöur og ávörp i lágmarki.
....Hákarl.....