Helgarpósturinn - 16.02.1984, Qupperneq 15

MEÐ TÆRNAR
Í MANNLÍFINU
Ég vinn mjög mikið. Byrja snemma á
morgnana, kenni um miðjan daginn og tek
svo oftast til við vinnu aftur á kvöldin. Eg er
mjög mikið við það að teikna — geri margar
skissur og stækka svo upp eina og eina
mynd. Þegar ég var á Maasticht akademí-
unni í Hollandi setti ég mér nýja stefnu í sam-
ráði við prófessorinn minn. Ég byrjaði að
gera mér grein fyrir styrk skissunnar og
reyndi að ná frumkrafti hennar þegar ég
stækkaði hana upp. Með þessum hætti teng-
ist ég kannski nýja málverkinu og á þeim
tíma er það sennilega að byrja víða. Þetta
var bara eðlilegt framhald á braut myndlist-
arinnar. Það sem kannski hefur verið megin-
gallinn á viðhorfi til myndlistar er þetta: að
þessi ákveðna lína gefi myndinni kraft og að
þessir tveir litir saman gefi henni sprengingu
o.s.frv. því að svona gerist þetta ekki. Þessir
kraftar skapast miklu meira við sköpunarat-
höfnina sjálfa, þar skapast þetta lífræna sam-
hengi. Litum og flötum er ekki raðað saman
eftirá svo þeir passi vel saman. Það verður
þá varla meira en snyrtilegur akademismi.
Maður sem skoðar af áhuga á að geta greint
hvort þetta eru bara fíflalæti eða hvort
niðurstaðan er góð list.“
— Þarf þá þjálfað auga?
,,það þarf aðallega að skoða list með opn-
um huga. Það þarf engar útlistanir enhverra
merkikerta á því hvað list sé. Með því að
skoða list af áhuga þroskast skilningurinn.
Listin stendur með tærnar í mannlífinu.
Það er mjög margt að gerast í myndlist hér
núna. Nýir hlutir þróast útúr sögunni, þeir
koma ekki af engu, heldur verður eitt verk
til vegna þess að annað var til á undan. Þetta
gerist á öllum sviðum lista, þó ef til vill síst
í bókmenntum núna hjá bókmenntaþjóð-
inni. Ég held að hér séu of margir sjálfskipað-
ir stjórnendur í greininni, menn sem hafa of
mikið vald til að segja hvað séu bókmenntir
og hvað ekki — menntamenn sem eru góðir
í íslensku eins og Guðbergur Bergsson segir.
Helgi Þorgils er kunnur fyrir mjög sér-
stæðan, persónulegan stíl. ,,Ég held að
menn þekki strax myndirnar mínar, en
vonandi er ég ekki alltaf að hjakka í sama
farinu. Mörgum hættir því miður til þess.“
Ég hætti á það að spyrja um hlut sem ég
þykist hafa séð í myndum hans: Margar
myndanna hjá þér eru kynferðislegar. Það
er mikið af typpum í þeim?
,,Ég hef heyrt þetta. Einhver kallaði mig
typpamálara. Það var einmitt kona á sýning-
unni minni um daginn sem var að tala um
þetta. Ég sagðist nú halda að þetta væri bara
hennar hugsunarháttur sem fengi hana til að
sjá þetta út úr myndunum. Svo labbaði ég
með henni um sýninguna og taldi myndirn-
ar sem gátu talist „kynferðislegar" að henn-
ar áliti. Þá kom í ljós að Jretta voru kannski
10-15% af myndunum. I þeim er ég oft að
lýsa ákveðnum tómleika, einsemd manns-
sálarinnar. Ég er ekki að nota þetta í ein-
hverju klámaugnamiði. Þetta er ekki kyn-
ferðislegra en tvö epli á borði, jafn eðlilegt
og fallegt. Þetta er sá kraftur sem dregur
manninn áfram, frumkrafturinn. En í mínum
myndum er ekkert meira um þetta en hjá
ýmsum öðrum málurum í listasögunni. Það
er þannig ýmislegt að gerast í myndum eftir
Bosch, Picasso, Ensor o.fl.
Ég er ekki mjög dæmigerður málari fyrir
,,nýja málverkið" ,ég er svona á kantinum.
Það má vera að ég máli örðuvisi af þvi að ég
er sveitamaður og ég er kannski líka meiri
rómantíker en margir áðrir jafnaldrar mín-
Helgi Þorgils Friöjónsson í Helgarpóstsviötali