Helgarpósturinn - 15.04.1983, Blaðsíða 19

^p&sturinn. Föstudagur 15. apríl 1983
19
Að koma auga á
rétta vinningsleið
Margur tapar spili vegna þess að
vinningsleiðin er ekki sem opin
bók. Við skulum athuga eftirfar-
andi spil. s K_'D_8.2
H 9-4-3
T K-G ->
L Á-K-5-2
S 6-3 S G-10-9-7
H D-G-10-7-6-5 H -
T 10-5-2 T 9-8-7-Ö-4
L 9-8 L G-10-7-3
S Á-5-4
H Á-K-8-2
T Á-D-3
L D-6-4
Suður spilar sex grönd. Suður
opnaði á einu hjarta. Norður
sagði einn spaða. Þá sagði suður
tvö grönd. Norður gekk út frá því
að suður væri með jafna skipt-
ingu og 18—19 punkta og sagði þá
sex grönd.
Vestur lét út hjarta drottningu.
Frá austur kom tígul fjarkinn. Nú
versnaði ástandið. Hvað gerum
við nú?
Þegar við teljum slagina, þá sjá-
um við að ellefu slagir eru örugg-
ir. Þrír í spaða, tveir í hjörtum,
þrír í tígli og þrír í laufi. Þann
tólfta getum við fengið ef
andstæðingarnir eiga 3—3 í laufi
eftir Friðrik Dungal
eða spaða. Við tökum sex slagi á
svörtu litina. Þá kemur í ljós að
vestur á aðeins tvö spil í þessum
litum, en kastar tveim hjörtum.
Hvað gerum við nú? Er öll von
úti? Kastþröng er heldur ekki til í
dæminu. Suður gat auðveldlega
reiknað út að vestur hafði upp-
haflega átt sex hjörtu. Þá hafði
það sýnt sig að vestur átti tvö spil
í laufi og tvo spaða. Því hlaut
hann að eiga þrjá tígla. Nú kom í
Ijós í skottið. Hann tók þessa þrjá
tígla og lét hjarta tvistinn. Vestur
tók á tíuna, en þá lét suður níuna
úr borði. Nú varð vestur að spila
hjarta upp í kóng áttu suðurs og
þar kom tólfti slagurinn.
Úr því að við náðum að vinna
þetta spil, þá held ég að best sé að
við tökum aðra æfingu. Um að
gera að læra meir.
Þannig voru spilin:
S Á-10-4-2
H G-4-3
T Á-K-D
L 6-5-3
S 9 S 7-6-5
H Á-K-D-7 H 10-8-6-5
T G-10-9-8 T 7-5-2
L K-G-8-4 L 10-7-2
S K-D-G-8-3
H 9-2
T 6-4-3
L Á-D-9
Vestur opnaöi á einu hjarta,
Norður forhandar doblaði. Aust-
ur pass. Suður sagði tvo spaða.
Vestur pass. Þá sagði norður þrjá
spaða og suður bætti þeim fjórða
við á sín ágætu spil.'
Vestur lét út hjartakóng, ás og
drottningu. Suður lét tromp á
hana. Þá spilaði hann trompinu
þrisvar og þá voru andstæðing-
arnir tromplausir. Nú tók hann
tígul háspilin í borðinu og lét svo
lauf. Afar áríðandi er að rétt sé
farið í laufið. Láti austur tvistinn
eða sjöið, þá lætur suður níuna.
Hann má alls ekki láta drottning-
una, því þá tekur vestur með kóng
og spilar á laufatíu austurs, sem
kostar ásinn og þá eru tveir siagir
tapaðir í laufi.
Láti austur lágt spil á fyrsta lauf-
ið, þá er nían Iátin. Vestur fær á
gosann, en nú er búið að einangra
alla litina og því er sama hvaða
spil vestur laetur, það verður suð-
ur alltaf í hag. Spili hann laufi, þá
er það upp í gaffal suðurs. Spili
hann hjarta eða tígli, þá er það í
tvöfalda eyðu suðurs. Hann getur
þá trompað í borðinu og kastað
laufadrottningunni. Láti austur
laufatíuna þegar laufinu er spilað
fyrst, þá lætur suður drottning-
una. Vestur tekur með kóng, en er
í sömu vandræðum með útspil,
því þá mynda nía og ásinn laufa-
gaffal.
Nú sérð þú lesandi góður að
nauðsynlegt var að einangra alla
litina áður en laufið var snert.
—oooOooo—
Tveir ameríkanar voru hér á ferð.
Meðal óska þeirra var að spila
bridge eina kvöldstund. Tveir
menn sem kunnu töluvert í bridge
og slangur í ensku voru fengnir til
þess að spila við þá.
„One Heart“ sagði sá íslenski sem
sat í sæti norðurs.
„Ænstigi“ sagði ameríkaninn.
„What?“ sögðu hinir þrír.
„Ænstigi“ endurtók sá ameríski.
„What do you mean?“
„Look here“ sagði ameríkaninn
og tók upp ensk-íslenskan orða-
bókarpésa sem hann hafði á
hnjám sér. „Pass = einstígi“.
Já, það er eins gott að fara varlega
með útlenskuna.
Skákþrautir
Samúel Loyd
A
Mát í 3. leik
helgarinnar
Samúel Loyd
B
abcdefgh
Mát í 2. leik
Lausn á skákþraut
pB J3J jnjJBAS
•>(131 BJS33U I JBJ]|B JBJBUJ jnjIAt] U3
‘5Jl3]SQ3d UUI3 8o 1>]I3]SSU051 UIUIIJ
‘I)(I3IBJBppiJ X3S jnjJBAS B njsj
iqa t
a
UI3S SIUJ3AI] >(13] BJS33U I JBJBUI So
Z SPM +£3H T
:jj3J>]OJ jd uisunB"] •lunuiEuis
uin i>(>]3 Sis !QJæ>( pÁoq ud ‘jjij jd
I>(>]3 UI3S ‘>]B>]S B UIUSnB] JSJ31] JD]-]
V
VAKIÐ OG VERIÐ GÓÐ
Gott fólk!
Það er nú meira af vilja en mætti að ég set saman
þennan pistil, hrjáð af magakveisu. Er nokkuð eins
fráleitt og að skrifa um mat þegar þannig stendur
á? í síðasta pistli var ég víst að tala um skipulagða
úthreinsun hinnar eðlu sálar og kemur nú vel á
vondan að lenda í tilviljanakenndri úthreinsun hins
öllu ómerkilegra sálarhulsturs. Slík uppákoma er
algjör antíklimax, því það er svo gaman að vera til
þessa dagana i sívaxandi birtu. Hvað sem kuldan-
um líður styrkir birtan andann og kveikir kæti;
sumardagurinn fyrsti rennur í hlað nk. fimmtudag
en honum lýsir Pétur Gunnarsson réttilega á gáska-
fullan hátt íSplunkunýjum degi (1973):
Þóit hanti rigni snjói frjósi
þá kemurðu yfirfjöll og sjó í dag
ó bólugröfnu fjöll:
sumardagurinn fyrsti!
hver kann að stýra sínu spori þá?
með útsprungið hjarta
köstum keltinum útl á
rúnkum hundinum
mígum í brunninn
hendum eggjum í hœnurnar
étum restina af heyinu
því hann er kominn yfir fjöllin blá
það finnur sérhvert strá
það öskrar uppí eyrun
potar í augun
fyllir nefið
taktu út úrþér tennurnar og trampaðu á
' gleraugun um
tylltu þér á tá
því hann er kominn yfirfjöllin blá
Svona geta frómustu menn orðið ábyrgðar- og
kærulausir á vorin. Skyldi svona Ijóð annars geta
fallið í framsóknarjarðveg...?!
Og þá er það helgarmatseðillinn. Snúið nú bök-
«um saman, sleppið forrétti en glímið við þorsk-
böku í aðalrétt og eplaköku í aðalrétt.
Þorskbaka eða ýsu
Ykkur líst kannski ekkert á þessa löngu hráefnis-
upptalningu, en rétturinn er ekki eins flókinn og
hún gefur tilefni til að ætla. Þetta er eins konar
plokkfiskréttur sem gaman er að dunda sér við.
Sósan er undurgóð. Handa sex.
1 msk smjör
1 kg þorsk- eða ýsuflök
1 lítill laukur
1 sellerístöngull
Vi graen paprika
1 dl saxaðar valhnetur
4 msk söxuð ný steinselja eða 2 msk að þurrkaðri
1 dl af þurru skorpulausu franskbrauði, skornu i
teninga
Vi tsk svartur pipar
1/8 tsk Tabascosósa
1-2 tsk þurrkuö tarragon (estragon)
1 tsk Worcestershiresósa
2 egg, hvítur og rauður aðskildar
1 dl rjómi
1 dl bráðið smjör
Soð:
4 dl vatn
3 steinseljukvistir eða 3 msk af þurrkaöri
1 lítill saxaður laukur
6 piparkorn
Vi tsk salt
safi úr hálfri sítrónu
Sósa:
6 msk smjör
4 msk hveiti
Vz tsk salt
Vt tsjt hvítur pipar
2 harðsoðin egg
3 msk rjómi
u.þ.b. 4 dl af fisksoóinu
1) Setjið öfninn á 190 gr. C. og smyrjið stórt eldfast
fat með msk af smjöri
2) Hellið vatninu í stóran pott og setjið út í það
steinseljukvisti, piparkorn, salt, saxaðan lauk og
sitrónusafa. Látið suðuna koma upp, skerið
fiskflökin i stykki og komið þeim fyrir i pottin-
um. Látið sjóða við vægan hita í 12-15 min.
3) Færið fiskinn upp á fat, en síið soðið og geymið.
Látið rjúka aðeins af fiskinum, fjarlægið roð og
bein og takið fiskinn i sundur í flögur með gaffli.
4) Saxið lauk, sellerí, papriku, valhnetur og stein-
selju smátt og blandið saman í stórri skál ásamt
brauðteningum, fiski,_ pipar, Tabascosósu.
Worcestershiresósu og tarragoni.
5) Aðskiljið eggjarauður og hvítur, þeytið
rauðurnar með gaffli og hrærið saman við fisk-
stöppuna; að þvi búnu er rjóma og bræddu
smjöri hrært saman við.
6) Stífþcytið eggjahvíturnar, lirærið þeim varlega
saman við fiskstöppuna með skeið og komið
stöppunni síðan fyrir í smurðu fatinu. Bakið í
30—40 mín. í miðjum ofni.
7) Á meðan fiskurinn er að bakast búið þið til
sósuna
Bræðið 4 msk af smjöri í þykkbotna potti við
miðlungshita. Takið pottinn af hellunni og hrærið
4 msk af hveiti saman við smjörið ásamf salti og
pipar. Setjið pottinn aftur á heita helluna og hrær-
ið fisksoðinu jafnt og þétt (u.þ.b. 4 dl) saman við.
Látið sósuna sjóða í u.þ.b. 5 mín. og hrærið
stöðugt í henni á meðan. Þegar hún er orðin hæfi-
lega þykk takið þið pottinn af hellunni og hrærið
2 msk af smjöri saman við og að lokum harðsoðn-
um eggjunum söxuðum og rjómanum.
8) Þegar fiskbakan er tilbúin berið þið hana fram
ásamt sósunni í sérstakri skál, soðnum kartöfl-
um pg e.t.v. brauði og smjöri.
Eplabaka
Þetta er afar fljótiegur og ódýr eftirréttur, sömu-
leiðis handa sex. Best smakkast hann sjóðheitur úr
ofninum ásamt sýrðum rjóma eða þeyttum.
2 dl bráðið smjör
4 dl haframjöl
2 dl púðursykur
V* tsk salt
5-6 epli
rúmlcga 1 dl af vatni
2 msk apríkósumauk
1) Setjið ofninn á 180 gr. C. - '
2) Biandið saman í skál haframjöii, púðursykri,
saiti og bræddu smjöri.
3) Afiiýðið öll epiin nema eitt, fjarlægið kjarnana
og skerið þau í þunnar sneiðar.
4) Smyrjið eldfast fat og setjið í það til ákiptis lag
af haframjölsblöndu og eplasneiðum — byrjið
og endið á haframjölinu. Dreypið vatninu yfir.
5) Skeriö síðasta epiið í þunnar sneiðar með hýðinu
og raðið þeim yfir fatið, og smyrjið að lokum
apríkósumaukinu yfir sneiðarnar. Bakið í miðj-
um ofni í 40-50 mín.
Vorið kemur að hugga
Einmánuður úti, harpa að hefjast, fyrsti mánuð-
ur sumars. Ýmsar véfréttir eru tengdar sumar-
komunni, eins og t.d. að láta „svara sér í sumar-
tunglið". Sá sem lítur sumartunglið í fyrsta sinn á
að steinþegja og bíða þess að taiað sé til hans. Úr
því ávarpi má svo lesa spádóm.
Vakið nú og verið góð á meðan þið safnið kjarki
til að horfast í augu við sumartungiið og rauliö
undurfagurt hörpuvögguljóð Laxness sem hefst
svo:
Ég skal vaka og vera góð
vininum mínum smáa,
meðan óttan rennur rjóð
roðar kambinn bláa,
og Harpa sýngur hörpuljóð
á hörpuljóðið gráa.
Stundum var í vetur leið
veðrasamt á glugga;
var ekki einsog vœri um skeið
vofa i hverjum skugga? '
Fáir vissu að vorið beið
og vorið kemur að hugga.
Matkrákan óskar vetrarleiðum íslendingum
gleðilegs sumars!