Helgarpósturinn - 15.04.1983, Blaðsíða 13

JHelgar-----
pösturinn
Föstudagur 15. apríl 1983
13
Ragnar Aðalsteinsson, lögmaður
viðtal: Illugi Jökulsson
mynd: Jim Smart
er að gefa dómstólunum kost á að fjalla um,
flytja prófmál og aðhaldsmál alis konar.
Dómar í slíkum málum geta haft mikil áhrif
á þjóðfélagið; ég treysti því að lögregluyfir-
völd muni sýna meiri varfærni en áður eftir
úrskurði í málum þeirra sem handteknir voru
vegna Geirfinnsmálsins, og hinna sem hand-
teknir voru á Þingvöllum 1974“.
— Segðu mér, hvaða kostum þarf góður
lögmaður að vera búinn?
„Helsti kosturinn er, trúi ég, auðugt ímynd-
unarafl. Þar á ég við að hann verður að geta
séð fyrir alla möguleika tiltekins máls; öll
meðrök, mótrök, hvernig þessi eða hin ráð-
gjöfin muni verka, hvaða aðstæður muni rísa
af því, og hvernig líklegt sé að málið fari fyrir
dómi. Til þess að geta sett upp þetta dæmi
verður hann náttúrlega einnig að búa yfir
analítískri, eða sundurgreinandi, hugsun".
— Er alltaf jafn gaman að vera lögmaður?
„Þetta starf er svo fjölbreytt að það getur
aldrei orðið leiðinlegt. Maður hittir fólk úr
öllum stéttum, öllum sitúasjónum, og oft fær
maður nú verkefni á sviðum sem maður hefur
aldrei sinnt áður. Við lögmenn þurfum ekki
aðeins að kunna skii á lögfræði; við þurfum
að þekkja umhverfið og þjóðfélagið út í æsar.
Eitt kvöldið gæti ég þurft að liggja yfir bók-
um um dísel-vélar vegna skaðabótamáls;
næsta kvöld þyrfti ég að kynna mér ballet. Þá
þarf ég oft að leita til sérfræðinga t.d. geð-
lækna, endurskoðenda verkfræðinga eða
jarðfræðinga. Auðvitað er heilmikið um
rútínumál, en skemmtileg og spennandi mál
eru nógu mörg tii að halda manni við efnið“.
500 mál i gangi
— Geturðu nefnt mér einhver skemmtileg
mál sem þú hefur fengist við, eða þá mál sem
þú ert sérlega stoltur af?
„Stoltur"? Ragnar hlær. „Það er nú það.
Svoleiðis mál þurfa ekki endilega að vera
dómsmál; það er ekki nema lítill hluti starfs
okkar lögmanna eiginleg dómsmál. En það er
alltaf ánægjulegt ef vel tekst til með - segjum
barnaverndarmál. Ég minnist eins slíks máls
þar sem móðir hafði verið svipt forræði af
barnaverndarnefnd, en mér og einum starfs-
manni nefndarinnar tókst að snúa formann-
inum á okkar band. Móðirin fékk barn sitt
aftur, síðan eru liðin mörg ár og síðast þegar
ég vissi var allt í himnalagi.
Skemmtileg mál? Ja, það er svolítið undar-
legt að á Islandi viðgengst enn þá ein tegund
skuldafangelsis; sem sé að senda menn á Kvía-
bryggju sem skulda barnsmeðlög. Þetta gildir
þó ekki ef hinn skuldugi hefur gifst eða tekið
upp sambúð á nýjan leik og framfleytir börn-
um. Einu sinni átti að setja einn minna klíenta
á Kvíabryggju fyrir að skulda barnsmeðlög,
enda þótt hann hefði tekið upp sambúð við
nýja konu og eignast með henni tvö börn.
Stjórnvöld byggðu mál sitt á því að maðurinn
var listamaður og ekki í fastri vinnu; hann
gaeti því ekki talist framfleytandi barna sinna.
Nu, ég tók mig til og safnaði upplýsingum um
tekjur mannsins af verkum sínum síðasta
árið; þær reyndust samsvara tólf mánaða
Dagsbrúnarlaunum þegar allt var talið. Við
skrifuðum þá bréf til Reykjavíkurborgar, ég
og skjólstæðingur minn, og lýstum því yfir að
hann myndi fúslega fara í fangelsi ef Borgin
vildi lýsa því yfir á móti að hún teldi ekki unnt
að hfa af Dagsbrúnarlaunum. Síðan hefur
ekki verið minnst á Kvíabryggju við þennan
mann...“
— Fer allur þinn tími í lögfræðina eða...?
„Nei, ekki segi ég það nú. Einhver áhuga-
mál á ég mér; ósköp venjuleg, býst ég við. Ég
var til dæmis mikill bíómaður í gamla daga og
stofnaði eitt sinn kvikmyndaklúbb ásamt
Þorgeiri Þorgeirssyni og fleirum. Svo les ég
dálítið og reyni að fylgjast með í leik-
húsunum, en raunveruleg hobbí á ég ekki. En
fer þó stundum í leikfimi og sund“. Hann
brosir. „Ég drakk í næstum þrjátíu ár og það
tók nú tímann sinn. Annars leyfir erillinn í
starfinu varla umfangsmikil hobbi“.
— Erillinn, já. Hefurðu hugmynd hversu
mörg mál þú annast á hverju ári?
„Nei, en einu sinni fyrir nokkrum árum at-
hugaði ég hversu mörg viðfangsefni voru á
minni könnu samtimis. Þessi viðfangsefni
voru auðvitað mjög mismunandi; sum stór,
önnur lítil. En hvað um það, ég taldi öll mín
óleystu viðfangsefni og þau reyndust vera
fimm hundruð“.