Morgunblaðið - 18.08.1992, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. ÁGÚST 1992
Hver sjái
um sorp
hjá sér
Frakkar hvöttu nágranna sína
í gær til að sjá um eigið sorp,
eftir að franskir tollverðir
höfðu stöðvað tvo vöruflutn-
ingabíla til viðbótar með spítal-
asorp frá Þýskalancli. Franski
umhverfisráðherrann sagði, að
verslun með sorp væri ekki
síður hættuleg en eiturlyfjavið-
skipti. Að sögn tollvarða var
búið um spítalasorpið eins og
um heimilissorp væri að ræða.
Bílamir voru stöðvaðir nálægt
þýsku landamæraborginni Sa-
arbrucken. Að minnsta kosti
níu vöruflutningabílar með
sprautur, blóðpoka og annað
spítalasorp hafa verið stöðvað-
ir í austurhluta Frakklands
undanfarna viku. Þrír franskir
kaupsýslumenn hafa verið
kærðir fýrir að flytja ólöglega
inn spítalasorp.
Sprengja
grandaði
þremur
Sprengja sem falin var í
bréfpoka sprakk á hafnar-
bakka í Karachi í Pakistan í
gær og grandaði þremur her-
mönnum úr sjóher Pakistans.
Að sögn lögreglu slösuðust 43
til viðbótar, þar af níu alvar-
Iega. Fimm manns hafa verið
yfirheyrðir vegna sprengingar-
innar. Verið er að rannsaka
meðal annars, hvort sprengju-
tilræðið tengist á einhvern
hátt sameiginlegum tveggja
daga flotaæfingum Bandaríkj-
anna og Pakistans sem lauk
um helgina.
17 hrefnur
vantaði upp á
kvóta
Norskir hrefnuveiðimenn náðu
17 færri hrefnum en nam
leyfilegum kvóta, sem var 110
dýr samkvæmt rannsóknará-
ætluninni vegna vísindaveið-
anna. Að sögn embættis-
manna var ástæðan þó ekki
sú að hrefnum hefði fækkað
svo mjög í Norðaustur-Atl-
antshafinu, heldur ollu slæmar
gæftir og skyndileg ákvörðun
Rússa um að heimila aðeins
veiði á 15 dýrum, en ekki 40
undan Kolaskaga, eins og
Norðmenn höfðu gert ráð fýr-
ir. Engin sérstök ástæða var
tilgreind fyrir breytingunni.
Snúum aldrei aftur til fortíðar
segir Gorbatsjov og telur valdarán efeki yfirvofandi nó
Moskvu.JReuter.
MIKHAÍL Gorbatsjov, fyrrver-
andi forseti Sovétríkjanna, sagði
á blaðamannafundi í Moskvu í
gær, að hann hefði enga trú á
að rússneskir harðlínukommún-
istar eða aðrir öfgasinnar reyndu
að ræna völdum á næstunni. Hins
vegar séu hættuleg teikn á lofti
í rússnesku efnahagslífi og gætu
óvinsælar efnahagsaðgerðir
stjórnvalda leitt til valdaránstil-
rauna síðar.
Gorbatsjov hélt blaðamanna-
fundinn í stjómmálarannsókna-
stofnun sinni og lét þar í ljós skoð-
un sína á rússneskum stjómmálum
en á morgun verður ár liðið frá því
að harðlínukommúnistar reyndu
valdarán í Sovétrílqunum fyrrver-
andi. Hann var meðal annars spurð-
ur um viðvaranir Andrejs Kozyrevs,
utanríkisráðherra Rússlands, um
að harðlínukommúnistar kynnu að
reyna valdarán að nýju og hefja
kommúnisma aftur til vegs og virð-
ingar í Rússlandi, en taldi þær ekki
eiga við rök að styðjast. „Ég tel
að valdaránstilraunin verði ekki
endurtekin. Aðeins fíflum eða hálf-
vitum dytti í hug að reyna slíkt. ...
Við getum ekki og munum aldrei
snúa aftur til fortíðar," sagði hinn
fyrrverandi forseti.
Á fundinum gagnrýndi Gorbatsj-
ov efnahagsaðgerðir Borísar Jelts-
íns Rússlandsforseta og sagði þær
vera alit of harkalegar og róttæk-
ar. Ef stjómin mildaði þær ekki
væri hætta á að skilyrði sköpuðust
fyrir nýtt valdarán öfgaaflanna síð-
ar.
Ungur Moskvubúi leggur blóm að minnisvarða um þá, sem létust i valdaránstilraun harðlínukommúnista
í Moskvu fyrir ári. Meðan á tilrauninni stóð hreiðruðu andstæðingar kommúnista um sig í göngunum
undir minnisvarðanum.
Gorbatsjov vísaði á bug staðhæf-
ingum harðlínumannanna, sem eru
nú fyrir rétti vegna valdaránstil-
raunarinnar, þess efnis að hann
hefði vitað um og fallist á fyrirætl-
anir þeirra og kallaði þessar stað-
hæfíngar lygi. „Þeir [harðlínumenn-
imir] höfðu áttað sig á því að þeir
áttu sér enga framtíð eins og hin
pólitíska framvinda var orðin.
Ákvarðanir þeirra stjórnuðust af
þröngum hagsmunum þessa hóps
eða tregðu við að gefa eftir þau
embætti og völd, sem þeir höfðu,“
sagði Gorbatsjov.
Mannskæðir bardagar halda áfram í Kabúl:
Þúsundir afganskra flótta-
manna stefna til Pakistan
Islamabad, Jalalabad, Kabúl. Reuter.
SKÆRULIÐAR náðu í gærmorgun á sitt vald rnikilvægri hæð
nærri vamarmálaráðuneytinu I Kabúl, höfuðborg Afganistans.
Bardagar skæruliða og stjómarhermanna urðu mjög harðir kvöld-
ið áður og flugskeytum rigndi yfir borgina með reglulegu millibili
í gær. Afgönsk stjóravöld segja litlar líkur á að vopnahlé verði,
til að hleypa útlendingum burtu, þar sem ekki megi treysta skæru-
liðaleiðtoganum Gulbuddin Hekmatyar. Hundruðir borgara hafa
látist í átökunum síðustu daga. Flóttafólk streymir í átt að Pakistan.
Burhanuddin Rabbani forseti
Afganistans boðaði ráð tíu
íslamskra skæruliðaleiðtoga til
fundar á sunnudag og hétu þeir
að sögn ríkisútvarpsins í Kabúl
að vinna bug á Hekmatyar og
mönnum hans. Talsmaður for-
setans sagði íslömsku stjómina
hafa rekið Hekmatyar úr ráð-
inu. Hann svaraði í útvarpi
hreyfingar sinnar, Hezb-i-Isl-
ami, með því að neita að viður-
Þjóðhátíðardagur Liechtenstein:
Furstinn mælir eindregið
með aðild landsins að EES
ZUrich. Frá Önnu Bjamadóttur, fréttaritara
HANS ADAMII fursti í Liechten-
stein mælti eindregið með aðild
Liechtenstein að samningnum
um Evrópska efnahagssvæðið
(EES) í hátíðarræðu á þjóðhátíð-
ardegi dvergríkisins um helgina.
íbúar ríkisins og ríkisstjóra eru
ekki sannfærð um ágæti samn-
* ingsins en furstinn sagði að aðild
Iað honum væri mun betri kostur
en aðild að Evrópubandalaginu
(EB) eða einangrun rikisins í
Evrópu.
I
Ríkisstjórn Liechtenstein hefur
p' ekki tekið endanlega ákvörðun um
EES öfg bíður niðurstöðu þjóðarát-
Morgunbiaðsins.
kvæðagreiðslunnar í
Sviss sem verður
haldin í fyrsta lagi
6. desember. Liec-
htenstein og Sviss
eru í tollabandalagi
svo að hugsanleg
aðild Sviss að EES
og EB snertir Li-
echtenstein beint.
En furstinn vill ekki
láta afstöðu Svisslendinga ráða
stefnu þjóðar sinnar í Evrópumál-
um. Hann segir íbúa Liechtenstein
eiga þriggja kosta völ; aðild að
EES, aðild að EB eða einangrun í
Evrópu. Hann mælir með að þjóðin
Hans Adam
II fursti
Þjóðhöfðinginn vill
að Liechten-
steinbúar sam-
þykki EES án til-
lits til afstöðu
Sviss.
gerist aðili að EES svo að hún verði
ekki að sækja um aðild að EB nema
hún sjái sér síðar hag í því. Hann
sagði að einangrunarsteftia myndi
stofna framtíð þjóðarinnar í hættu.
kenna Rabbani sem forseta.
Skæruliðar Hekmatyars hófu
árásir á Kabúl fyrir tíu dögum
og segir hann að þeim verði
haldið áfram uns liðsveitir Úz-
beka hverfi þaðan og sveitir
kommúnista leggi niður vopn.
Bardagar breiddust út á sunnu-
dag og sprengjum beggja fylk-
inga rigndi yfir borgina Herat
í vesturhluta landsins.
Þessi síðasta lota 14 ára
borgarastríðs í Afganistan hef-
ur kostað líf fjölda óbreyttra
borgara. Spítali Rauða krossins
í Kabúl einn sér hafði tekið við
rúmlega 600 manns á föstudag
eftir fimm daga átök og voru
85 þegar látnir.
Skæruliðar Hekmatyars hafa
boðið klukkutíma vopnahlé til að
hleypa útlendingum flugleiðina frá
Kabúl en stjómvöld viljatryggingu
fyrir því að það haldi. Tugþúsund-
ir manna reyna að flýja borgina.
Margir sitja fastir rétt austan
hennar en lestir vörubfla sem
troðnir eru af flóttafólki streyma
í norðurátt að landamærum Pa-
kistan.
ERLENT
Svíþjóð:
Fimm láta
lífiðí
flugslysi
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jörgen
Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
FIMM manns létust er lítil
tveggja hreyfla dönsk leign-
flugvél brotlenti á vatninu
Vanern í suðurhluta Svíþjóð-
ar á sunnudag. Þrír menn
komust lífs af en þeir sem
létnst voru allir Danir.
Flugvélin var af gerðinni Pi-
per PA-31 Navajo og var á leið
frá Hróarskeldu í Danmörku til
bæjarins Karlstads, sem er á
norðurströnd Vánem, þegar
slysið varð. Svo virðist sem bil-
un í eldsneytiskerfí vélarinnar
hafi orðið til þess að flugmenn-
imir urðu að nauðlenda á vatn-
inu. í lendingunni opnuðust
bakdyr vélarinnar og tókst
þremur farþegum að komast
út um hana og synda um tvö
hundruð metra að nærliggjandi
skeri, þar sem þeim var síðar
bjargað. Farþegamir voru á
leið á hestamannamót í Karl-
stad og var haft eftir einum
þeirra að slysið hefði borið brátt
að. Flugstjórinn hefði í skynd-
ingu gefið farþegunum skipun
um að setja á sig björgunar-
vesti en rétt á eftir hefði vélin
skollið í vatnið.