Morgunblaðið - 06.06.1996, Síða 26

26 FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 1996
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
DANS
ö u
FÉHIRSLA
VORS HERRA
Fnimflutningiir á ballett eftir Nönnu
Ólafsdóttur og Siguijón Jóhannsson
í Borgarleikliúsinu 4. júní.
Morgunblaðið/Ásdís
DÖNSURUNUM var vel fagnað í lok sýningarinnar; fremst fara Hany Hadaya, Lára Stefánsdóttir og Jóhann Freyr Björgvinsson.
Skrautfjöður í
íslenska lista-
mannshattinn
ÞAÐ TELST alltaf til nokkurra
tíðinda þegar nýtt íslenskt verk,
hvort heldur um er að ræða leik-,
tón- eða dansverk, er frumflutt
hér. Það er gott að láta minna sig
á að við getum meira en við stund-
um höldum og að þessi eilífi inn-
flutningur á erlendum verkum er
ekki endilega listinni til framdrátt-
ar, að minnsta kosti verður slíkur
innflutningur ekki til framþróunar
fyrir íslenska höfunda - hvar í list-
um sem þeir eru staddir. Það er
því ánægjulegt að fara í leikhús
og horfa á nýtt íslenskt dansverk,
já og eiginlega myndverk frumsýnt
á listahátíðinni sem nú stendur yfír.
Bæði Nanna Ólafsdóttir og Sig-
urjón Jóhannsson eru löngu lands-
þekkt listafólk og óþarfi að kynna
þau, en rétt að nefna að Nanna
er danshöfundur og Sigutjón bún-
ing og leikmyndahönnuður - svona
til glöggvunar fyrir þá sem ekki
vissu.
Það er engin tilviljun að þau
Siguijón og Nanna leiði saman
hesta sína núna því þau hafa unnið
saman áður og minni ég þá t.d. á
„Dafnis og Klói“, fyrsta íslenska
heilskvöldsballettinn. En af hveiju
velja þau söguna af Guðmundi góða
Arasyni, úr öllum þeim hafsjó ís-
lenskra sagna og atburða sem
skráður hefur verið? Af viðtali við
þau má sjá að Siguijón mun hafa
talið að saga Guðmundar ætti er-
indi á íslenskt leiksvið. Og eru það
orð að sönnu.
Verkið hefst á því að tíu hettu-
klæddar manneskjur í rauðum og
gráum búningum liggja á sviðinu
og í baksýn má sjá altari uppi á
palli, einn stóran kross og tvo hálf-
krossa. Áhrifín eru sterk, rauðleit
lýsing, litirnir á búningunum góðir
og hreyfíngarnar ög dansinn sömu-
leiðis. Og maður bíður spenntur að
sjá hvernig framhaldið verður.
Fyrir okkur eru nú leiddir tveir
dansarar þeir Hany Hadaya (gesta-
dansari) sem dansar Kolbein Tuma-
son meðal annars og Jóhann Freyr
Björgvinsson sem dansar Guðmund
góða Arason. Þeir íklæðast búning-
um sem bornir eru inn á slám, ég
veit ekki hvernig stendur á því, en
mér finnst alltaf gaman að sjá fólk
hafa fataskipti á sviði! Og þetta
var skemmtilega útfært.
Jóhann dansar nú langan sóló
sem meðal annars er til þess fallinn
að kynna manninn Guðmund góða
fyrir áhorfendum. Dansinn er vel
unninn og er dansaður við nið
vatnsins sem fellur fram af altar-
inu. Jóhann dansar vel og af ör-
yggi en tekst þó ekki alveg að telja
mér trú um að þar sé á ferðinni
einhvers konar íslenskur „Hrói
höttur“ ef marka má söguna.
Kannski er það vegna æsku hans
og reynsluleysis en einhvem veginn
er það bara allt í lagi.
Mild og góð María
Maríu Guðsmóður þáttur Láru
Stefánsdóttur, lifir enn í huga mér
sem mildilegur, fagur og ljóðrænn
dans - vel unninn af danshöf-
undarins hálfu og sérstaklega fal-
lega dansaður og túlkaður af Láru.
En Lára þekkir vel til vinnubragða
Nönnu og öfugt, það fer ekki á
milli mála að báðar nýta sér það
út í ystu æsar. Kjóll Láru er með
fallegri kjólum sem ég hef séð
dansað í, hann hreyfist með henni
og er svo fallega Maríu meyjar
blár. Auk þess er höfuðfatið hvítt
og blítt. Ermarnar eða öllu heldur
ermaframlengingarnar, voru
hugsaðar sem tenging milli himins
og jarðar, eða Maríu Guðsmóður
og fólksins, geri ég ráð fyrir, voru
svolítið ofnotaðar. Þær minntu mig
eitt andartak á kínverskar ermar.
Kannski vegna þess að allur hóp-
urinn var með síðar ermafram-
lengingar. En alls staðar þar sem
María mey Láru kom til sögunnar
voru fallegir hlutir á ferðinni,
hvort sem hún var ein eða með
Hany, Jóhanni eða þeim báðum.
Þó voru hlaupin með Katli presti
á leið í páfagarð ívið of löng. En
Ketill prestur var túlkaður á
skemmtilegan hátt af Guðmundi
Helgasyni. Þá fengum við einnig
að sjá Guðmund ásamt Sigrúnu
Guðmundsdóttur í kostuglegum og
vel gerðum hlutverkum manns og
konu, sem skilja barn sitt eftir á
bak við stein, til þess að „saurlíf-
ast“ eins og segir í texta. Júlía
Gold í litlu hlutverki Selkollu gerði
sínum þætti mjög góð skil ásamt
þeim Eldar Valiev Guðmundi
Helgasyni og Guðmundi Elíasi
Knudsen. Þetta var fallega samið
og hefði þess vegna mátt vera
lengra. Birgitte Heide dansar hlut-
verk Mörtu og gerir það vel á sinn
hógværa hátt. En það eiga öll
þessi minni hlutverk sameiginlegt
að þau voru vel unnin og hefðu
mátt vera lengri, því allt eru þetta
prýðisdansarar sem maður vill sjá
meira til. Ekki má gleyma hirð-
fífli Katrínar Yngvadóttur sem var
líflegt og fjörugt. Senan með stóra
páfanum (kunnuglegt), kónginum
og fylgdarliði var kostuleg og hefði
líka mátt vera lengri því svo margt
skemmtilegt kom þar fram bæði í
búningum og uppsetningu. Þá má
ég til með að lofa „Rödd af himni"
í afar fallegum flutningi Sverris
Guðjónssonar söngvara.
Tónlistin í verkinu er flutt af
segulbandi og er það verk eftir Jón
Leifs og Francis Poulenc og sam-
kvæmt upplýsingum úr leikskrá,
er einn tákngervingana fyrir tví-
hyggjuna í verkinu. Mér er eigin-
lega alveg sama - sundurklippt og
samansett tónlist á segulbandi -
alveg sama eftir hvern hún er -
er ekki samboðin því listaverki sem
þessi sýning er. Hér hefði átt að
vera sérsamið íslenskt tónverk leik-
ið af „lifandi" hljómsveit.
Dansað var oft í þögn, a la
Nanna, eða undir texta sem þeir
Teódór Júlíusson og Sigurður
Karlsson í hlutverkum sögumann-
anna bróður ÁSgríms og bróður
Brands, fluttu. Var þeirra þáttur í
sýningunni ákaflega góður og og
sýndi hve eðlilegt og fallegt getur
verið að flétta þessum listgreinum
saman. Ég var þó ekki alveg sátt
við textaflutning dansaranna, hefði
ekki verið betra að heyra leikara-
hóp flytja þennan texta af bandi?
Gífurlega sterk leikmynd
Þegar kemur að því að skrifa
um þátt Hanys Hadaya í verkinu,
þvæíast örlítið fyrir mér Kolbeinn
Tumason og aðrir persónugerving-
ar mótstöðumanna Guðmundar
góða. Svo ég veit ekki nákvæmlega
hvenær hann var Kolbeinn að koma
eða fara eða einhver annar - nema
í stóra tuskukuflinum er greinilegt
hver er þar á ferð. Hvað sem því
líður þá dansaði Hany framúrskar-
andi Vel og af þroska og yfirvegun
góðs listamanns. Mikið var gott að
dansflokkurinn fékk að njóta krafta
hans enn á ný. Hann er mjög glæsi-
legur og sterkur í þessum hlutverk-
um. Þá er og gleðiefni að sjá ungu
íslensku karldansarana og nemana
koma svona vel til. Hópdausarnir
voru jarðtengdir mjög og brá fyrir
kunnuglegum hringamyndunum og
stöðum. Stundum var mikill tryll-
ingur í dansinum í baráttu góðs
og ills. En Guðmundur góði kom
þar að, blessaði mannskapinn og
róaði með Maríu Guðsmóður í för.
Kom hann þá sem einhverskonar
lausnari. Og undir lokin varð það
enn meira áberandi og minnti á
stundum á píslargöngu Krists. Ef
til vill var það líka ætlun höfund-
anna, því mikið er um slíkar tákn-
myndir í verkinu, þó sérstaklega
undir lokin. Einhvernveginn var ég
nú ekki mjög hrifin af pokafólkinu
með innkaupakörfurnar sínar, það
var eins og nútíminn træði sér allt
í einu inn í miðaldasöguna, bara
sí svona! Senan þar sem Guðmund-
ur góði og Kolbeinn kalla sáttir við
Guð og menn er sterk og ljómandi
vel dönsuð. Gott strákar. Fallegt
var að sjá „lifandi“ vatn falla fram
af altarinu, táknrænt og glæsilega
útfært, hjá Sigurjóni, eins og
reyndar öll leikmyndin í sýning-
unni, sem var stundum gífurlega
sterk í einfaldleika sínum. Lýsing
var heilsteypt og vel hönnuð og
límdi sýninguna ágætlega saman.
Mér er minnisstæð lýsingin frá alt-
arinu. Heiðurinn af þeirri hönnun
á Elvar Bjarnason. Greinileg erfið-
isvinna er að baki þessari sýningu
og Nanna Ólafsdóttir hefur komið
á óvart enn og aftur, í þetta sinn
með nýja og fallega hluti, áræðna
og smekklega, spennandi og metn-
aðarfulla. Samstarf þeirra Sigur-
jóns virðist hafa tekist með mikl-
um ágætum og bæði hafa svo
sannarlega bætt stórum skraut-
fjöðrum í sinn listamannshatt. ís-
lenski dansflokkúrinn hefur unnið
stóran sigur og full ástæða er til
þess að óska öllum aðstandendum
verksins til hamingju með stór-
virkið! Lengi lifi Islenski dans-
flokkurinn!
Ásdís Magnúsdóttir
MALVERKAUPPBOD
á Hótel Sögu í kwld kl 2030. Uppboösverkin sýnd til kl 18 í dug
við INGÓLFSTORG,
SÍMI552 4211