Morgunblaðið - 16.11.1975, Síða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. NÓVEMBER 1975
Hvað er að gerast í tízkuheiminum? Hvað er
tízku? Hvað er að fara úr tizku? Hvað er að
komast i tizku? Til þess að leita svara við
þessum spurningum hefur Morgunblaðið snúið
sér til starfsmanna fjögurra tizkuverzlana f
Reykjavik, sem allar eru i nánum tengslum við
þær hræringar, sem hverju sinni eru i tízkunni.
Fara svör þeirra hér á eftir.
/Krlstinn Dulaney /
/___"___í Faco: /
Aldur
gallabuxna
kaupenda
fer stöðugt
hækkandi
— Hjá okkur eru gallabux-
urnar númer eitt og ekki á und-
anhaldi, nema síður sé miðað
við undanfarin ár. Aldur þeirra
viðskiptavina sem velja galla-
buxur fer og hækkandi. Þessar
breytingar hafa orðið á tiltölu-
lega skömmum tfma. Efnið í
buxunum er einnig þykkára.
Fyrir nokkrum árum voru
gallabuxur mun ódýrari en til
dæmis terelynebuxur, en nú
eru gallabuxur úr vönduðum
denimefnum orðnar mun dýr-
ari. Fatasmekkurinn hefur
vissulega tekið nokkrum breyt-
ingum á síðustu árum, þó er
einna eftirtektarverðast, hvað
breiddin er orðin meiri og fólk
á öllum aldri kaupir sér flíkur,
sem voru eingöngu taldar tán-
ingavörur fyrir nokkrum árum.
Klæðaburður fólks er allur
frjálsmannlegri og vöruvöndun
miklu meiri.
Kristinn Dulaney, innkaupa-
og verzlunarstjóri hjá FACO,
segir þetta og hann bætir við,
að á tímabili hefði ýmislegt
bent til að klæðnaður hér væri
að fara út í svokölluð „ffnni"
föt. Gatsbytizkan hefði verið í
þeim stíl, en sú alda væri liðin
hjá og smekkurinn væri sá að
mönnum fyndist þeir vera vel
klæddir í vönduðum og góðum
gallabuxum.
Fólk er vand-
látara en ádur
— Annars er i raun og veru
allt í gangi. Mönnum finnt þeir
líka vera vel klæddir i jakka og
stökum buxum, og svo eru aðrir
sem vilja jakkaföt með vesti.
Sérstaklega er þó eftirspurn
eftir þeim flíkum á ákveðnum
árstima. Ungir piltar margir
sem eru nú í kringum 15—17
ára hafa aldrei átt jakkaföt, þar
sem sú tízka var horfin, þegar
þeir voru litlir. Nú eru þessir
piltar dálftið að byrja að kaupa
sér slíkar flíkur og það er mjög
svo áberandi hvað ungir piltar
eru yfirleitt sjálfstæðari og ein-
arðari í vali sínu en var fyrir
fáeinum árum. Það þýðir ekk-
ert að ætla að selja vólki hvað
sem er, það er vandlátara en
áður og slfkt verður vitanlega
til að gæðin verða í samræmi
við kröfurnar. Nú orðið þýðir
ekkert að vera með óvandaðar
vörur, það fengi maður
miskunnarlaust í hausinn aft-
ur, enda eðlilegt, þar sem föt
eru dýr og fólk vill fá eitthvað
almennilegt fyrir sinn snúð.
Meirihluti
stúlkna
í síðbuxum
Varðandi ýmsar breytingar í
tizku og viðhorfi kaupenda
sagði Kristinn:
— Ef við tökum til dæmis
frakkatfzku sé ég ekki teljandi
breytingar í henni. Kápur,
peysur, bolir og kjólar standa
alltaf fyrir sínu, enda þótt
kjólamarkaðurinn sé árstiða-
bundnari en hinar vörurnar
flestar. Meirihluti stúlkna sæk-
ist éftir þvf að ganga í síðbux-
um og okkar álit og reynsla hér
er sú að buxnatízkan haldi velli
mjög sterklega. Bolir við buxur
eru vinsælir og orðið mikið úr-
val af þeim, hvað snertir snið
og efni. Þegar á heildina er litið
sé ég ekki að neinar stökkbreyt-
ingar í fatasmekk hafi orðið
upp á síðkastið. Við kaupum
okkar vörur aðallega frá Hol-
landi og Englandi, og verðum
að sjálsögðu f innkaupum að
miða við ýmislegt ekki sfzt kem-
ur þar til íslenzka veðráttan.
Það er ekki allar vörur sem
henta hér, þótt manni geti þótt
þær skemmtilegar og óvenju-
legar. Það eina sem ég sé
verulega breytingu f núna er
helzt f sambandi við peys-
urnar. Þar hafa sniðin breytzt
nokkuð og meira orðið
um þykkar, síðar jakka-
peysur bæði fyrir karlmenn og
kvenfólk. Þær eru ýmist með
rennilás eða hnepptar, sömu-
Ieiðis v-hálsmáli eða rúllu-
kraga. Litirnir eru fjölbreyttari
en var, bæði f peysum og öðrum
fatnaði, og ber þar mest á því
að ljósir litir hafa leyst hina
dekkri og drungalegri af hólmi
í auknum mæli. Enda ósköp
gott að Iyfta sér dálítið upp yfir
skammdegið með því að klæða
sig í bjartari liti.
Grétar Franklíns
son í Adam:
,,Það eru alllr
í gallabuxum”
Grétar Franklínsson er
verzlunarstjóri f Adam, en
verzlunina rekur fyrirtækið
Sportver, sem einnig rekur
Herrabúðina og Herrahúsið.
Við spurðum hann fyrst hvers
konar vörur væri aðallega
verzlað með þar:
— Við erum eingöngu með
karlmannaföt. Sjálfir fram-
leiðum við öll jakkaföt, staka
jakka og buxur, aðrar en galla-
buxur. Annað er innflutt.
Ekki lengur
táningabúðir
— Hvaða aldursflokkar eru
það, sem aðallega verzla f
Adam?
— Fyrst í stað voru það nær
eingöngu unglingar, en svo hef-
ur þetta breytzt, og nú má
segja, að þessar svokölluðu tán-
ingabúðir séu ekki til sem
slíkar lengur, — aldurinn hef-
ur færzt upp, þannig að þeir,
sem voru unglingar þegar tán-
ingabúðirnar hófu göngu sína,
eru nú komnir á fullorðinsár og
hafa haldið áfram að verzla í
þessum búðum.
Annars hafa tímarnir breytzt
svo geysilega mikið. Það eru
ekki nema tíu til fimmtán ár
síðan farið var að tala um karl-
mannafatatízku. Fram að þeim
tíma voru menn bara í jakka-
fötum, sem öll voru nánast eins.
Annað, sem líka hefur breytzt
mikið á skömmum tíma, eru
peningaráð fólksins. Það hefur
nú svo miklu meira handa á
milli en áður var, og það kemur
meðal annars út þannig að það
kaupir sér meira af fötum.
Áður fengu karlmenn sér föt
fyrst og fremst til að hylja nekt
sína, en nú er það breytt. Þeir
eiga nú miklu meira af fötum
og hugsa mikið um hvernig
fötin líta út.
Yngri karlmenn
sjálfstæðari
—-"Finnast þér karlmennirnir
vera sjálfstæðir f fatavali?
— Það fer alveg eftir aldrin-
um. Þeir yngri, að ég tali nú
ekki um unglingana, eru
langtum sjálfstæðari en þeir,
sem eru t.d. milli þrítugs og
fertugs eða þar yfir, sam koma
yfirleitt flestir með konurnar
með sér, ýmist til að láta þær
velja fyrir sig eða samþykkja
það, sem þeir hafa sjálfir auga-
stað á. Stundum koma þeir og
skoða, en segjast Svo ætla að
sækja „æðsta valdið", sem er
náttúrlega konan.
Unglingarnir eru aftur á móti
ekkert að hugsa um neitt slfkt.
Þeir koma og skoða og eru svo
ekkert að tvínóna við hlutina.
Þeir vita nákvæmlega hvað
þeir vilja og kaupa það.
Frjálslegur
klæðnaður
— Hvað er mest f tfzku um
þessar mundir?
— Þetta skiptist alveg í
tvennt, — annars vegar dag-
legan fatnað og alls konar
frjálslegan klæðnað, og svo
spariföt, sem eru jakkafötin.
Jakkafötin eru yfirleitt einlit,
ýmist úr gaberdfni eða flaueli.
Við höfum verið með sérstök
föt í Adam, sem við köllum
Adamson-föt. Þau eru nokkuð
frábrugðin öðrum jakkafötum,
sem við framleiðum og erum
með f hinum búðunum.
Jakkinn er aðskorinn, buxurn-
ar víðari en þær, sem hafðir eru
við þessi hefðbundnu jakkaföt,
ef svo má að orði komast, og
þessi föt eru ákaflega vinsæl
meðal ungra manna.
Þessi frjálslegi fatnaður, sem
mest er verið i daglega, er svo
aftur ailt annar handleggur.
Þar er mikið um gallabuxur og
alls konar stakar buxur,
peysur, skyrtur og blússur.
Þetta er ákaflega þægilegur
klæðnaður, sem auðvelt er að
halda hreinum og fólki líður
vel í. Þessi stífi hversdags-
klæðnaður, sem tíðkaðist hér
áður fyrr, er nú að heita má
alveg úr sögunni hvað unga
menn snertir.
Meðan verið var í jakka-
fötum, sem öll voru svo að segja
eins, nema hvað viðkom lit og
efni, var líka miklu meira lagt
upp úr því að fötin væru vönduð
og entust vel. Menn komu og
keyptu sér föt, voru i þeim þar
til þau voru orðin slitin, og
komu þá og fengu sér ný. Til-
breytingin var þá mjög lítil, en
nú hefur þessu alveg verið
snúið við, þannig að menn eiga
yfirleitt marga alklæðnaði, og
ég held að flestir karlmenn eigi
jakkaföt til að bregða sér í, þótt
þeir séu t.d. f gallabuxum og
peysu hversdags.
Þegar spurt er hvað sé mest í
tfzku er erfitt að svara, því að
það er eiginlega allt, sem er f
tízku. Þó held ég, að hægt sé að
segja, að gallabuxurnar séu
það, sem mest er áberandi. Það
þarf ekki annað en Ifta í kring-
um sig úti á götu. Það eru allir í
gallabuxum. Enda þótt þær séu
svona vinsæiar, þá er þó eitt í
þessu sambandi, sem hefur tvi-
mælalaust breytzt, en það er, að
druslutízkan, sem ríkti fyrir
fáum árum, er alveg úr sög-
unni. Almennt er fólk langtum
betur og snyrtilegar til fara nú
en var hér i eina tíð. Hins vegar
er tízkan hér ekki sú sama og f
nágrannalöndunum, en þar á
veðráttan áreiðanlega sinn hlut
að máli. Þegar á heildina er
litið, þá er ríkjandi meiri fjöl-
breytni og þetta er líka orðið
einstaklingsbundnara en var.
— Hvað segirðu um skóna?
— Skótízkan-er ekki sú sama
hér og annars staðar, sagði
Grétar. Mér finnst þó mest
eima eftir af þykkum sólum og
háum hælum í Englandi, bæði á
kven- og karlmannaskóm.
Miklu minna er um þetta á
meginlandinu nú orðið.
Það er ekki auðvelt að spá um
hvað komist í tízku á næstunni
— það er hlutur, sem maður
veit ekkert um fyrr en þar að
kemur. Til dæmis var því spáð
fyrir um það bil tveimur árum,
að nú væru gallabuxurnar
búnar að vera. Það rættist nú
aldeilis ekki — þær hafa aldrei
verið vinsælli og útbreiddari en
einmitt ná