Helgarpósturinn - 21.03.1980, Side 20

20
Föstudagur 21. mars 1980 he/garpósfurínrL.
Sýning Magnúsar og Arna Páls — frumlegt uppátæki
FURÐUHLUTIR I DJÚPINU
Djúpið er greinilega risandi
sýningarstaður. Þar hafa nú
þegar verið margar athyglis-
veröar sýningar og skemmti-
við opnun sýninga, auk þess
sem ókeypis aðgangur trekkir
að breiðari hóp aðkomumanna
en ella. Einnig er val sýninga

Myndlist
eftir Halldór Björn Runólfsson

legar tilraunir farið fram. Hafa
aðstandendur hússins reynt að
gera sýningarsalinn sem alþýð-
legastan úr garði. T.d. er boðið
upp á tónlistarkvöld og tónlist
hressilegt og kemur gjarnan á
óvart.
Nú sýna i Djúpinu þeir
Magnús Kjartansson og Arni
Páll. Eru það skúlptúrar sem
félagarnir kalla Furðuhluti.
Þeir hafa unnið þessi verk i
sameiningu og þvi verða vart
greind áhrif eins, frekar en ann-
ars.
Skúlptúrar þessir eru gerðir
úr tré og málmi að mestu leyti.
Þetta eru hlutir sem listamenn-
irnir hafa fundið og sett saman,
eins konar „objets trouvés”,
sem þeir skeyta saman af mik-
illi hugkvæmni. Má sjá skóflu-
blöð, tannhjól, rörbúta og hjól
sem er umbreytt i höndum
þeirra Magnúsar og Arna Páls
og verða að nýjum hlutum.
Slikar umbreytingar eru
þekktar frá fyrri hluta 20. aldar
og var það einkum Fransmað-
urinn Duchamp sem skóp slika
hluti. Hann er þvi talinn faðir
slikra listbragða. Þekktast
meðal verka hans af þessu tagi
er vafalaust reiðhjólastóllinn,
þar sem hjóli af hjólhesti er
stungið i setu á kolli, þannig að
úr verður hlutur sem engum
hagnýtum tilgangi þjónar.
Likt og verk Duchamps, eru
verk tvimenninganna þrungin
húmor. Yfir þeim er blær leiks-
ins, likt og lítil alvara hafi fylgt
gerð þeirra. Þrátt fyrir það eru
þessi verk einstaklega vel gerð.
Hvorki er notuð logsuða né önn-
ur bræðsla, heldur er tréð notað
til aö tengja málmana um leiö
og það er sjálft uppistaða i verk-
unum. Þetta virðist mér takast
mjög vel og er vart hægt að sjá
misfellur á vinnubrögðum.
Verkin eru velflest ólik inn-
byrðis. Sum eru standverk á
gólfi, önnur lágmyndir sem
hanga á vegg og svo eru verk
þarna mitt á milli. Þau standa á
gólfi, en hallast upp að vegg eða
tengjast honum. Þau eru mis-
jafnlega flókin að gerð. Sum eru
mikið unnin, svo sem Mána-
spegill (nr. 23). Þetta verk er
meðal þeirra bestu á sýning-
unni, þó það sé jafnvel eitt af
hefðbundnustu þeirra i útliti.
önnur eru meira sjálfsprottin
og gerð að þvi er virðist á
augnabliki. Útilega (nr. 6) er
meðal þessara verka. Segl er
tengt við viðarbút: einföld en
sterk lágmynd.
Sum verkin eru llkust til-
brigðum um stef. Svipuö hug-
mynd er útfærð á mismunandi
vegu. „Hommage á Mein
Kampf” (nr. 10) og A’.inars kon-
ar hugmynd (nr. 4) eru verk þar
sem hjól eru tengd við stöng og
bæði standa þau upp við vegg. 1
fyrra tilfellinu er um að ræða
teinahjól sem gengur niður úr
stólpa, sem hallast að vegg. 1
þvi siðara er stjörnulaga öxlum
stungið upp i rör sem skrúfað er
i vegginn.
Það virðist einnig hendingum
háð, hvort nöfn verkanna eru
táknræn fyrir þau, eöa hvort
þau eru spunnin af hugmyndum
óháðum útliti þeirra. Þannig er
Blóm (nr. 22) greinilega blóm,
þótt króna þess sé gamall bil-
hreyfill. „Legg þú á djúpið” (nr.
15) virðist hins vegar algerlega
óhlutbundið. Þetta verk er að
minu áliti sterkasta verkið á
sýningunni: Lágmynd, þar
sem viður tengist járnplötu á
mjög sannfærandi hátt og tvær
bambusstengur hanga niður úr.
Hér yfirvinnur hiö ljóðræna
húmorinn, um leið og jafnvægi
kemst á milli flókins samspils
ólikra efna. Samt er verkið ein-
falt og þróttmikið. í því er ein-
hver austrænn andi, kannski
japanskur.
Sýningin er öll hin skemmti-
legasta. Það er gaman að sjá
verk sem unnin eru af tveim
listamönnum, en eru þó svo
heilsteypt að ekki má greina
vinnu eins frá vinnu annars.
Þetta frumlega uppátæki sýnir
og sannar, að persónulegir hlut-
ir geta sprottið úr vinnu tveggja
manna og fleiri, engu siður en
eins listamanns.
Ég vil óska Magnúsi og Arna
Páli til hamingju með athyglis-
vert framlag, um leið og ég
hvet fólk til að sjá þessa sýn-
ingu.
Fræbbblarnir gera það
gott!
Þaö er lltið gaman að vera
pönkari á tslandi. Fjöldi pönkara
hérlendis er i hlutfalli viö þaö.
Eftir þvi sem best veröur vitaö
eru aöeins tvær pönkhljómsveitir
starfandi hérna, og þær láta ekki
alltof mikiö I sér heyra. Enda
ekki margir sem viija hlusta.
önnur þessara hljómsveita,
Fræbbblarnir (hin er Snillingarn
ir), hefur nýlega gefiö út plötu
meö þremurlögum, False Death,
True Death og Summer Nights.
Platan er gefin út i Sheffield, af
kunningja Fræbbblanna sem þar
býr. „Hann er enskur ljósmynd-
ari, sem kom hingaö til lands ein-
hverntima áöur en Stranglers
komu”, sagði Valgarður söngvari
i samtali við Helgarpóstinn.
Fræbbblarnir hafa haldið sam-
bandi viö manninn, og hann hefur
nú gefið út plötu þeirra, undir
merki Limited Edition Records,
litillar útgáfu i Sheffield. 1 fyrstu
voru gerð 500 eintök af plötunni,
og þau eru seld. Nú er búið aö
gera þúsundi viðbót, en lítiö selst
af þvi. „Þessi fimm hundruð ein-
tök hafa eflaust farið i maniaka i
Sheffield”, sagði Valgarður.
„Okkur er sagt aö þeir kaupi
sumir allt sem kemur út”.
Fræbbblaplatan hefur þó ekki
farið eingöngu með veggjum. 1
hinu viðlesna breska músiktima-
riti,, Sounds” var nýl. stutt frétt
um útkomu hljómplötunnar, og
umsögn um hana er væntanleg.
OglSheffield fengu Fræbbblarnir
heilsiöugrein I pönkblaði einu
fjölrituðu „NMX”. Þar segir
meðalannarsl lauslegri þýðingu:
„Reykjavík-Sheffield sam-
bandið hófetí fyrra, (Blaðið kom
út fyrir árslok 1979 — innsk. HP)
þegar mikilvægasti persónuleiki
Sheffield, Marcus Featherby,
slóst i för til lslands með Strangl-
ers, fyrstu og siðustu hljómsveit
sem einhverju máli skiptir, sem
leikiö hefur þar. Hr. Featherby
vingaöist við pönkarana á staön-
um, og þegar hann stofnaði sitt
eigiö útgáfufyrirtæki, báðu
Fræbbblarnir hann um að gefa út
sina framleiðslu, þar sem nokkur
skortur er á plötufyrirtækjum á
Islandi.”.
Blaðiö lýsir siðan hljómsveit-
inni, og telur Fræbbblama ekki
stórbrotna i útliti, og ekki llklega
til að vekja athygli fyrir það i
Sheffield þar sem pönkarar eru á
hverju strái. En siöan segir blaö-
ið:
„En þó þeir liti ekki út eins og
pönkarar,þá hljóma þeir þó eins,
Umslagiö utan um plötu
Fræbbbianna.
ef dæma má af Demo upptöku
sem ég heyröi. I hreinskilni sagt
fá þeir hvaöa eins grips hljóm-
sveit enska sem er, til að hljóma
eins og Led Zeppelin.”
Þetta segja breskir pönkarar
um Fræbbblana og klikkja út með
þvi að spyrja hvers vegna
Fræbbblarnir ættu ekki aö geta
slegiö i gegn, fyrst Plastic Bert-
rand sló i gegn.
Fræbbblarnir segjast ætla út til
Sheffield i haust. „Okkur langar
auðvitað fyrr, en höfum ekki efni
áþvi”,sögðu þeir. Þeirsögöuþað
litið uppörfandi til lengdar að
spila fyrir tslendinga. „Lang-
flestir eru óvanir tónlist okkar og
koma til þess eins að glápa. Þeir
sem eru vanir pönktónlist kunna
Fræbbblarnir á nýlegri mynd.
að meta okkur, og fylgja okkur
hvert sem við förum, Það er
kannski svona 500manna hópur og
fyrir hann verðum við að endur-
nýja prógrammið.”
Það er því skiljanlegt að
Fræbbblana langi út til Englands,
þar sem allt morar I litlum klúbb-
um fyrir pönk og rokkhljómsveit-
ir. Aður en þeir fara út ætla þeir
þó að halda konserta hér, ein-
hverntima á næstunni.
Talsverðar breytingar hafa
oröið á hljómsveitinni uppá
siðkastið, gitarleikari er hættur,
söngkona sömuleiðis og i staðinn
fyrir bassaleikarann sem var,
kemur „eini maöurinn sem getur
eitthvað i Snil lingunum”.
— GA
MADNESS
t Bretlandi, landi poppsins i
dag er nú enn ein ný bylgjan
komin á skrið og nefnist fyrir
bærið að þessu sinni ska. Upp-
runalega mun nafniö vera kom-
ið frá Jamaika og stóö fyrir
þann hrærigraut tónlistar sem
heimamenn bjuggu til úr
amerisku rokki og innlendri
tónlistarhefð. Utkoman liktist
hvorugri fyrirmyndinni en var
fyrirboði þess sem siðar kom
þ.e. reggae. Þessi tónlist fluttist
til Bretlands og naut þar tölu-
verðra vinsælda upp úr 1960.
Siðan er auðvitaö langt um
liðiö en i allri þeirri endurvakn-
ingu gamallar tónlistar sem
undanfariö hefur veriö áber-
andi, hefur skaið ekki gleymst.
Þetta nýja ska er þó ekki eintóm
endurtekning hins gamla, held-
ur er um sambland reggaes og
pönksins að ræða, auk hinna
gömlu áhrifa. Þekktasta hljóm-
sveit þessarar stefnu I dag,
Specials, er skipuö bæði svört-
um mönnum og hvitum sem
telja má táknrænt fyrir blöndu
reggae tónlistar svertingjanna
og pönks hinna hvitu. Otkoman
erþó eins og á Jamaika fortum,
ekki lik neinu þvi tónlistaraf-
brigða sem hér renna saman. I
stuttu máli sagt, ný og fersk
tónlist.
Hingað til hefur þessi tónlist
verið nokkuö einangruð I kring-
um útgáfufyrirtæki hljómsveit-
arinnar Specials — 2 Tone —
sem gefiö hefur út plötur meö
hljómsveitunum Selecter, Beat
(ekki sama og amerisku Beat)
og fyrstu litlu plötu Madness.
Annað útgáfufyrirtæki var þó
ekki lengi aö eygja möguleíka
þessarar nýju tónlistar — Stiff
auðvitað — sem hafa nú gefiö út
fyrstu stóru hljómplötu hljóm-
sveitarinnar Madness. Hún er
skipuð sjö mönnum sem flytja
að eigin sögn danstónlist bland-
aða ska og reggae áhrifum (?),
og kalla þeir hana „The Nutty
Sound”.
Sú skilgreining er i sjálfu sér
ágæt—segir jafn mikiö og flest-
ar aðrar — en það sem einkenn-
ir tónlist þeirra er fyrst og
fremst ferskleiki og spilagleði.
A plötunni eru fjórtán hress og
mjög poppuð lög, tilvalin til að
dansa eftir, meöal annars eitt
lag úr Svanavatninu I ákaflega
sérstæöri útsetningu. Þaö hlýtur
að vera eitthvað fyrir þá á út-
varpinu. 1 heild er þetta hin
skemmtilegasta plata og hljóm-
sveitin Madness ein af þeim at-
hyglisveröustu sem komiö hafa
fram i nokkurn tima.
Um þessar mundir viröist
breska poppið standa á nokkurs
konar timamótum. Eftir þær
hræringar sem fylgdu pönkinu
og öllum nýju bylgjunum, má
kannski segja að ákveöin staö-
festa sé að komast á aftur, þær
hljómsveitir sem meö því komu
fram að verða stærstu og virt-
ustu nöfnin I bransanum.
Athyglisverðustu og jafnframt
meö bestu plötum undanfarinna
mánaöa, nýju plötur hljóm-
sveitanna Clash og Jam eru tal-
andi dæmi þessa. Hljómsveit-
irnar byrjuðu báðar sem harð-
linu pönkarar og sú andlega
sprauta sem pönkið óneitanlega
var, viröist með þeim ætla að
uppfylla allar þær vonir sem til
þess voru gerðar.
Ein enn timamótaplata virö-
ist vera fyrsta platan frá Speci-
als. Þeir eru eins og Madness á
ska-linunni, og komust öllum á
óvart i fyrsta sætið með lagið A
Message To Rudy. Þó þessar
plötur séu ólikar, eiga þær allar
það sameiginlegt aö yfir þeim
er óvenjulegur ferskleiki og
góður andi. Þetta er einmitt það
sama og kemur fram hjá Mad-
ness, þannig að þó plata þeirra
jafnist ekki á viö þessar þrjár
framantöldu eru þeir gott dæmi
þess sem er aö gerast. Þeir hafa
meðbyr I heimi batnandi dægur-
tónlistar.
vnp
Popp
m'Æu eftir Guömund Rúnar Guðmundsson