Helgarpósturinn - 11.09.1986, Síða 2

UNDIR SÖLINNI
Górillur ganga aldrei með bindi...
eftir Egil Helgason
Helgarpósturinn getur státað af því að fyrr
í sumar lét hann þess getið, einn tveggja stór-
blaða, að hingað til lands hefði á vormánuð-
um komið góður gestur, sem því miður hlaut
ekki þá athygli sem hann svo sannarlega
verðskuldaði. Ég ætla að dyggir lesendur
Helgarpóstsins kannist við nafnið Michael J.
Kami, en sá merkismaður er af brasilísku
bergi brotinn, en telst eiga heimilisfang í
Ameríku þær stopulu stundir þegar hann er
ekki á ferð og flugi um heiminn að leggja
kapítalistum lífsreglurnar um bættan rekstur
og meiri gróða. Kami kvað njóta slíks álits
meðal helstu auðmanna að stórfyrirtæki á
borð við KókaKóla og IBM telja sig ekki geta
án ráðgjafar hans verið, enda hefur hún bor-
ið svo ríkulegan ávöxt að bæði þessi fyrir-
tæki hafa stóraukið umsvif sín hin síðari ár
— og voru þau þó ekkert smáræði fyrir. . .
En Kami vill vera sjálfs sín herra, heims-
maður á eigin vegum, prívatmaður. Þótt al-
þjóðafyrirtæki keppist við að bjóða honum
hálaunaðar forstjórastöður er svar hans ein-
att afdráttarlaust nei; hann kýs sér heldur hið
vandasama hlutskipti boðandans, hugsuðar-
ins, hugmyndafræðingsins. Og heyrir hún nú
blessunarlega grárri forneskju til sú tíð þegar
kommúnistar og nótar þeirra töldu sig hafa
handhafarétt á allri boðun, hugsun og hug-
myndafræði.
Núorðið skal kapítalisminn líka reistur á
bjargi traustrar hugmyndafræði — og er það
vel...
Það var í júníbyrjun að Michael J. Kami sá
sér loks fært að koma hingað til fslands í boði
Stjórnunarfélagsins, félags sem réttilega ber
höfuð og herðar yfir önnur hérlend félög.
Þær hundraðogtíu sálir sem sóttu fyrirlestur
Kamis á veitingahúsi af betra taginu voru
ekkert að setja það fyrir sig þótt inngangs-
eyririnn væri hérumbil tólfþúsund krónur;
það fé var reitt af hendi með glöðu geði,
enda skildu þátttakendur að þessi lítilfjör-
lega upphæð getur skilað sér þúsundfalt í
bættum rekstri og meiri gróða. Þeir fjöl-
mörgu starfsmenn hins opinbera sem sóttu
erindi Kamis voru heldur ekkert að horfa í
aurinn, enda hafa þeir vonandi getað fært
hinar hollu ráðleggingar inná viðeigandi
kostnaðarreikninga.
Eða hvað sagði ekki einn þátttakandinn í
viðtali við Morgunblaðið: ,,Ég er kominn
hingað til að fá hugmyndir og lyfta mér upp
úr rigningarsuddanum."
Fremur en aðrir gestir hefur téður þátttak-
andi tæpast gengið vonsvikinn útí rigningar-
suddann aftur, því hugmyndir Kamis reynd-
ust nýstárlegar, jafnvel byltingarkenndar, og
þá sérstaklega vangaveltur hans um kaup-
sýslumann nútímans og framtíðarinnar.
Kami lýsti þeirri skoðun sinni að ungi, sett-
legi viðskiptafræðingurinn með snyrtilega
bindishnútinn sé orðinn úreltur og einskis
nýtur. í staðinn, sagði Kami, þurfa nútíma
fyrirtæki á svokölluðum górillum að halda.
Nei, Kami vill ekki opna dýragarðana uppá
gátt og hleypa skynlausum skepnum á at-
vinnureksturinn, heldur eru górillurnar
hans „ungir, hugmyndaríkir, atorkusamir og
óhefðbundnir menn. Þeir láta ekki að stjórn,
mæta seint til vinnu, eru í burtu tvo klukku-
tíma í hádeginu, gleyma að heilsa forstjóran-
um og ganga aldrei með bindi.“
Svo mælti Kami og það mátti heyra saum-
nál detta í fundarsalnum.
Og Kami hélt áfram, ómyrkur í máli, eins-
og hans er von og vísa: „Vel á minnst, bindi.
Ég sé að hér eru allir með einhverskonar
hálstau. Það er hlægilegt hvað þið stjórnend-
ur eruð enn rótfastir í hefðum 19du aldarinn-
ar.“
Ekki höfum við óyggjandi heimildir fyrir
því að þessi orð Kamis hafi haft þau áhrif á
fundargesti að þeir hafi unnvörpum leyst af
sér bindí og slaufur og kastað slíkum klæðis-
plöggum endanlega fyrir róða. Þar hljóta líkt
og víðar að gilda viss tregðulögmál — fram-
tíðin verður jú ekki fullskapa í einni andrá.
Hitt er víst að boðskapur hans féll ekki í
grýttan jarðveg, því fyrir satt er haft að þeg-
ar upp var staðið „virtust áhorfendur sælir
og glaðir að hafa eytt dagstund með Michael
J. Karni".
Eru þá slétt og felld snyrtimenni að líða
undir lok — þeir sem hafa lúslesið þá frægu
bók „Dress for Success" — og górillurnar að
taka yfir? Megum við kannski eiga von á því
að framvegis gangi stjórnendur fyrirtækja
um órakaðir með úfið hár, sorgarrendur und-
ir nöglum, í slitnum gallabuxum og snjáðum
leðurjökkum, láti ekki birta af sér giftingar-
myndir í Morgunblaðinu, mæti timbraðir til
vinnu, noti óheflað orðbragð, fari ekki í lax
og spili ekki golf, hunsi félagsskap á borð við
Lions, JC og Frimúrararegluna — verði sum-
sé á alla lund óreglumenn til orðs og æðis, at-
orkusamir, hugmyndaríkir og óhefðbundnir
óreglumenn?
Og hvar ætlum við þá að finna þann fjölda
af górillum sem gæti borið kyndil íslensks at-
hafnalífs inní framtíðina?
Varla í viðskipta- eða lögfræðideildum Há-
skólans, því þar ganga menn upp til hópa
með bindi, heilsa prófessornum og mæta á
réttum tíma.
Þeir gætu kannski reynt að bjóða í okkur
blaðamennina — við erum, satt best að
segja, býsna óheflaðir margir hverjir.. .
HAUKUR I HORNI
2 HELGARPÓSTURINN