Helgarpósturinn - 15.04.1983, Blaðsíða 4

4
Föstudagur Tb.'april,l983, Irjnn
Ingvar Helgason h.f. kostaði
Skoöanakönnun um fylgi flokkanna í alþingiskosningunum eftir viku
HREINN MEIRIHLUTI
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
ER UT UR MYNDINNI
Framsókn bíður afhroð frá ’79
Alpýðuflokkur missir helming pingflokks
Alpýðubandalag tapar minna fylgi
Bandalag og kvennalistarnir sópa til sín fylginu
Sjálfstæðisflokkurinn nær ekki hreinum meirihluta í Alþingiskosningunum um
næstu helgi, ef marka má niðurstöður skoðanakönnunar, sem Helgarpósturinn
hefur látið gera. Og ný „viðreisnarstjórn“, sem nokkuð hefur veriö rædd sem
væntanlegur kostur eftir kosningarnar, myndi ekki hafa nema eins atkvæðis meiri-
hluta á þingi skv. könnuninni.
Engu að síður er Sjálfstæðisflokkurinn hinn eini fjórflokkanna, sem bætir við
sig fylgi í kosningunum samkvæmt könnuninni, sem náði til allra kjördæma (dreif-
býlið meðtalið). Og ekki vekur hvað minnsta athygli, að útlit er fyrir að Bandalag
jafnaðarmanna fái samtals sjö þingmenn, þar af fimm kjördæmakjörna, og að
Samtök um kvennalista fái einn þingmann kjördæmakjörinn og þrjá uppbótar-
menn. Sérframboð Sjálfstæðisflokksmanna á Vestfjörðum fær samkvæmt
könnuninni einn mann kjörinn en sérframboð Framsóknarflokksmanna í Norður-
landskjördæmi vestra nær ekki manni á þing.
Hér á eftir fer greinargerð fyrirtækisins Skoðanakannanir á íslandi( SKÁÍS)
vegna skoöanakönnunar um fylgi stjórnmálaflokka og samtaka, sem bjóða fram
við alþingiskosningarnar 23. april næstkomandi.
„Þessi skoðanakönnun var gerð helgina 9.
og 10. apríl eða sem næst tveim vikum fyrir
kosningar. Hringt var í 1.548 einstaklinga,
skv. tölvuúrtaki og skiptist það þannig eftir
kjördæmum: Reykjavík 605, Vesturland 95,
Vestfirðir 66, Norðurland vestra 69, Norður-
land eystra 166, Austurland 83, Suðurland
125 og Reykjanes 339.
í úrvinnslu hefur m.a. verið litið á eftir-
farandi þætti: skiptingu atkvæða eftir kynj-
um og eftir aldursflokkum (aldursflokkarn-
ir: 20-29 ára, 30-44 ára, 45-60 ár og 60 ára og
eldri) og svo skiptingu eftir kjördæmum.
Því miður verður ekki hægt að gera eins ítar-
lega grein fyrir einstökum þáttum og æski-
legt væri. Þó verður væntanlega síðar hægt
að gera nokkra grein fyrir dreifingu óá-
kveðna fylgisins, þ.e.a.s. eftir aldursflokkum
og kynferði.
Hér verður gert grein fyrir dreifingu
atkvæða á þremur svæðum. í fyrsta lagi í
Reykjavík í öðru lagi á Reykjanesi og í þriðja
lagi í landsbyggðakjördæmunum (Vestur-
land, Vestfirðir, Norðurl. vestra, Norður-
land eystra, Austurland og Suðurland). Að
lokum verður svo gert grein fyrir stöðu
framboðslistanna miðað við dreifingu at-
kvæða í einstökum kjördæmum og fyrir
landið í heild.
Reykjavík
Af þeim 605 einstaklingum sem hringt var
í í Reykjavik tóku 240 afstöðu með einum
tilteknum framboðslista. Þetta er 39.7%
þeirra sem spurðir voru. Þeir sem ekki tóku
afgerandi afstöðu voru 365 talsins eða
60.3%. Hlutfall þeirra sem ekki tóku af-
stöðu er hvergi eins hátt og í Reykjavík þegar
litið er á þessi þrjú svæði sem hér eru tekin
fyrir sérstaklega. Rétt er þó að benda á, að
við framkvæmd könnunarinnar var gerð til-
raun til að fá fram hjá þeim óákveðnu,
hvaða listar kæmu þó helst til greina eða
hvaða listar kæmu e.t.v alls ekki til greina.
Niðurstöður frá þessum þætti liggja ekki
fyrir, en milli 10% og 20% þeirra óákveðnu
tjáðu sig þó á þennan hátt. Þessi atriði hafa
því engin tölfræðileg áhrif á þær niðurstöð-
ur sem hér eru birtar.
Rétt er að undirstrika að sá hópur sem
ekki tekur afstöðu með tilteknum fram-
boðslista er þrennskonar, í fyrsta lagi þeir
sem ætla ekki að kjósa eða ætla að skila
auðu, í öðru lagi þeir sem vilja ekki svara og
svo í þriðja lagi þeir sem eru óákveðnir. Síð-
ur en svo er ástæða til að véfengja afstöðu
þessa fólks fremur en þeirra sem tjá fylgi sitt
við tiltekinn framboðslista eða stjórnmála-
flokk.
Ef þessi skoðanakönnun er borin saman
við niðurstöður SKÁÍS-könnunar sem gerð
var um miðjan febrúar sl. má greina
ákveðna hreyfingu á fylgi. í fyrsta lagi
fækkar óákveðna hópnum úr 65.1% í 60.3%
en þá var enn margt óráðið í framboðsmál-
um. Staða Alþýðuflokksins batnar frá
febrúarkönnuninni, úr 6,6% í 9.6%. Sama
er að segja um Framsóknarflokkinn. Hann
bætir stöðu sína í Reykjavík úr 6.6% í 8.3%.
Samkvæmt þessu eiga báðir þessir flokkar
að vera með mann inni en skv. febrúar-
könnuninni hefði annar flokkurinn getað
dottið út. Sjálfstæðisflokkurinn tapar 3.5%
frá því í febrúar og ef litið er á skiptingu
atkvæða tapar flokkurinn einnig manni,
fengi 5 kjörna þingmenn í stað 6 þingmanna
í febrúar. Alþýðubandalagið er nú með
15.8% en varmeð 14.6% í febrúar sl. Banda-
lag jafnðarmanna er nú með 14.2% og var
með sama fylgi í febrúar. Samkvæmt því
fengi Bandalag jafnaðarmanna 2 menn
kjörna í Reykjavík eða sama fjölda og
Alþýðubandalagið. I febrúarkönnininni var
Kvennaframboðið með 7% atkvæða en er
nú með 11.3% og einn kjördæmakosinn
þingmann. Miðað við þessa niðurstöðu er
dreifing atkvæða mjög jöfn, að því leyti að
mjög svipað atkvæðamagn er á bakvið
hvern kjörinn þingmann.
Reykjanes
í Reykjaneskjördæmi tóku 162 einstakl-
ingar afgerandi afstöðu með tilteknum
framboðslista. Þetta eru 47.8% atkvæð-
anna og verður það að teljast tiltölulega hátt
hlutfall. Þeir sem ekki tóku afstöðu með til-
teknum framboðslista voru nokkuð fleiri,
eða 177, en það er 52.2% atkvæða. SKÁÍS-
könnunin í febrúar og sú könnun sem hér
liggur fyrir gefa í aðalatriðum sömu vís-
bendingu. í fyrsta lagi er það yfirburðastaða
Sjálfstæðisflokksins og í öðru lagi er það
sterkt fylgi Bandalags jafnaðarmanna í
kjördæminu. Skv. þessum tveim könnunum
fengi Sjálfstæðisflokkurinn 3 menn kjörna,
Bandalag jafnaðarmanna 1 mann og
Alþýðubandalagið 1 mann. í febrúarkönn-
uninni fékk Alþýðuflokkurinn 12.2% en
fær nú 8.6%. Staða Framsóknarflokksins
var strax nokkuð góð í febrúar, eða 10.7%
og er enn svipuð, eða 10.5%. Svipað er að
segja um Alþýðubandalagið, sem var með
14.5% í febrúar en er nú með 13.0%. Banda-
lag jafnaðarmanna var með 13.7% í febrúar
en er nú með 13.0%. í febrúarkönnuninni
var kvennaframboðið ekki enn komið til
skjalanna. Þá stóðu einnig yfir prófkjör og
Gunnar Thoroddsen var ekki búinn að gefa
afgerandi svar um framboð. í þeirri könnun
fengu önnur frámboð alls 11.4% atkvæða. í
þessari könnun nú hlutu Samtök um
kvennalista 8.6% atkvæða eða sama
atkvæðamagn og Alþýðuflokkurinn.
Landsbyggðakjördæmin
í þessum 6 kjördæmum tóku afstöðu
44.§% eða 271 einstaklingur. Þeir sem ekki
tóku afgerandi afstöðu með tilteknum fram-
boðslista voru 333 talsins eða 55.1% þeirra
sem spurðir voru.
Úrtakið í febrúarkönnun SKÁÍS var unn-
ið með nokkuð öðrum hætti en nú, að því er
þessi kjördæmi (landsbyggðarkjördæmin)
varðar. Hefur rækilega verið gert grein fyrir
Tafla II
\
Reykjanes:
Tafla III
Landsbyggða kjördæmin:
(Vesturland, Vestfiröir, Norðurl. vestra, Norðurland eystra, Austfirðir og Suðurland)
fjöldi atkv. jb - hlutfall hlutfall ákveðinna fjöldi atkv. hlutfall hlutfall ákveðinna
Alþýðuflokkur 14 4.1 8.6 Alþýðuflokkur 27 4.5 10.0
Framsóknarflokkur 17 5.0 10.5 Framsóknarflokkur 52 8.6 19.2
Bandalag jafnaðarm. 21 6.2 13.0 Bandalag jafnaðarm. 23 3.8 8.5
Sjálfstæðisfl. 75 22.1 46.3 Sjálfstæðisfl. 117 19.4 43.2
Alþýðubandalag 21 6.2 13.0 Alþýðubandalag 44 7.3 16.2
Samtök um kvennalista 14 4.1 8.6 önnur framboð 8 1.3 2.9
ætla ekki að kjósa 38 11.2 — ætla ekki að kjósa 67 11.1 —
vilja ekki svara 54 15.9 — vilja ekki svara 109 18.0 —
óákveðnir 85 25.2 — óákveðnir 157 26.0 —
339 100.0 100.0 604 100.0 100.0