Dagblaðið Vísir - DV - 26.08.1988, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 26. ÁGÚST 1988.
15
Framsóknarflokkur-
inn og rikisstjórnin
„Hvar í flokki sem menn standa er það hagur þjóðarinnar sem er i fyr-
irrúmi," segir m.a. i greininni.
Það hefur ekki farið fram hjá
neinum að stjórnarandstaðan hef-
ur fengið liðstyrk og nýjan oddvita,
Framsóknarflokkinn með sjálfan
utanríkisráðherrann innanborðs,
vinsælasta mann þjóðarinnar. Ég á
von á að flestir stjórnarandstæð-
ingar fagni tilkomu flokksins en
undrist hins vegar að utanríkisráð-
,herra virðist ætla að setja sjálfan
sig í forsöngvarahlutverk gagnrýn-
enda ríkisstjórnarinnar, á sama
tíma og hann gegnir ráðherraemb-
ætti í ríkisstjórninni.
Það er furðulegt sjónarspil sem
Framsóknarflokkurinn leikur á
leikvangi stjórnmálanna þessa
dagana. Einn daginn er hann í rík-
isstjóm en annan í stjómarand-
stöðu, allt eftir því hvemig vindar
blása og hvaö er til vinsælda falliö
hveiju sinni. Furðulegast er aö út
á þetta stefnuleysi skuli flokkurinn
vaxa og styrkjast.
Að vera dæmdur af verkum
sínum
Ef horft er til baka og athugað
hverjir eiga mestan þátt í hvernig
komið er í okkar litla landi kemur
í ljós að Framsóknarflokkurinn
hefur setið í ríkisstjóm síðustu 17
ár og hefur mestallan þann tíma
haft með höndum forustuhlutverk
KjaHarinn
Guðmundur Ágústsson
alþingismaður
í stjórnun efnahagsmála. Hefur
hann þannig átt drýgstan þátt í að
skapa það ófremdarástand sem nú
ríkir í þjóðmálunum. Er hann sá
flokkur sem fann upp verðtrygg-
ingu fjárskuldbindinga, sá flokkur
sem bannaði vísitölubindingu
launa, sá flokkur sem gaf vexti
frjálsa og sá flokkur sem skapaði
grundvöll kaupleigu- og verðbréfa-
fyrirtækjanna. Þær hrollvekjur
sem flokkurinn gagnrýnir nú há-
stöfum. Það verður því ekki sagt
að flokkurinn verði dæmdur af
verkum sínum.
Hver á krógann?
Það liggur í augum uppi að þess-
ari ríkisstjórn hefur mistekist að
ná tökum á efnahagsvanda þjóðar-
innar, svo hrapallega að skipbrot
hggur við. Þó illa hafi til tekist em
allir flokkarnir samábyrgir fyrir
efnahagsstefnunni og því hruni
sem blasir við. Að reyna að komast
upp með það að gangast ekki við
króganum og vefengja faðernið fer
Framsóknarflokknum illa. Ef ein-
-hver ber ábyrgð á stöðu mála er
það Framsóknarflokkurinn. Ekki
ætla ég að dásama hina flokkana
sem standa að þessari ríkisstjórn.
Hins vegar finnst mér það keyra
um þverbak hvemig einn aðihnn
reynir að firra sig allri ábyrgð á
aögerðum sem hann þó hefur tekið
þátt í að móta. Með sýndar-
mennsku og ábyrgðarlausu blaðri
er verið að stefna hagsmunum
þjóðarinnar í voða í vinsældaleik.
Hvar í flokki sem menn standa
er það hagur þjóðarinnar sem er í
fyrirrúmi. Þótt leiðirnar og áhersl-
urnar séu ólíkar, sem hver og einn
vill fara, þá hlýtur markmiðið að
vera það sama, þ.e. að hugsa fyrst
og fremst um hag þjóðarinnar og
þegnanna. Ýfingar af þeim toga,
sem Framsóknarflokkurinn hefur
efnt til, leiða í ljós að hann er ekki
trausts þjóðarinnar verður. Þær
eru aðeins til stundarvinsælda
fahnar, á kostnað þeirra sem vilja
finna lausnir á aökallandi vanda.
Að vera eða ekki vera
Annaðhvort er flokkur í ríkis-
stjórn eða ekki. Ef hann er óánægö-
ur með stjórnarstefnuna er best
fyrir hann og þjóðina að slíta þessu
samstarfi svo fólkið í landinu þurfi
ekki að þola erjur og hálfvitlausar
ákvarðanir sem teknar eru á þess
kostnað. Þjóðin á kröfu til þess að
landinu sé stjórnað og þær fórnir,
sem hún færir, séu til þess að
styrkja stoðir efnahagslífsins. Því
miður hafa þær fómir, sem þegar
hafa verið færðar, orðið til lítils
vegna stefnuleysis ríkisstjórnar-
innar og hálfmáttlausra aðgerða
hennar.
Borgaraflokkurinn
Borgarflokkurinn sækist ekki
eftir sæti í þessari ólánsömu ríkis-
stjórn. Hins vegar var hann stofn-
aöur að kröfu fólksins í landinu til
að vinna að málefnum þess og hlýt-
ur því aö axla þá ábyrgð sem kann
að verða á hann lögð.
Guðmundur Ágústsson
„Þjóðin á kröfu til þess að landinu sé
stjórnað og þær fórnir, sem hún færir,
séu til þess að styrkja stoðir efnahags-
lífsins.“
Maður vikunnar
„En ekki hefur heyrst að Davið sætti sig ekki við borgarstjórastól og
völd,“ segir greinarhötundur m.a.
Sjónvarpsþátturinn Maður vik-
unnar, sem sýndur var laugardag-
inn 13. ágúst, var einhver sá undar-
legasti af shku tagi sem ég hef séð
og heyrt.
Það er að sjálfsögðu hafið yfir
allan vafa að þátturinn var svið-
settur til að reyna að bæta bág-
borna stööu Davíös Oddssonar sem
var maöur vikunnar í þetta sinn.
Fallandi gengi hans að undanfornu
hefur vafalaust valdið taugatitringi
bæði hjá honum sjálfum og flokki
hans sem ef að líkum lætur sér sitt
óvænna með meirihluta í borgar-
stjórn eftir næstu kosningar.
Örlög ráöa
Það er nú svo þó að Davíð segðist
aldrei hafa ætlað að verða borgar-
stjóri að samt er staðreynd aö hann
varð og er borgarstjóri. Því miður.
Þaö er svo sorglegt að hann skyldi
ekki geta orðið eitthvað af því sem
hann ætlaði aö verða ... Svona
geta örlögin veriö snúin.
En ekki hefur heyrst aö Davíð
sætti sig ekki við borgarstjórastól
og völd. Hitt er annað mál að það
er alvarlegur hlutur þegar upp í
valdastól er lyft manni sem kann
sér ekki hóf þegar valdsvið er ann-
ars vegar og tekur sér þá völd langt
fram yfir það sem umboðiö veitir
honum. Shkir gjörningar hafa oft
skapað mannlegu samfélagi óblíð
örlög.
En Davíð sagðist elska borgina
sína og reyndar landið allt. Eða var
ekki svo? Og varla dettur nokkrum
í hug að það séu innantóm orö eða
að hann reynist illa þeim sem hann
elskar.
Ekki er það ætlan mín að rekja
hér öll ummæli borgarstjórans í
þessum sjónvarpsþætti. Þeim sem
innan borgarmarkanna búa ætti
að nægja að kynnast vinnubrögð-
unum hans. En óneitanlega var
ýmislegt í þeim orðaflaumi athygl-
isvert og gaf til kynna að snemma
beygist krókurinn til þess sem
verða vill.
Meðmælendur
Það er vel þess vert að hugleiða
ofurlítið ummæli þeirra tveggja
KjaUarinn
Aðalheiður Jónsdóttir
verslunarmaður
manna sem fengnir voru til aö veg-
sama borgarstjórann í þessum
sjónvarpsþætti. Áreiðanlega
reyndu þeir eftir bestu getu að
þjóna tilganginum. Listamenn geta
að sjálfsögðu gert misgóða hluti.
En þá hygg ég að snilligáfu þeirra
sé mest hætta búin þegar þeir láta
segja sér fyrir verkum.
Annar þessi maður var einn
þeirra frægu listamanna er gáfu
yfirlýsingu um það fyrir síðustu
borgarstjórnarkosningar að hann
kysi mann en ekki flokk, þess
vegna kysi hann Davíð.
Borgin átti nefnilega 200 ára af-
mæli á kjörtímabilinu og Davíö
ætlaði að halda veglega afmælis-
veislu. Á svo stórum stundum er
aö sjálfsögðu mikill markaður fyrir
skapandi list. Daginn fyrir kosn-
ingarnar birti Mogginn svo for-
síðumynd af þessum frægu með-
mælendum. Einhver ráð þurfti
Davíð líka að nota til að afla sér
fylgis þar sem flokkur hans fékk
ekki jafnlangan ræðutíma á sam-
eiginlegum kosningafundi eins og
allir hinir flokkarnir til samans,
svo aö hann lét ekki sjá sig fyrir
vikið.
Enginn skilur hjartað
Háværar raddir heyrðust um
auðan stól. í gömlu ljóði segir:
„Enginn skilur hjartað...“ - Ja,
mér er spurn, hvaða óbreyttur
borgari getur sett sig í spor borgar-
stjóra og skilið hans leyndarráö?
Hefur hann ekki séð í leyndum
hjarta síns að auöur stóll væri ekki
það versta? Því trúi ég statt og stöð-
ugt.
Ja, þetta allt gerðist í þátíðinni,
fyrir rúmum tveimur árum. En
hvað nú? Hvaö sagði þessi skap-
andi listamaður sem enn var kall-
aður fram til að flytja lofgjörð? Var
það ekki eitthvað á þá leið að þeim
sem illa líkaði við Davíð líkaði illa
við hann af því hvað hann væri
skemmtilegur?
Ja, það var og ... Ekki er nú ein
báran stök hjá blessuöum borgar-
stjóranum ef skemmtanagleðin
gengur svo langt að fólki geti ekki
líkaö við hann. En svona geta hlut-
irnir víst æxlast ef menn kunna sér
ekki hóf - hvort heldur er í gamni
eða alvöru. Aldrei hefði mér nú
getað dottið slíkt sem þetta í hug.
En skáldið hefur talaö og ein-
hvern veginn hafði ég á tilfinning-
unni að allir ættu að vita að það
sem framreitt var væri ómenguð
matreiðsla úr Mímisbrunni.
En hvaö hafði svo hinn listamað-
urinn fram að færa sem uppljúka
skyldi munni sínum til lofgjörðar.
Allvel virtist hann gera sér grein
fyrir því hvers konar stjórnmála-
maður þarna var á ferðinni. En
ekki þurfti DaVíð að kvarta undan
málsmeðferð því allt það sem sýn-
ist vítaverðast við stefnu. Davíðs,
s.s. ólýðræðisleg vinnubrögð og
valdahroki, varð til þess að snill-
ingurinn fann þarna ofurmenni
sem átti engan sinn líka.
Vel má vera að þetta séu eölis-
þættir sem höfða sterkt til rithöf-
undarins og vekja aðdáun hans. Þó
var annað veifið eins og lofgjörðin
yrði ofurlítið galli blandin, hring-
iða þar sem hvað rakst á annars
horn. Hvað var t.d. að óttast ef vald-
sviö Davíðs færðist út fýrir borgar-
mörkin? Var ofurmennið þá orðið
hættulegt umhverfi sínu? Ja, alla
vega var þá timi til kominn að biðja
fyrir sér.
Einkar athyglisverð var máls-
meðferðin út af andstöðu gegn ráð-
húsi í Tjörninni, þar sem ofurmen-
niö stendur hnarreist, óhagganlegt
og lætur sig engu varða vilja borg-
aranna. Slíkt var ekki ámælisvert,
að mati lofsöngvarans, heldur
sýndi einstakt þor. Ótrauður
áfram! Aldrei að víkja!
Hins vegar geröi sá góði maöur
miklu minna úr andstöðunni en
efni stóðu til, því að 10% Reykvík-
inga, sem skrifuðu undir andmæli
gegn ráöhúsi í Tjörninni, voru að-
eins lítill hluti andstæðinganna að
eðlilegum hætti þar sem allt var
gert til að koma í veg fyrir að undir-
skriftasöfnun gæti farið fram,
nema aö litlu marki.
En það er ekkert skrítið að rithöf-
undurinn læði þessari blekkingu
að þar sem þetta er í samræmi við
túlkun Davíðs og þar sem ráðhús
í Tjörninni er óskadraumur hans
sjálfs. Ég man ekki betur en hann
hafi gefið yfirlýsingu um það í sjón-
varpsþætti að hann væri ekki inn-
fæddur Reykvíkingur og hann vildi
hafa ráðhúsiö i Tjörninni, þar ætti
þaö aö vera.
Vel mættu þeir menn hugleiða
það sem láta nota sig til að veija
einræðisbrölt borgarstjórans, vald-
níðslu og tillitsleysi við umbjóð-
endur sína, aö þótt þeir skrum-
skæli málin og segi svart hvítt get-
ur það ekki gert Davið Oddsson
góðan borgarstjóra eða mikinn
mann.
Aðalheiður Jónsdóttir
„Þaö er að sjálfsögðu hafið yfir allan
vafa að þátturinn var sviðsettur til að
reyna að bæta bágborna stöðu Davíðs
Oddssonar, sem var maður vikunnar 1
þetta sinn.“