Morgunblaðið - 19.03.1987, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. MARZ 1987
39
Astandið verður ekki
verst fyrstu dagana,"
sagði Páll Gíslason
yfírlæknir á handlækn-
ingadeild 1. „Við þurfum að geta
sinnt bráðavöktum og þeim sjúkl-
ingum sem verða lagðir inn næstu
daga. Fram að mánaðamótum er
hægt að kalla inn fólk í bráðatilvik-
um en hvað þá tekur við veit enginn.
Vandræðin munu því vaxa dag frá
degi."
Aðgerðir liggja niðri og bið-
listar lengjast
Páll sagði að hætt hefði verið við
allar meiriháttar skurðaðgerðir í
síðustu viku. Á meðan á verkfallinu
stæði lægju allar erfíðar aðgerðir,
svo sem hjartaskurðlækningar,
niðri og biðlistar héldu áfram að
lengjast. Þó mætti veita undanþágu
til þess að gera aðgerðir þar sem
líf sjúklings væri í hættu.
„Það sem við berum mestan
kviðboga fyrir er að uppsagnimar
gangi í gildi. Maður spyr sig hvort
þetta fólk komi aftur," sagði Páll.
Hann sagði að læknar hlytu að
styðja kröfur hjúkrunarfólks um
betri laun og bindu vonir við að
deilan hlyti farsælan endi.
Níutíu sjúkrarúm þurfti að rýma
á Landsspítalanum í gær. Tvær
deildir standa auðar eftir og hluti
af þeirri þriðju. Einnig vom sjúkl-
ingar sendir þeim af Bamaspítala
Hringsins. „Á öllum deildum eru
sjúklingar sem geta ekki farið
heim," sagði Anna Stefánsdóttir
hjúkrunarforstjóri. „Við höfum því
þurft að færa fólk til með tilheyr-
andi raski og óþægindum.
Þær deildir sem standa opnar
verða mannaðar hjúkrunarfræðing-
um sem ekki em með háskólapróf,
auk þeirra háskólamenntuðu hjúk-
mnarfræðinga sem koma til með
að vinna á undanþágu. Við getum
aðeins sinnt lágmarks þjónustu og
vandræðin hefjast strax klukkan
átta á fimmtudagsmorgun þegar
Landsspítalinn á bráðavakt sjúkra-
húsanna í Reykjavík."
Byijað að gera áætlun um
viðbrögð í janúar
Anna sagði að byijað hefði verið
að gera áætlun um viðbrögð í verk-
faili í janúar þegar uppsagnarfrest-
ur hjúkmnarstétta var framlengd-
ur. I síðustu viku var hætt að gera
skurðaðgerðir og ekki tekið inn af
biðlistum til þess að færra yrði á
deildunum þegar verkfallið hæfíst.
Hún sagði að þessar áætlanir mið-
uðu að því að hægt yrði að sinna
allri nauðsynlegustu þjónustu fram
að mánaðamótum. „Ef ekki verður
búið að semja og uppsagnir taka
gildi er hjúkmnarfólkið ekki lengur
í starfi hér á spítalanum og hefur
engum skyldum að gegna. Spitalinn
yrði í raun lamaður og við það skap-
ast að sjálfsögðu hættulegt ástand.
Við getum bara ekki hugsað svo
langt," sagði hún.
Ekkert frumkvæði af hálfu
ríkisins í hálft ár
„Við föram öragglega í verkfall
í kvöld. Ríkið hefur ekki haft neitt
fmmkvæði að viðræðum við hjúk-
mnarfræðinga á því hálfa ári sem
liðið er síðan við sögðum upp,“
sögðu Oddfríður Jónsdóttir og Elín
Guðmundsdóttir hjúkmnarfræðing-
ar á handlækningadeild 1. Þær
sögðu að hjúkmnarfræðingar vildu'
fyrst. og fremst gmnnkaupshækkun
og að gengið yrði að sérkröfum um
áhættuþóknun, styrki til endur-
menntunar og fleira.
„Okkar starf krefst háskóla-
menntunar og það þarf að meta í
samræmi við það. Við miðum okkur
að sjálfsögðu við hinn almenna
markað og sjáum að við höfum
dregist stórlega afturúr í launum
undanfarin ár,“ sagði Oddfríður.
Þær sögðu að hjúkmnarfræðing-
ar væm famir að leita að annarri
vinnu vegna uppsagnanna. Þeim
biðust til dæmis hátt launuð störf
hjá lyfjafyrirtækjum, eða úti á landi
þar sem betra kaup og ókeypis
húsnæði væri í boði. Ljóst væri að
ef uppsagnir tækju gildi kæmu
margir ekki aftur til starfa. „Það
ríkir gífurleg samstaða í okkar hópi.
Við emm hörð á því að hvika ekki
fyrr en við emm búin að fá okkar
LANDSPITALINN UNDIRBYR VERKFALLID
„Ástandið versn-
ar dag frá degi“
- sagði Páll Gíslason yfirlæknir á handlækningadeild
UNNIÐ VAR að því að rýma sjúkradeildir
og útskrifa þá sjúklinga sem voru nógu
frískir til að fara heim þegar Morgun-
blaðsmenn komu á Landsspítalann í
gærdag. Hvarvetna blöstu við auðar sjúkra-
stofur, táknrænar fyrir það ástand sem er
á ríkisspítölunum vegna yfirvofandi verk-
falls háskólamenntaðra hjúkrunarfræð-
inga og sjúkraþjálfa. Viðmælendur
blaðamanns sögðu útlitið svart. Komi verk-
fallið til framkvæmda gæti það aðeins orðið
byijunin, því hópuppsagnir heilbrigðis-
stétta taka gildi um næstu mánaðamót verði
ekki samið fyrir þann tíma.
. 'mm jjgum
„Við förum örugglega i verkfall í kvöld,“ sögðu
Elín Guðmundsdóttir og Oddfríður Jónsdóttir sem
eru b&ðar háskólamenntaðir hjúkrunarfræðingar.
„Vandræðin hefjast strax á fimmtudagsmorgun-
inn þegar við eigum bráðavakt," sagði Anna
Stefánsdóttir hjúkrunarforstjóri.
„Ég styð kröfur þjúkrunarfólks í einu og öllu,“
sagði Einar Baldvin Bessason.
Þuriður Sæmundsdóttir sem er
á 84 aldursári sagðist hafa feng-
ið hjartaáfall fyrir 10 dögum.
Hún var send heim i gær.
Sigriður Þórarinsdóttir, Sigriður Kristinsdóttir og
Kristin Guðmundsdóttir sem sátu á fundi með öðrum
trúnaðarmönnum sjúkraliða á spítalanum sýna lista
með nöfnum þeirra rúmlega 200 sjúkraliða sem sagt
hafa upp störfum um næstu mánaðamót.
Morgunblaðið/Þorkell
Hinum ungu skjólstæðingum Olgu Guð-
mundsdóttur og Ásdísar Steingrímsdóttur
þóttu blossamir frá leifturljósi ljósmyndara
blaðsins heldur óþægUegir.
„Það sem við berum mestan kvíðboga fyrir er að uppsagn-
imar taki gildi,“ sagði Páll Gíslason yfirlæknir handlækn-
ingadeildar 1. Deildin var öll rýmd i gær vegna
verkfallsins.
í gegn,“ sögðu þær Oddfríður og
Elín.
Fékk hjartáfall fyrir 10 dög-
um en er send heim
Á setustofu beið Þuríður Sæ-
mundsdóttir þess að sjúkrabíll flytti
sig af spítalanum. Hún sagðist hafa
fengið hiartaáfall að heimili sínu
fyrir 10 dögum. „Maður er auðvitað
hvorki í standi til þess að tala við
blaðamenn eða fara heirn," sagði
Þuríður sem er á 84 aldursári. „En
hér sit ég - það'gerir kæmleysið,"
bætti hún við og brosti.
Þuríður sagðist búa með dóttur
sinni sem ynni í verslun allan dag-
inn. Því gæti hún ekki farið heim
til sín en myndi dveljast hjá
tengdadóttur sinni, sem er hjúk-
ranarfræðingur, fram í miðjan
næsta mánuð. Hún mun þarfnast
lytjagjafar og umönnunar nokkra
hríð eftir áfallið.
„Mér fínnst þetta algjör hneisa
að hjúkmnarfólk fái ekki mann-
sæmandi kaup. Þetta er krefjandi
starf og þárfnast mikillar menn-
tunnar. Mér finnst þau vel eiga
skilið þau laun sem farið er fram
1 sagði Þuríður.
Styð kröfur hjúkrunarfólks
í einu og öllu
Einar Baldvin Bessason beið þess
einnig að halda heim á leið. Hann
tók undir orð Þuríðar. „Ég bara
skil þetta ekki,“ sagði Einar. „Ég
styð kröfur hjúkmnarfólksins í einu
og öllu og vona svo sannarlega að
ríkisvaldið sjái að sér og gangi að
kröfum þeirra."
Einar sagðist hafa verið viðloð-
andi Landsspítalann undanfama
þijá áratugi. Hann er blæðari og
verður því að fá svonefndan storku-
þátt í blóðið þrisvar í viku. Hann
hefur einnig oft dvalið á spítalanum
vikum og mánuðum saman vegna
sjúkdóms síns. „Ég er háður spítal-
anum í einu og öllu. Án þessarar
þjónustu er ég mjög hætt kominn
því fái ég ekki storkuþáttinn á rétt-
um tíma getur mér byijað að blæða
með afdrifaríkum afleiðingum. Ég
fékk mína lyfjagjöf í dag og get
komið aftur á föstudaginn,“ sagði
Einar. „Hvað þá tekur við veit ég
ekki,_“ sagði hann.
Nu stefnir allt í að um mánað-
mótin taki uppsagnir rúmlega
fimmhundmð sjúkraliða ríkisspítal-
anna_ gildi. Olgu Guðmundsdóttur
og Ásdísi Steingrímsdóttur sem
starfa á Bamaspítala Hríngsins
þótti fátt um viðbrögð ríkisvaldsins
fram að þessu. „Málefni sjúkraliða
hafa hlotið litla umfjöllun í fjölmiðl-
um þótt það vofí yfír að við gögnum
út um næstu mánaðamót," sagði
Ásdís. „Það er hálft ár liðið síðan
við sögðum upp og ekkert hefur enn
gerst.“
Sjúkraliðar hafa sífellt verið
að dragast afturúr
Þær sögðu að álag á sjúkraliða
hefði sífellt verið að aukast. Vegna
lágra launa fengist fólk ekki til
starfa og deildimar væm því undir-
mannaðar.„Óánægja okkar er meiri
vegna þess að við höfum sífellt ve-
rið að dragast aftur úr hjúkmnar-
fræðingum í launum undanfarin tíu
ár,“ sagði Olga. „Ofan á það bætist
að launin em langlægst hér í
Reykjavík. Úti á landi geta yfír-
borganir og hlunnindi hækkað
launin um allt að helming."
Trúnaðarmenn sjúkraliða á
spftalanum sátu á fundi þegar
Morgunblaðsmenn bar að garði og
var þar farið yfír stöðu mála í kjara-
deilunni. Þær sögðust hafa verið
að skoða samninga Starfsmannafé-
lags Reykjavíkurborgar, en þar
virtist fátt hafa verið bætt nema
launin. Sjúkraliðar hefðu hinsvegar
farið fram á að hafa jafnan rétt til
dagvistarrýmis og hjúkmnarfræð-
ingar, auk þess sem að þeim verði
greiddir þrír tímar aukalega fyrir
útköll eins og þeim. Þetta væra
einföld réttindi sem þyrftu að nást
í gegn.
Yfir 200 sjúkraliðar tilbúnir
að ganga út
„Lágmarkslaun okkar em nú þau
lægstu í landinu eða 27.000 krón-
ur, en hæstu laun eftir 18 ára starf
34.000 krónur. Okkar kröfur em í
raun ákaflega hógværar, við fömm
fram á 35.000 krónu grannlaun,"
sagði Sigríður Kristinsdóttir.
Trúnaðarmennimir lýstu yfír
furðu sinni á því að ríkisvaldið hefði
ekki sýnt neinn samningsvilja þótt
hálft ár væri liðið frá hópuppsögn-
um sjúkraliða. „Hér á spítalanum
em yfír 200 sjúkraliðar sem sagt
hafa upp störfum. Við könnuðum
hug fólks til uppsagnanna í dag og
það var engin uppgjöf í liðinu. Okk-
ur er ekki að sjálfsögðu ekki ljúft
að ganga úr störfum okkar og vitum
mjög vel að það mun koma harðast
niður á sjúklingum. En önnur leið
virðist ekki fær,“ sögðu talsmenn
þeirra.