Helgarpósturinn - 02.07.1982, Page 10

10
Föstudagur 2. júli 1982
Orn I ngi lætur draumana rætast:
Bankamaður
á Akureyri
varð mynd-
listarmaður
Meistaraflokksmaöur i handbolta og fótboita, banka-
starfsmaöur f 11 ár. Þannig mætti i einni setningu oröa
lifshlaup Arnar Inga Gislasonar á Akureyri þangaö til
hann sagði skiliö bæöi viö iþróttirnar og bankann og gerö-
ist myndlistarmaður.
Þótt örn Ingi gengi aldrei á listaskóla og hafi aö eigin
sögn aldrci veriö i burtu frá Akureyri lengur en tiu daga
varð hann fyrsti Akureyringurinn.og sá eini til þessa, sem
fékk inngöngu I Félag islenskra myndlistarmanna.
Þaö var lika sögulegtaö þvi leyti, aö sama haustiö sýndi
hann gjörning á haustsýningu FtM á Kjarvalsstöðum.
„Jaröarför veröbólgunnar” nefndi hann gjörninginn. Og
þaö mætti kannski kalla gjörning þaö verk sem hann réöst
Ifyrir tiu árum,skömmu eftir aö hannyfirgaf bankann, og
er ekki enn lokið.
Sá gjörningur er 450 fermetra einbýlishús við Kletta-
geröi númer sex á Akureyri. Raunar ekki bara einbýiis-
hús, heldur vinnustofa, sýningarsalur, heimili — og ekki
siður hljómleikasalur fyrir eiginkonu hans, Dýrleifu
Bjarnadóttur tónlistarkennara.
Þetta er kannski litil menntun, sem ég bætti raunar að-
eins úr með grafiknámskeiði hjá myndlistarskólanum I
fyrra, þó ég vilji alls ekki gera litið úr henni. En stundum
segi ég, að ég hafi unnið jafn lengi i banka og Gaugen, og
við það bætist að húsbyggingar okkar eru i svipuðum stll.
Vonandi liggur þó ekki fyrir mér að ílosna upp, svo maður
haldi áfram samlikingunni!
Listamannalaun
Það losnaði litillega um átthagafjötrana þegar oddvitar
Norðlendinga i úthlutunarnefnd listamannalauna, þeir
Bolli Gústafsson prestur i Laufási og Halldór Blöndal,
fengu einhverja nasasjón af þvi sem örn Ingi var að gera.
Það varð til þess að 1980 fékk hann listamannalaun. Þá
peninga notaði hann til Englandsferðar sem hann hafði
lengi reynt að öngla saman fyrir, við mikla vantrú fjöl-
skyldunnar, og „pilagrimsferðar” til Amsterdam.
— Mig dreymdi tveimur mánuðum fyrr, að ég fengi
listamannalaun til að fara þessa ferð og lét þess getið
svona I grini yfir kaffibolla. Það rifjaðist harkalega upp
fyrir mér, þegar draumurinn rættist!
Þegar við komum út hegðaði ég mér eins og brjálaður
maður, dró fjölskylduna með mér safn úr safni. Abyrgð-
artilfinningin var svo mikil vegna þess að ég hafði fengið
fyrir farseðlinum á þennanhátt. Enþegarheim kom voru
5 krónur eftir af listamannalaununum.
Annars hefur örn Ingi ekki miklar áhyggjur af þessu
með átthagafjötrana. Uppi i „topphýsinu” segir hann frá
draumi sem hann dreymdi fyrir skömmu:
„Mér fannst við standa hér uppi, öll fjölskyldan, og
skyndilega erum við stödd i brú á stóru skipi. Skipið fer að
hreyfast, og við siglum út fjörðinn, og okkur eru allir vegir
færir. Eg tel að þessi draumur hafi sannast i gagnstæðri
merkingu. Heimurinn hefur komið hingað til min.”
Molbúaháttur
örn Ingi hefur ekki haft mikinn tima til að sinna eigin
listsköpun að undanförnu. Hann vann við að setja upp sýn-
ingu FIM I iþróttaskemmunni, þar sem hann var sjálfur
eini fulltrúi Akureyringa, en hún var þáttur i Vorvöku ’82.
Og hjá honum, i Klettagerðinu, sýndu Gestur og Rúna við
góðar undirtektir bæjarbúa.
— Ég veit ekki hvort ég nenni að tala um þessa FÍM-
sýningu. Hafa fyrir þvi að kafa niður á fertugt dýpi og tala
um svona barnalegan molbúahátt eins og kom fram i
skrifum Islendings um sýninguna þar sem var meðal ann-
ars sagt aðnær hefði verið að byggja upp skiðaaðstöðuna i
Hliðarfjalli. Nema ég geri það i myndrænni frásögn!
Það hefur hann reyndar þegar gert. Svarað þessum
skrifum með áhrifamiklum gjörning i skemmunni. Gjörn-
ingar hafa einmitt verið sérstaða hans siðan hann tróð upp
ásamt fleirum úr hópi nýlistarmanna á haustsýningu 1980.
— Ég veit að ég hef iðkað hálfgerða leikfimi i þessu, lik-
lega breytt oftar um aðferðir en gengur og gerist. Stærsta
breytingin hjá mér var að fara út i nýlist, en það þýðir þó
ekki að ég hafi sagt skilið við málverkið. Ég þarf að gripa
til þess til að kitla fagurkerann i mér — og selja myndir.
Enspurningin var um nýja leið. Maður er fullur af mein-
ingum ogég fékkekkiútrásfyrir þær i pastel og oliulitum.
Stökkbreyting
Burtséðfrá þessu moldviðri um sýningu FIM —hvernig
er að vera listamaður á Akureyri?
— Við sem höfum unnið við list hér á Akureyri höfum
fengið þvi áorkað, að hér er miklu meira að sjá og heyra
en var fyrir nokkrum árum. Þetta hefur ekki verið þróun,
það varð stökkbreyting. Ástandið er vægast sagt ööruvisi
en fyrir tiu árum og ég held að æsku menningarllfsins hér
á Akureyri sé að ljúka eins og sést á þvi að hér er atvinnu-
leikhús, myndlistarskóli, tónlistarskóli með nærri 500
nemendur og litlir sýningarstaðir. Og ekki má gleyma ný-
stofnuðum menningarsamtökum Norðurlands. Þar eru
menn sammála um hvað þarf að gera, en vandinn er að
velja leiðirnar.
Við erum núna á þeim punkti, að gagnrýni á þaö sem
miður fer er loksins tekin alvarlega. Hér rikir mikil fag-
mennska i menningarmálum og menn hafa orðið mikla
reynslu. En þvi miður er nánast aldrei fjallað um mynd-
list i fjölmiðlum hér og listræn gagnrýni er ekki til, enda
er enginn listfræðingur á staðnum og ekki séð að svo verði
i náinni framtið. A meðan ástandið er þannig erum við I
hálfgerðri geimferð. Og það eru til geimfarar sem svifa
lausir utan ferjunnar og eru að reyna að segja eitthvað um
flughæfni hennar.
Sumir vilja kalla þetta menningarmiðstöð, enda hafa
hundruð Akureyringa og margir aðkomumenn komið
þangað undanfarin tvö ár og notið listar Arnar Inga og
margra annarra, sem hafa sýnt verk sin þar i litla sýn-
ingarsalnum. Sá salur á reyndar að vera stofa þeirra
hjóna i framtiðinni.
Þau fluttu inn I húsið örn Ingi og Dýrleif, ásamt tveimur
börnum sinum, á Vorvöku ’76, fjórum árum eftir að þau
hófu þessa byggingu, sem var algjörlega óskiljanleg i
augum flestra Akureyringa.
,,Tóm vitleysa”
— Ég lái það engum, þvi á þessum tima vissu fáir aö ég
fengistvið myndlistogættimérdrauma ihenni,segir örn
Ingi, en Dýrleif hristir höfuðið.
— Mér fannst þetta tóm vitleysa, sagði alltaf að þetta
væri of stórt. Og ég segi það enn, segir hún.
Við sitjum til borðs i „hljómleikasalnum” i kjallaran-
um, sem er bæði eldhús, borðstofa og stofa. En I öðrum
endanum stendur forláta flygill, sem Dýrleif keypti á
námsárum sinum i Edinborg.
— Siðan við byrjuðum á þessu hef ég engan tima haft til
að æfa mig. Það hefur verið kennsla i Tónlistarskólanum,
heimilið og aftur kennsla. Og krakkarnir eru orðnir það
gamlir, að þegar þeir hafa fengið hurðir fyrir herbergin
sin verða þeir sjálfsagt farnir að heiman, heldur hún á-
fram.
En samt er hún tilleiðanleg að láta sig dreyma um
hljómleikana og myndlistarsýningarnar sem verður hægt
ab halda þarna niðri i framtiðinni.
Og örn Ingi rifjar upp hvernig þetta byrjaði:
— Ég hoppaði upp í flugvél og fór til Reykjavikur. Þar
gekk ég á milli arkitekta og sagði hvað ég vildi. Á einni
teiknistofunni heyrði Knútur Jeppesen, sem teiknaði úti-
taflið við Lækjargötu, af tilviljun i mér. Hann vék sér að
mér og sagðisthalda aö hann hefði lausnina. Lausnin var
þetta. Algjört brjálæði að sjálfsögðu, ekki sist tjörnin i
holinu, topphýsið með gras á þakinu — og stærðin. En ég
fæ öðru hverju gifurlega mikið sjálfstraust og hvatningu
vegna drauma sem rætast kannski einhverntlmann, þegar
ég verð fyrir óútreiknanlegum tilviljunum eins og þeirri
aðselja mynd, þegar ekkert blasir viðnema gjaldþrot.
Matarpeningar
Þetta hefur ekki verið tekið út með sældinni. örn Ingi
segist vera svo heppinn að hafa ekki þurft að hafa áhyggj-
ur af matarpeningum. Dýrleif hefur séð um þá hlið. En
meðfram myndlistinni — og húsbyggingunni — hefur hann
svo unnið myrkranna á milli við innrömmun. Verkstæðið
er þar sem einhverntímann á að koma eldhús, viö hliðina
á sýningarsalnum/stofunni. Og i topphýsinu fyrir ofan
stofuna (sýningarsalinn) hefur hann trönurnar, þótt hann
eigi þab til að skella blýantsteikningum á pappir hvar sem
hann er staddur. Til dæmis þegar vinur hans flytur I nýtt
hús. Myndina verður að teikna kvöldið sem vinurinn flytur
inn, og hann fær hana afhenta samstundis.
— Listaáhuginn átti sina átthagafjötra frá byrjun. Þeg-
ar ég var strákur gerðist ekkert nema á rigningardögum
— en þá gerðist það lika! Eftir að ég hætti að fá teikni-
kennslu i skóíanum datt þetta alveg niður og Iþróttirnar
tóku á sig alvarlegri blæ; ég varð keppnismaður og æfði
mjög mikið.
Ég lenti lika i einhverju tómarúmi eftir gagnfræðapróf
og vissi ekki hvað ég ætti að taka mér fyrir hendur, var
allt að þvi ráöalaus. Loks hrökklaðist ég út á vinnumark-
aðinn og var svo heppinn að lenda á góöum vinnustað, i
Landsbankanum. En ég vissi fyrirfram, að starfið ætti
ekki við mig, þótt ég ílentist þar i ellefu ár.
Svo gerðist það þegar ég var 22 ára, að ég fór aftur að
föndra við þetta og var tvo vetur i Námsflokkum Akureyr-
ar á námskeiðum I meðferð oliulita. Og frá þvi um ára-
mótin 1966-’67 hefur maður bara látið gamminn geysa.
Sjö sýningar
Hvað sjálfan mig varðar hefur min starfsemi heppnast
beturen ég þorði að vona. Á undanförnum tveimur árum
hef ég haft sjö sýningar hérna heima og aðsóknin verið
góð. Þetta sýnir, að það er ekki aöalatriðið hvar sýning-
arnar eru, niðri i bæ eða upp til fjalla. Það er nóg að hafa
litinn sal með heimilislegum blæ — og sýna athyglisverða
hluti. Reynslan sýnir, að þá kemur sama fólkið aftur og
aftur, og fyrir það er ég þakklátur, segir örn Ingi.
Enneinnisýningunnilstofunnihans, i „fjölskyldugjörn-
ingnum” að Klettagerði 6, Akureyri, lauk um siöustu
helgi. Það var leirlistarsýning Gests og Rúnu og með
henni sannaðist fullyrðing hans ótvirætt. Aðsóknin
aö þessari sýningu formanns FIM og eiginmanns
— stærsti gjörnmgurinn er 450
fermetra einbýlishús sem er
sýningarsalur, vinnustofa,
rammaverkstædi,
hljómleikasalur og heimili
örn Ingi og Dýrleif Bjarnadóttir í sýningarsal sinum# sem á aö verða stofan þeirra.