Helgarpósturinn - 29.09.1983, Blaðsíða 5

_Helgai--------
nficztl irinn Fimmtudagur 22. september 1983
5
Talsmenn vísindalegra sálarrannsókna telja
tíma hefðbundins spíritisma liðinn
tvær áttir. Annars vegar til óvís-
indalegrar starfsemi áhugafólks, og
getur sú iðkun hæglega lent út í
fúsk. Hins vegar lá leiðin yfir í
dularsálfræðina“
Spjótunum er beint aðspiritism-
anum í tímariti Sálarrannsóknar-
félagsins og þau sjónarmið sem þar
koma fram urðu þess valdandi að
stjórnin ákvað að senda ritið ekki
MORGUNN
RITSIJÖHI: JAKOBSSQN
HRIS I >f$SI Dffll:
HfUEIðSU: Skilttttli SJ.fi I, Itylin* - Si*i UlSC
Forsíða hins umdeilda sumarheftis
Morguns, sem kom deilunum innan
Sálarrannsóknafélagsins af stað.
út fyrr en ljóst væri hvaða meining
lægi að baki orðanna.
Dáleiðsla, geislalækningar
og miðilsfundir
En hvað hafa aðilar málsins um
þetta að segja?
Guðmundur Einarsson verk-
fræðingur sagði að stjórnin hefði
ákveðið að skýra sín sjónarmið í
næsta hefti Morguns og hið sama
mun Þór Jakobsson gera. Jafn-
framt verður haldinn félagsfundur
11. október þar sem tekið verður til
umræðu hvort spíritisminn hafi
runnið sitt skeið á enda. Guðmund-
ur sagðist þeirrar skoðunar að það
væri langt í frá, að spíritisminn væri
að gefa upp andann, reynsla fólks
bæri vott um annað. Félagið hefur
á undanförnum árum beint sjónum
að ýmsum efnum sem tengjast
sálarrannsóknum, t.d. dáleiðslu,
geislalækningum, erindi var nýlega
flutt um myndir sem teknar hafa
verið af útgeislun líkamans og fleira
mætti telja. Þess utan eru haldnir
miðilsfundir og miðlar jafnvel
fengnir erlendis frá. Þá býður félag-
ið upp á tíma hjá lækningamiðlum.
Guðmundur sagði að á fundin-
um s.l. þriðjudag hefði verið rætt
um málin í bróðerni, en skoðanir
væru skiptar. Spurningin snerist
um það hvort einstaklingar gætu
komist að vísindalegri niðurstöðu
án þess að ráða yfir sérþekkingu.
Guðmundur sagðist telja sannað að
fólk yrði fyrir reynslu sem ekki væri
hægt að vefengja. Guðmundur
benti á að í rannsóknum dr. Erlend-
ar Haraldssonar á dulrænni reynslu
íslendinga hefði komið fram að um
42% þeirra sem spurðir voru höfðu
leitað til huglæknis og 92% töldu
sig hafa náð jákvæðum árangri.
„Sumt er hægt að kanna á rann-
sóknarstofum, annað ekki“ Hann
sagði einnig að umræðurnar innan
stjórnar Sálarrannsóknarfélagsins
hefðu meðal annars beinst að því
hvað spíritismi væri. Til þess að
svara því hvar spíritisminn er á vegi
staddur, verður fyrst að gera sér
Texti:
Kristín
Ástgeirsdóttir
Myndir:
Jim Smart
grein fyrir því hvað menn eiga við
með orðinu spíritismi.
Rannsóknir á
framhaldslífi
Erla Tryggvadóttir sem einnig á
sæti í stjórn Sálarrannsóknar-
félagsins sagði að það hefði komið
sér á óvart í umræðunni s.l. þriðju-
dag, hversu skoðanir væru skiptar á
spíritismanum og eðli hans. Hún
sagði að það færi oft svo að starfið
í félaginu beindist mjög að öllu því
sem gerast þarf, en sjálfur grund-
völlurinn gleymdist. Það gæfist
sjaldan tími til að ræða hvaða
hugmyndir fólk hefði um lífið. Það
hefði því ekki verið vanþörf á að
brydda upp á umræðu, en í ljós
kom að skoðanir voru margar og
ólíkar. Sjálf sagðist hún höll undir
skilgreiningu Brother John sem er
vel þekktur innan fræðanna. Hann
segir eitthvað á þá leið að skipta
beri sálarrannsóknum í tvennt,
annars vegar dulsálarfræðina sem
er stunduð með vísindalegum að-
ferðum, hins vegar er um að ræða
lífsfílósófíu, það hverju menn trúa
um umhverfi sitt, dulræn fyrir-
brigði og annað líf.
Guðmundur Einarsson sagðist
einnig hallast að því að spíritisminn
væri heimspekileg skoðun byggð á
rannsóknum á framhaldslífi. Þar
væri átt við skoðanir fólks á fram-
haldslífi og sambandi við annan
heim og þá kenningu að framhalds-
líf hvers og eins tengdist því hvernig
menn verja lífi sínu á jörðinni.
Þessar skoðanir eru óháðar trúar-
brögðum og finnast nánast alls
staðar meðal manna í einhverju
formi. Eða eins og Guðmundur
sagði: „fyrir suma er spíritisminn
eins og andlegt flotholt"
Erla Tryggvadóttir sagði að sér
fyndist ritstjórinn taka sterkt til
orða þegar hann fullyrti að spírit1-
isiminn væri aðsyngja sittsíðasta og
ekki væri hægt að ná frekari
árangri með honum. Fólk liti á rit-
stjórarabbið eins og leiðara í blaði
og því hefði stjórnin ekki viljað
senda ritið út án þess að athuga og
ræða málið fyrst. Það væri hins
vegar sín skoðun að félagið ætti að
ná yfir allt það sem tengist sálar-
rannsóknum, félaginu væri ætlað
að koma upplýsingum á framfæri.
Það væri fyrir leitandi fólk. Sumir
teldu sálarrannsóknarmenn vera að
fást við kukl, en þeirra vilji væri að
reifa allar skoðanir um þessi mál.
Lætur af störfum
Þór Jakobsson ritstjóri sagði að
sínar skoðanir á spíritisma væri að
finna í Morgni. Hann liti svo á að
Sálarrannsóknarfélagið ætti að
vera félag áhugamanna og vísinda-
manna. Hann hefði á sínum þrem-
ur árum sem ritstjóri reynt að opna
ritið, hann teldi mikilvægt að kynna
fólki það sem væri að gerast í rann-
sóknum erlendis, en því miður virt-
ust margir halda að Sálarrann-
sóknarrélagið gerði ekkert annað
en að fást við miðla og veittu félag-
inu litla athygli. Hann sagðist vilja
brýna fyrir fólki að nálgast dulræn
efni með opin augu og trúa ekki
öllu. Hann teldi að spíritisminn hér
á landi hefði ekki borið árangur
vísindalega séð. Viðræður hans við
stjórnina hefðu verið bæði gagnleg-
ar og skemmtilegar; innan Sálar-
rannsóknarfélagsins væri fólk með
sömu áhugamál en mismunandi
sjónarmið. í næsta hefti Morguns
myndu menn leiða saman hesta sína
og ræða hin mismunandi sjónar-
mið.
Þór mun ritstýra næsta hefti
Morguns, en eftir það lætur hann af
störfum að eigin ósk.
„Ekkert til framliðinna
heyrst“
Hvað segja svo þeir sem standa
utan Sálarrannsóknarfélagsins, en
hafa áhuga og þekkingu á heim-
speki og „lífsfilósófíu"
Guðmundur Magnússon blaða-
maður hefur lagt stund á heimspeki
og meðal annars flutt erindi um
spíritismann og þá hreyfingu sem
honum tengist. Hann sagði í viðtali
við HP að hann teldi spíritismann
og andatrú vera í andaslitrunum.
Þeir sem hefðu áhuga á slíkum
fræðum væru einkum eldra fólk,
ungt fólk léti sér fátt um finnast.
Hann sagði að það yrði að teljast til
tíðindaþegar aðalmálgagn spíritism-
ans í landinu sneri við blaðinu og
birti efni sem væri gagnrýnið á ríkj-
andi sjónarmið. Framkoma stjórn-
arinnar hefði hingað til verið óvirð-
ing við ritstjórann, innan Sálar-
rannsóknarfélagsins væru greini-
lega mjög skiptar skoðanir sem
ekki hefðu áður komið fram í dags-
ljósið jafn greinilega og nú.
Arnór Hannibalsson dósent við
Háskóla íslands sagðist vera þeirrar
skoðunar að sumt af því sem
áhugamenn um annað líf hefðu
fengist við, svo sem söfnun gagna
um dulræna reynslu fólks væri af
hinu góða, því mætti líkja við söfn-
un þjóðfræða. Hitt væri svo annað
mál að fræðigreinar eins og sál-
fræði yrði að viðhafa vísindalegar
aðferðir og sýna fram á vísindaleg-
ar niðurstöður. Út úr spíritisman-
um hefðu ekki komið nein vísindi.
Á fyrstu árum spíritismans í Eng-
landi reyndu menn að standa
vísindalega að verki og safna stað-
reyndum í gegnum miðla. En þarna
eru vandamál á ferð. Trúarleg
sannindi eins og skoðanir manna
um lífið fyrir handan, eru annars
eðlis en aðrar kenningar. Menn
skilja vísindi almennt öðrum skiln-
ingi en spíritistar. Spíritisminn sýn-
ir fyrst og fremst afstöðu í trúmál-
um og trúarleg sannindi verða ekki
sönnuð með vettvangskönnunum.
„Það hefur ekkert komið fram sem
sannar það sem spíritistar hafa ver-
ið að segja“, sagði Arnór. „Menn
eins og Einar H. Kvaran, Jónas
Þorbergsson útvarpsstjóri og fleiri
Framh. á síðu 17. síðu
HAUSTTILBOÐ!
1. Haus
2. Sviri
3. Bógur
4. Hnakkadrambur
5. Hryggur
6. Lend
7. Rifjasteik
8. Siöa
9. Slag
10. Höm — Læri
11. Skanki og tær
140. - kr. kg. tilbúið í frystinn
^grlpakjölso^^

Sundurhlutun séð utan frá
1. Háls
2 Herðakambur
3. Framhryggur
4. Þunnasteik
5. Þykkasteik
6. Þríhyrningur
7. Hali
8. Háls
9. Bógur
10. Bógur
11. Skanki
12. Síða
13. Klumpur
14. Innanlærisvöövi
15. Kviðstykki
16. Kviðstykki
17. Slag
18. Skanki
Sundurhlutun séð innan frá
1. Háls
2 Herðakambur
3 Hryggur
6 Þríhyrningur
7. Hali
11 Skanki
12 Síða
13. Klumpur
15 Kviðstykki
16. Kviðstykki
17. Slag
18 Skanki
19. Lundir
20. Bringa
21. Innanlærisvöðvi
129r kr. kg.
Flokkur U.N. I
Tilbúið í frystinn
Ath. Biðjið um bók
Arnar og Örlygs
um nautakjöt og
svínakjöt og margt
skemmtilegt kem-
ur í Ijós.
OPIÐ A
LAUGARDÖGUM
KJOTMIÐSTOÐIN Laugalæk 2.S.86JII