Skírnir - 01.01.1894, Side 66
Austurríki og Ungverjaland.
ti6
í neðri málstofunni, vildi engan annan en Wekerle. Keisarinn varð þá
að láta undan og leita til hans, bauð honum að verða stjórnarformaður áfram og
lofaði að beita áhrifum sínum á efri málstofuua með borgaralega hjóna-
bandinu, svo framarlega sem dómsmálaráðherrann yrði látinn fara frá em-
bætti sinn; en mótstöðumenn frumvarpsins höfðu kastað sjerstakri fæð á hann.
En nærri því var ekki komandi bjá frjálslynda fiokknum. Svo að lokum varð
keisarinn líka að láta undan í þvi atriði, en honum til huggunar sam-
þykkti svo frjálslyndi flokkurinn yfirlýsing um það, að keisarinn hefði
fullan rjett til að velja sjer þá ráðherra, er honurn sjálfum sýndÍBt. Að
lokum var svo frumvarpið samþykkt í efri málstofunni fyrir milligöngu
keisarans, en þó með litlum atkvæðamun að eins.
Jósep keisari og Kalnoky kanzlaii hans ljetu óvenjulega mikið á þessu
ári yfir vinfengi sínu við Rússastjórn, en orð hefur lcikið á, að þar mundi
fremur kalt á milli, og það svo, að menn hafa opt. eigi síður óttazt ófriðar-
upptök þar, heldur en milli Frakka og Þjóðverja, og jafnvel talið þjóða-
friðnum óhætt, svo lengi sem Rössar og Áusturrikismenn byrjuðu ekki á
illdeilum. Þótti það þvi nokkrum tíðindum sæta, að Jósep keisari minnt-
ist Rússakeisara í ræðu, sem hann hjelt í Lemberg að áliðnu sumri, sem
síns „kærasta og traustasta vinar“, og Kalnoky bjelt, þvi fram opinberlega,
að mark og mið Austurríkis væri fyrst og fremst friður og samkomulag
við Rússland, að því er afskiptin af öðrum þjóðum sncrti. Er þetta að
eins oitt dæmi þess, af mörgum, er til mætti nefna, að þjóðafriðurinn í Norður-
álfunni hefur virzt öruggari og standa á traustari fótum þetta síðastliðna
ár, en um mörg ár undanfarin. Enda hefur naumast nokkru Binni áður
verið jafnmikið talað um samkomulag meðal þjóðanna um að minnka iið-
afla siun eins og hið síðastliðna ár, og kemur það vitanlega einkum af
því, að herkoBtnaðurinn er orðinn svo mikill, að menn eru farnir að sjá
fram á, að alþýða manna geti ekki undir slíku risið til lengdar, og það
því siður, sem þann kostnað verður allt af fremur að auka en minnka,
meðan þeirri stefnu, sem nú ríkir, er fylgt, og þjóðirnar halda áfram að
keppa livor við aðra um að vera sem allra bezt útbúnar, eins og ófriður
væri vís með hverjum deginum.
Danmörk. Af stjórnmálum þar er það helzt að segja frá árinu
1894, að fjárlög voru samþykkt af báðum deildum þingsins 1. d. aprílm.,
í fyrsta sinn á 10 árum. Var þar til lykta leidd 20 ára barátta milli
stjórnarinnar og landsþingsins öðrum meginn og meiri hluta fólksþingsins