Helgarpósturinn - 20.08.1982, Blaðsíða 8

Fædd:l6. júní 1931 Heimilishagir: Gift Ólafi Torlacius, eitt barn
Bifreið: Skoda árgerð 1978 Áhugamál: Félagsmál
„Atvinnupólitíkusar eru hættulegir”
— Hver er reynsla ykkar kvennafram-_
boöskvenna af starfinu i borgarstjórn
eftir þennan tima sem liftinn er frá kosn-
ingum?
— Hún er jafnvel verri en við bjugg-
umst við. Verri að þvi leyti að þaö er eytt
óhemjulöngum tima allra fulltrúa sem
sitja i nefndum og ráðum, borgarstjórn og
borgarráði i að fjalla um mál sem eru
nánast afgreiðslumál, þau fá ótrúlega
mikla umfjöllun. En þegar kemur að
ákvörðunum sem skipta fjölda manns
miklu máli er þeim málum oft hespaö af,
og þau eru raunverulega ráðin áður en
þau koma á dagskrá. Það sem situr sterk-
ast i mér eftir aö hafa setið i borgarstjórn
þessa þrjá mánuði er þetta sjónarspil sem
fulltrúalýðræðið gerir ráð fyrir. Við látum
telja okkur trú um það, almenningur, að
við höfum einhver áhrif, sem við höfum
alls ekki. Allt sem gert er miðar að þvi að
halda þeirri mynd aö okkur, að við ráðum
einhverju, að atkvæði okkar i kosningum
sé liður i þessu lýöræðislega ferli. En
þetta lýðræði er svo óskaplega tak--
markað, að það er nánast skripamynd og
stendur ekki undir nafni, finnst mér.
Þótt við flytjum mál og þykjumst hafa
undirbúið það vel, rökstutt það og safnað
gögnum,er það dauðadæmt ef það hlýtur
ekki náð fyrir augum meirihlutans.
— Getur þú rökstutt þetta nánar?
— Nú þegar hef ég orðið vör við það að
mótmæli ibúa, hverfasamtaka, eru snið-
gengin. Það eru allt aðrir hagsmunir sem
ráða en hagsmunir ibúanna.
— Viltu lýsa i hverju það felst.
— Þessir hagsmunir snuast fyrst og
fremst um fjármál og fjármagnseig-
eridur. Það má nefna sem dæmi húsið sem
var byggt við Þórsgötuna þrátt fyrir mót-
mæli Ibúa, það má nefna hús sem er i
byggingu við óðinsgötuna þrátt fyrir mót-
mæli ibúasamtakanna.
Bæði núverandi meirihluta og þeim
fyrrverandi þótti standa sér nær að veita
þessi byggingaleyfi en taka tillit til mót-
mælanna.
— Telur þú aö fyrrverandi meirihluti
hafi ekki reynst betri en núverandi
meirihiuti að þessu leyti?
— Nei, þvi miður, ég sé ekki að það sé
neinn munur á þvi. Það eru til sambærileg
mál frá tið beggja meirihluta sem sýna
mjög svipaða árekstra. Það eru til svipuð
mál i kerfinu sem eru búin að vera I gangi
i mörg ár, alveg frá þvi á sjötta ára-
tugnum, t.d. mál sem snertir verksmiðju
sem framleiðir kolsýru hér i bænum. Það
mál er stöðugt i gangi, það eru stöðug
mótmæli, en þaö gerist ekkert.
Þrátt fyrir allt lýðræðistal þessara
kjörnu fulltrúa fyrir kosningar tel ég að
lýðræðið sé ákaflega takmarkaö. Ég held
að það séu alls ekki hagsmunir ibúanna
sem sitja i fyrirrúmi. Það er eitthvað
annað að verki.
Það er mál sem snýst um skóladag-
heimili i Seljahverfi, hverfi i borginni þar
sem er engin slik þjónusta. Það er hverfi
þar sem er mikiö af börnum og hverfi þar
sem algengt er aö báðir foreldrar vinni
—eftir Þorgrim Gestsson
úti. Það er auðsætt að það skapar mikil
vandamál þegar ekki er séð fyrir neinni
þjónustu fyrir börnin meðan á vinnudegi
stendur.
I fyrravetur sköpuðust miklir erfið-
leikar i skóla þar, Seljaskóla, og
skólastjórinn fór þess á leit i fyrravetur
við fræðsluráð, að það yrði komið upp
skólaathvarfi i skólanum. Þvi var hafnað
á þeirri forsendu aö ekki væri gert ráð
fyrir neinum fjármunum til þess. Skóla-
stjórinn i ölduselsskóla skrifaði fræðslu-
ráði bréf eftir fund i stjórn foreldrafélags
skólans þar sem stjórnin skorar á
fræðsluráð að koma á fót skóladagheimili.
Um sama leyti berst bréf frá félagi ein-
stæðra foreldra með samskonar áskorun
og auk þess bréf frá starfsfólki sálfræði-
deildar og félagsmáladeildar, öll sama
efnis.
t mai ályktaði félagsmálaráð að setja
skyldi á stofn skóladagheimili i tveimur
færanlegum skólastofum, sem þarna voru
til staðar þá. Siðan opnaöist möguleiki
fyrir skóladagheimili við Breiðagerðis-
skóla i húsvaröaribúð þar. Þá var ákveðið
aðhverfa frá þvi að hafa skóladagheimili
i Seljahverfi. Börn úr Seljahverfi áttu að
sækja skóladagheimilið i Breiðagerði,
sem er algjörlega út I hött ef hugsað er um
hagsmuni barnanna, og foreldranna.
Þess vegna flutti ég um það tillögu i
borgarstjórn að komiö yrði upp skóladag-
heimili i Seljahverfi. Henni var visað til
félagsmálaráös til afgreiðslu en var felld
þar i gær. Þetta heföi ekki þurft að vera
fjárfesting upp á meira en 600 þúsund.
Embættismenn sem hafa veriö beðnir um
að athuga þetta hafa alltaf komið á fundi
félagsmálaráös og sagt að ekkert væri
hægt að gera. Ég kannaöi þá sjálf, hvort
fjárhagslegur grundvöllur væri fyrir
þessu, og hef það staðfest frá embættis-
mönnum byggingadeildar borgarinnar,
að þetta sé svo litil upphæð, að þegar tekin
sé niöurstaða af heildar framlögum til
dagvistunar sé þetta ekkert mál, ef vilji
væri fyrir hendi i félagsmáiaráði.
Það er hastarlegt að fá neitun á máli
þar sem er um að ræfta svona litlar upp-
hæðir sem samt gætu oröið til mikilla
bóta.
Afgreiðsla þessa máls boðar ekki gott.
Ef marka má yfirlýsingar stjórnarinnar
um bráðan efnahagsvanda er aldrei
brýnna að borgin geri átak i bættri félags-
legri þjónustu en einmitt nú.
— i kosningabaráttunni var talaft um
aft þift færuft inn i borgarpólitikina algjör-
lega reynslulausar. Hvernig hefur ykkur
tekist aft starfa i kerfinu til þessa?
— Það er að sjálfsögöu erfitt, en afar
skemmtilegt að starfa i samtökunum.
Við höfum ekki blaðakort, ekki fjár-
magn á bakvið okkur né fólk með reynslu,
ekkert nema okkur sjálfar. En við höfum
komið á fót bakhópum fyrir þá fulltrúa
sem sitja i nefndum og ráöum til þess að
vinna upp tillögur, ræða málin og vera
vettvangur til að ræða hvaða stefnu við
eigum að taka. Það sem fyrir okkur vakir
er að gera borgarmálin ekki að einkaeign
fárra, búa ekki til sérfræðinga kvenna-
framboðsins i borgarmálum, heldur
dreifa vitneskjunni meðal þeirra sem eru
virkir innan samtakanna, þannig að
umræðan tengist i viöara samhengi stöðu
kvenna, þvi borgarkerfið er i sjálfu sér
bara spegilmynd af stöðu kvenna á
tslandi. Við viljum ekki einoka þekkingu,
þvi einokuö þekking er vald og við viljum
ekki að i þessum samtökum verði klika
sem sitji uppi með þekkinguna og valdið.
— Hvaö er þetta stór hópur sem stend-
ur á bakvift ykkur?
— Það eru um 200—250 virkir félagar.
— Þaft var lika sagt fyrir kosningar, aft
kannski kæmust þift inn I borgarstjórn —
en hvaft svo? Hafift þift enn nokkurn annan
pólitiskan grundvöll til aft standa á en
kvennapólitik og fjölskyldupólitik? Er
þaft nóg til aft starfa i borgarstjórn?
— Já, ég held að það sé nóg. Þau mál
sem koma til afgreiðslu i borgarstjórn
snerta hvern einasta borgara meira og
minna. Þá er ég að tala um mál sem
snúast ekki um það hvort má byggja
gróðurhús við þetta hús eða hækka risift á
næsta húsi eöa lækka kvistinn á hinu. Það
eru fjölmörg mál sem snerta velferð allra
borgaranna. Til dæmis þetta skóladag-
heimilismál, það er váleg visbending um
það hvað er i vændum á félagsmála-
sviðinu.
— Þift teljift þá ckki þörf á pólitiskri
stefnu til aft fara eftir?
— Stefna okkar er há pólitisk. Hún er
bara ekki flokkspólitisk.
— Hvernig hefur samvinna ykkar vií
hina minnihlutaflokkana gengift?
— Það hefur verið breytilegt. Stundum
höfum við greitt atkvæði með þeim, i
öðrum málum höfum við haft sérstöðu, og
i einstökum málum höfum við verið sam-
mála meirihlutanum.
— Getur þú nefnt mál þar sem þift hafift
verift sammála meirihlutanum?
— Ég man nú ekki eftir neinu i svipinn.
Það hafa helst verið smærri mál, i stærri
málunum höfum viö markað okkur sér-
stöðu — skipulagsmálunum t.d. Ég tel að
stefnur beggja meirihlutanna um byggð i
austur séu rangar i grundvallaratriðum.
Það er annað svæði sem viö hefðum átt að
taka i notkun miklu fyrr — þar á ég við
flugvöllinn.
— Þaft er sagt dýrt. Hafift þift lausn á
þvi?
— Við höfum lagt til að það mál verði
athugað og ekki hætt i miðju kafi eins og
gert hefur verið. Það hefur verið einhver
andstaða gegn þvi máli sem ég veit ekki
hvaðan kemur. Ég get heldur ekki séð
neitt móti þvi að nýta Keflavikurflugvöll,
ef menn vilja ekki byggja nýjan Reykja-
vikurflugvöll. Það tekur ekki nema þrjú
kortér að keyra til Keflavikur.
— Er Kvennaframboftift komið til þess
aft vera — verftift þift áfram i stjórn-
málunum?
— Við veröum lengi áfram og það að
við buðum fram til borgarstjórnar er
aðeins ein hliðin á þvi sem við ætlum að
gera.
— Hvernig getift þift staftiö aft þessu án
málgagns, án fjármagns?
— Með ósérhlifni og sjálfboðavinnu.
— Attu von á aft Kvennaframboftift fari
stækkandi og þift komist jafnvel i meiri-
hlutaaöstöftu?
— Veistu, aö við erum ekki i þessu
metoröaprili, né að auka póiitiskt vald
okkar. Það er ekki megin tilgangurinn. Að
bjóða fram til borgarstjórnar var taktisk
aðgerð á þessum tima til þess að vekja at-
hygli á þessu máli og það hefur borið
árangur.
— En snýst þetta ekki allt um vald?
Þurfa menn ekki að komast i valdaað-
stöðu til að koma fram stefnu sinni? Gerið
þið nokkurt gagn að ráði i svona
„miklum” minnihluta?
-Þetta er fyrst og fremst spurningin um
það hvort við eigum að vera pólitisk
hreyfing sem stefnir að þvi að eiga full-
trúa i borgarstjórn, Alþingi eða öðrum
valdastofnunum. Eða er þetta hreyfing
sem vill hasla sér völl á breiðari grund-
velli og velja sér mismunandi leiðir til að
ná markmiðum sinum?
— Nokkur orð um borgarstjórann —
livert er þitt mat á Davift Oddssyni?
— Þetta er snaggaralegur náungi,
Davið! Hann vilar ekki fyrir sér að keyra
i gegn ákvarðanir. Ef hann vill fá niður-
stöðu þá kýlir hann á og notar valdaað-
stöðu sina út i ystu æsar. Það sem af er
hefur hann keyrt i gegn með þeim hætti
afturkallanir á nánast öllum breytingum
sem vinstri meirihlutinn kom á, þannig að
þaö stendur orðið fátt eftir af þvi sem átti
að heita nýmæli meirihlutans fyrrver-
andiannaðenpunktakerfið, sem sjálfsagt
er nú á undanhaldi.
Ég er ósammála þvi hvernig Davið
notar þetta vald sitt, vegna þess aö mér
finnst hann nota meirihlutaaöstöðu sina
bara til þess að fá fram ákvarðanir sem
eru honum að skapi eða einhvers ákveðins
hóps innan meirihlutans, sem er búinn að
ákveða fyrirfram hverjar þær skuli vera.
Og mér finnst mikiö vanta á, að það sé
tekið tillit til og hlustað á röksemdir sem
viö höfum fram að færa i þeim málum.
Stjórnunarstill hans er ekki aö minu
skapi.
— Aft lokum: Ef þið sitjið áfram í
borgarstjórn, verftiö þið ekki smám
saman hluti af kerfinu eins og hinir?
— Það ætla ég að vona að verði aldrei.
— Verftir þú kosin áfram, hvaft hefur þú
hugsaft þér aft sitja lengi?
— Ég held að það sé algjört hámark að
sitja fjögur ár. Þetta kerfi býður upp á
spillingu. Það býður uppá það að maður
dofni, hætti að sjá vitleysurnar og verði
hluti af þvi. Þess vegna er nauðsynlegt að
skipta þétt. Atvinnupólitikusar eru hættu-
legir!
— Þú situr þá ekki i borgarstjórn annaft
kjörtimabil?
Nei, það er alveg klárt mál.
------myndir: Jim Smart—'
Föstudagur 20. ágúst 1982 Irjnn
Nafn: Guðrún
Ný borgarstjórn i Reykjavik hefur nú setift i þrjá mánufti. Eins og
mönnum er i fersku minni urftu þá talsverftar breytingar. Vinstri
meirihlutinn féli, Sjálfstæftisflokkurinn fékk hreinan meirihluta —
og nýtt afl kom til sögunnar: Kvennaframboöiö fékk tvo fulltrúa
kjörna.
Margir höföu trú á Kvennaframboftinu eins og sést á þvi aft þaft
hlaut 11% atkvæfta. En margir litu þaft lika hornauga — ekki sist
fulltrúar hinna flokkanna og dyggir stuftningsmenn þeirra. Eftli-
lega.
En hvernig hafa konurnar þrifist i borgarkerfinu? Hvaft hafa þrir
mánuftir i borgarstjórn kennt þeim? Attu þær erindi þangaft?
Guörún Jónsdóttir borgarfulltrúi er i yfirheyrslu hjá Helgarpóst-
inum i dag til aft svara þvi og ýmsu fleira varðandi borgarmálefni
og kvennaframboft.
Jónsdóttir
og borgarfulltrúi
Starf: Félagsráðgjafi