Morgunblaðið - 03.12.1987, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 1987
43
Mælt fyrir staðgreiðslufrumvarpi;
Frumvarpið gerir kerfið
þjáila og dregur úr misræmi
- sagði fjármálaráðherra
Frumvörp um tollskrá, söluskatt og vörugjald næstu daga
Jón Baldvin Hannibalsson
fjármálaráðherra mælti í
gær fyrir stjómarfrumvarpi
um breytingu á lögum um
staðgreiðslu opinberra
gjalda. Hann sagði að fylgi-
frumvörp staðgreiðslufmm-
varpsins yrðu lögð fram á
þingi í dag (fimmtudag) en
frumvörp um tollskrá, sölu-
skatt og vömgjöld í byrjun
næstu viku.
í framsögu vék ráðherra að efn-
isatriðum frumvarpsins. Hann
sagði frumvarpið í fyrsta lagi fela
í sér breytingar á ákvæðum stað-
greiðslulaganna um skattkort.
Breytt er tímaviðmiðun til útgáfu
skattkorta. Lagt er til að Trygg-
ingastofnun ríkisins taki á móti
skattkortum fyrir bótaþega þeirr-
ar stofnunar. Ennfremur að gefin
verði út sérstök skattkort fyrir
námsmenn og sérstök kort með
uppsöfnuðum afslætti þegar skatt-
þegnar hafa lítt eða ekki stundað
launuð störf fyrri hluta árs. Þá
eru rýmkuð ákvæði um hvenær
færa má persónuafslátt milli
hjóna.
„Breytingar þessar miða að
því,“ sagði ráðherra, „að gera
kerfíð þjálla í framkvæmd og að
því að draga úr misræmi milli stað-
greiðslu og endanlegrar álagning-
ar.“
I annan stað fjallar frumvarpið
um skil á staðgreiðslufé. Þar er
höfð hliðsjón af áliti gjaldheimtu-
nefndar. Sett er ákvæði um
skilatíma að loknu hveiju greiðsl-
utímabili. Og ákvæði þess efnis
að sjómannaafsláttur verði dreg-
inn frá staðgreiðslu hjá launa-
greiðanda í stað þess að vera
gerður upp sérstaklega, eins og
ætlunin var.
Ráðherra sagði að íslendingar
hafí stigið skrefíð til staðgreiðslu
skatta seinna en grannþjóðir.
Skattkerfi okkar verði hinsvegar
um flest einfaldara en þekkist með
öðrum þjóðum.
Stj ómarandstöðuþingmenn,
sem til máis tóku, sögðu, að
ákvæði frumvarpsins væru flest
til bóta. Þeir gagnrýndu hinsveg-
ar, hve síðbúið frumvarpið er og
hve stuttur tími gefíst til að af-
greiða það í þinginu.
Jón Baldvin Hannibalsson
STUTTAR ÞINGFRETTIR
Bann við ofbeldis-
kvikmyndum framlengt
Eiður Guðnason:
Haf- og fiskveiðasafn
MMHCI
„Alþingi ályktar að fela
menntamálaráðherra að skipa í
samráði við sjávarútvegsráð-
herra nefnd til að gera áætlun
um stofnun og rekstur haf- og
fiskveiðasafns. Skal safnið gefa
mynd af hafsvæðum umhverfis
ísland, eðli þeirra, lifi og
lífsskilyrðum í hafinu, fiskveið-
um íslendinga fyrr og nú, ásamt
annarri nýtingu og vernd
auðæfa hafsins, svo og meðferð
og sölu sjávarfangs fyrr og nú.
í safninu skal einnig fjallað um
landhelgismál íslendinga, þró-
un þeirra, baráttu fyrir út-
færslu landhelginnar og
landhelgisgæzluna. í safninu
skal beitt fullkomnustu sýning-
artækni sem völ er á“.
Þannig hefst tillaga til þings-
ályktunar sem Eiður Guðnason
(A/Vl) flytur. Ekki er tekin af-
staða til staðsetningar slíks safns
f tillögutexta en í greinargerð seg-
ir að „vel mætti hugsa sér að það
yrði staðsett á Akranesi".
Þar segir og að safnið yrði
áhrifamikið fræðslutæki fyrir
unga og aldna. Vakin er athygli
á því að flestar þjóðir, sem byggja
afkomu sína á sjósókn og sigling-
um eigi söfn af þessu tagi, sumar
mörg. í Björgvin í Noregi séu þrjú
söfn á þessu sviði, siglingasafn,
fískveiðasafn og fiskasafn.
Guðrún Agnarsdóttir (Kvl/
Rvk) mælti í gær fyrir frum-
varpi um framlengingu á banni
við ofbeldiskvikmyndum. Sam-
kvæmt gildandi lögum fellur
bannákvæðið úr gildi um næst
komandi áramót. Frumvarp
Kvennalistans gerir ráð fyrir
því að „sólarlagsákvæðið" (um
tímatakmarkaðan gildistíma)
falli niður, svo bannið haldi við-
varandi gildi.
Birgir ísleifur Gunnarsson,
menntamálaráðherra, upplýsti,
að i ráðuneyti hans væri unnið
að frumvarpi á framhaldandi
banni við ofbeldiskvikmyndum.
Lífeyrisréttindi fyrir heimavinnandi:
Aðgangur að Söfnun-
arsjóði lífeyrissjóða
Þingsályktun þegar samþykkt
Frumvarp þingmanna Sam-
taka um Kvennalista, þess efnis,
að heimavinnandi húsmæður fái
aðild að Söfnunarsjóði lífeyris-
réttinda, kom til framhalds
fyrstu umræðu í neðri deild i
gær. Sólveig Pétursdóttir (S/
Rvk) lýsti stuðningi við megint-
Skattgreiðslur með skuldabréfum:
Hundrað heimildir gefn-
ar á árunum 1983-1985
Samkvæmt gögnum fjár-
málaráðuneytisins hafa
fjármálaráðherrar heimilað
127 sinnum á árunum
1980-1987 greiðslu opinberra
gjalda með skuldabréfum eða
sambærilegum skuldaviður-
kenningum. Ein slfk heimild
var gefin 1980, ein 1981, fjór-
ar 1982, 19 1983, 21 1984, 60
1985, 14 1986 og 7 1987. Lang
stærstur hluti þessara heim-
ilda til greiðslu skatta með
skuldabréfum var gefinn í
fjármálaráðherratíð Alberts
Guðmundssonar.
Framangreint kom fram í
svari fjármálaráðherra við fyrir-
spum Kjartans Jóhannssonar
(A/Rn) um þetta efni. í öllum
tilfellum var krafízt banka-
ábyrgðar, fasteignaveðs eða
sambærilegrar tryggingar fyrir
skuldabréfunum. Hinsvegar var
ekki um verðtiyggingu skulda-
fjárhæðar að ræða í nokkrum
tilfellum.
Stærsta þannig umsamin
skattaskuld lögaðila 1983 nam
tæpum níu milljónum króna
(verðtryggð skuldabréf til 4 ára,
hæstu vextir), 6.7 m.kr. 1984
(verðtryggð skuldabréf til 5 ára,
hæstu vextir), 23,2 m.kr. 1985
(óverðtryggt skuldabréf til 6 ára,
22% vextir), 9 m.kr. 1986 (verð-
tryggt skuldabréf til 5 ára,
hæstu vextir) og 44 m.kr. 1987
(verðtryggt skuldabréf til 6 ára,
5% vextir).
Heildarfjárhæðir skuldabréfa
sem tekin vóru sem greiðsla upp
i skatta á þessu tímabili var sem
hér segir: 8,2 m.kr, 1980, 0,3
m.kr. 1981, 2,2 m.kr. 1982, 41.3
m.kr. 1983, 36.9 m.kr. 1984,
114.4 m.kr. 1985, 25.0 m.kr.
1986 og 49.2 m.kr. 1987.
ilgang frumvarpsins, enda brýn
nauðsun að knýja fram úrbætur
i lífseyrismálum, meðal annars
í þá veru að heimilisstörf nái
jafnstöðu.
Sólveig Pétursdóttir kvað
hinsvegar nauðsynlegt að gera
nokkrar athugasemdir við frum-
varpið. í fyrsta lagi sé gert ráð
fyrir því að hið opinbera sjái um
iðgjaldagreiðslur, en meginreglan
sé sú að lífeyrisréttindi séu eign
sem myndist við iðgjaldagreiðslur
einstaklinga. í annan stað sé ekki
raunhæft að miða iðgjaldagreiðsl-
ur við 9. launaflokk Verkamanna-
sambands íslands, eins og
frumvarpið geri ráð fyrir, þar eð
það flokkakerfí hafí verið lagt nið-
ur í síðustu desembersamningum.
Þá sé það heldur ekki ljóst af frum-
varpinu, hvort áunnin lífeyrisrétt-
indi verði sameign hjóna eða ekki.
Eiga þessi réttindi að koma til
skipta milli hjóna við skilnað?
Guðrún Helgadóttir (Abl/
Rvk) minnti á að Alþingi hafí með
þingsályktun falið ríkisstjóminni
að semja frumvarp til laga um
lífeyrisréttindi heimavinnandi.
Ástæða væri til þess að fá upp-
lýst, hvar það mál sé á vegi statt,
hvort félagsmálaráðherra hafí í
huga að framfylgja viljayfírlýs-
ingu Alþingis um þetta efni.
Fleiri þingmenn tóku til máls í
umræðunni.
Kvennalistinn hafi orðið ráðu-
neytinu fljótari um framlagn-
ingu frumvarps um þetta efni.
Lagði hann til að bannákvæðið
yrði framlengt um eitt ár, en
að því stefnt, að frumvarp frá
ráðuneytinu, sem tæki heild-
stæðar á málinu, verði lagt fyrir
næsta þing.
* * *
Júlíus Sólnes (B/Rn) mælti
fyrir frumvarpi um húsnæðislána-
stofnanir og húsbanka. Fmm-
varpið gerir ráð fyrir því að komið
verði á fót húsnæðislánastofnun-
um eða húsbönkum, sem veiti
veðlán til íbúðahúsabygginga til
þeirra sem ekki eiga rétt til hús-
næðislána hjá Byggingarsjóði
ríkisins.
* * *
Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra mælti fyrir frumvarpi um
veitingu íslenzks ríkisborgararétt-
ar til 18 einstaklinga.
* * *
Jón Baldvin Hannibalsson
fjármálaráðherra mælti fyrir
frumvarpi til breytinga á lögum
um launaskatt. Samkvæmt frum-
varpinu verða landbúnaðarstörf
ein undanþegin launaskatti, en
sjávarútvegsgreinar falla á ný
undir þessa skattskyldu. Stjómar-
andstæðingar héldu því fram að
hér væri um nýjan stijálbýlisskatt
að ræða.
* * *
Finnur Ingólfsson (F/Rvk)
mælti fyrir frumvarpi um lög-
vemdun á starfsheiti og starfsrétt-
indum fóstra.
* * *
Nokkrar fyrirspumir bættust
við fyrirspumabunkann á borðum
ráðherra. Ragnar Amalds spyr
samgönguráðherra, hvort ekki sé
tímabært að ganga svo frá vatns-
rennsli í Strákagöngum við Siglu-
fjörð, að þau verði sæmilega
akfær. Jón Kristjánsson spyr
dómsmálaráðherra hvaða reglur
gildi um ferðakostnað og þjónustu
Löggildingarstofu ríkisins. Guðrún
Helgadóttir spyr heilbrigðisráð-
herra hvort það samrýmist lögum
um heilbrigðisþjónustu að geð-
sjúkt fólk sé vistað í fangelsum.
Júlíus Sólnes spyr iðnaðarráðherra
um skipasmíðar, erlendis og. hér-
lendis, og hvort ráðherra hyggist
með einhveijum ráðum spoma
gegn því að íslenzkur skipasmíða-
iðnaður leggist í rúst.