Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.2000, Blaðsíða 9

9
FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 2000
DV__________________________________________________________________________________________________Neytendur
Sætt sem sykur
Flestir elska sykur. Við borðum
ávexti, hunang, sætar kökur og eft-
irrétti til að seðja hungur okkar í
sykur en því miður hefur þessi
löngun eða þörf ýmis vandamál í för
með sér.
í fyrsta lagi inniheldur sykur tals-
vert af hitaeiningum sem vilja
breytast í fltu sem gjarnan situr
kyrr. í öðru lagi verður mikið
sykurát gjaman til þess að bólur
myndast og síðast en ekki síst er
frekar slæmt fyrir orkubúskap lík-
amans að fá stóra orkuskammta í
formi sykurs. Blóðsykurinn hækkar
snöggt og felllur svo enn hraðar og
veldur orkuleysi og þreytu.
Fyrir þá sem geta ekki verið án
sætubragðsins en vilja síður áður-
nefndar aukaverkanir og þá
kannski helst þyngdaraukninguna,
er um ýmislegt að ræða.
Allskonar gervisykur hefur verið
framleiddur, mishollur eða óhoUur
eftir atvikum.
Sakkarín
Sakkarín er 200-700 sinnum sæt-
ara en venjulegur sykur. Hægt er að
nota það tU bökunar en þó mæla
framleiðendur með því að aðeins sé
notaður helmingur af þeim
skammti sem reiknað er með í upp-
skriftinni. HæfUegt er að nota 6 g af
sakkaríni í stað 1/4 boUa sykurs.
Algengt vöruheiti á Sakkaríni er
Sweet and Low en það er einnig að
fmna í ýmsum unnum matvælum
og er þess skemmst að minnast
þeirra miklu láta fyrir nokkrum
árum þegar sakkarín var úthrópað
sem krabbameinsvaldandi efni og
átti að úthýsa því úr öUum matvæl-
um.
Aspartam
Aspartam er 160-220 sinnum sæt-
ara en venjulegur sykur. Þegar Asp-
artam er hitað missir það sætu-
bragðið og er því óhentugt til bakst-
urs. Framleiðendur mæla með því í
krem og fyUingar í kökum og eftir-
réttum og önnur matvæli sem ekki
þarfnast hitunar. Nota skal 6 g af
Aspartam í stað 1/4 boUa sykurs.
Það er víða notað í tUbúin mat-
væli og kannski helst þekkt undir
nafninu Nutrasweet.
Acesulfame potassium
Acesulfame potassium er 200
sinnum sætara en sykur. Það þolir
hita vel og hentar því ágætlega tU
baksturs og í mat. Best er að nota
það með sykri í bakstur og sama
magn og Aspartam. Vörumerkin
sem það er selt undir eru Sunnette
og Sweet One og er lítið sem ekkert
selt hér á landi.
Sucrolose
Sucrolose er búið tU úr sykri en
er þó 66 sinnnum sætara en sykur.
Það er gjaman notað i bakstur en
hitaeiningafjöldi þess er talsvert
minni en sykursins. Sucrolose er
selt undir nafninu Splenda.
Beint samband
við neytendasíðu
Lesendur sem vUja ná sambandi
við neytendasíðu DV hafa tU þess
nokkrar leiðir.
í fyrsta lagi geta þeir hringt í
beinan síma: 550 5821.
Faxnúmerið er: 5505020 og svo er
það tölvupósturinn en póstfangið er:
vigdis@ff.is.
Tekið er á móti öllu því sem
neytendur viija koma á framfæri,
hvort sem það eru kvartanir,
hrós, nýjar vörur eða þjónusta -
eða spumingar um eitt og annað
sem kemur upp á í daglegu lifi.
Sé umsjónarmaður ekki við er
tekið við skilaboðum.
Vigdis Stefánsdóttir
xunsjónarmaður neytendasíðu
j^i Bensínið hækkar og hækkar en sumir bjóða betur:
Okeypis bensín!
- ÓB-bensín ætlar að gefa bensínið næsta fimmtudag
ÓB-stöðvarnar auglýsa ódýrara bensín á fimmtudögum.
ÓB-bensínstöðvamar hafa um
tíma auglýst verulega bensínlækk-
un á fimmtudagsmorgnum 1 sam-
vinnu við útvarpsstöðina Gull 90.9
og hafa lækkað verðið um 9,09
krónur frá fullu verði, þ.e. verðinu
sem gildir þar sem full þjónusta er.
Venjulegt verð hjá ÓB-bensín-
stöðvum er 94,10 krónur fyrir hvern
lítra en á fimmtudögum, á tíman-
um frá klukkan 8-9.09 að morgni,
kostar það aðeins 89,20 og munar
um minna þegar verið er að setja á
bensínhákana sem sumir taka 60
lítra eða svo.
Næsta fimmtudag á svo að bæta
mn betur því þá verður bensínið
gefið á einni af ÓB-stöðvunum.
Ekki bara bensínið því olían verður
lika ókeypis.
Þetta ágæta tilboð, sem sjálfsagt
verður til þess að umferðarteppur
myndast í nágrenni stöðvarinnar
sem um ræðir, kemur til með að
gleðja fátæka bíleigendur. Það
verður þó settur kvóti á bensínið
svo ekki komi til þess að menn
hamstri og fær hver bíll 25 lítra af-
greidda í sinn tank.
Líklegt má telja að kostnaður Olís
við þetta, þ.e. bensin og olía sem
gefin verður, nemi álíka upphæð og
heilsíðuauglýsing í dagblaði kostar
og getur svo hver dæmt fyrir sig
um hvað skilar betri árangri.
Svona til gamans má kannski
velta upp einni spumingu: Ef hægt
er að reka með góðu móti bensín-
stöðvar eins og ÓB, þar sem einn
maður sinnir 7 stöðvum og kostn-
aður er í lágmarki sem endurspegl-
ar bensínverðið - af hverju er þá
verið að byggja stórar og flottar
bensínstöðvar um allt land?
Það er feikinóg af öðrum verslun-
um sem selja mat, blöð, leikföng,
blóm og allt annað sem bensín-
stöðvamar selja nú til dags.
Ef hægt er að halda niðri bensín-
verðinu á þennan hátt þá ætti auð-
vitað að stefna að því öllum til
hagsbóta. -vs
Fáeinar ábendingar
frá Landssímanum
Landssímnn hafði ýmsar ábend-
ingar varðandi umfjöllun um síma-
kostnað sl. miðvikudag og er þeim
hér með komið á framfæri.
Það er líka mun dýrara að
hringja úr Tal-síma í Símann GSM
heldur en innan kerfis, rétt eins og
í hina áttina, þótt það sé ekki tekið
sérstaklega fram í verðskrá Tals!
Ástæðan fyrir því að mínútu-
gjaldið er hærra í Frelsinu er auð-
vitað sú að þar er ekkert stofngjald
og ekkert mánaðargjald. Það er auð-
vitað nokkuð mismunandi eftir
notkunarmynstri hvort borgar sig
frekar að vera með eftirágreidda
áskrift eða Frelsisáskrift, en þumal-
fingursreglan er sú að ef GSM-
reikningurinn er innan við 2000
krónur á mánuði í venjulegri
áskrift, borgar sig að vera frekar
með Frelsisáskrift.
Hjá Símanum lenda foreldrar
ekki í því að lána Visa-númerið sitt
til að tryggja að símareikningur
unglinganna sé greiddur. Tal hefur
hins vegar gert út á 12 mánaða bind-
ingu gegn því að fá ódýran síma
(Tal 12-áskrift) og gerir þá kröfu um
að áskriftargjaldið sé sett á Visa.
Það er tO spamaðarleið fyrir þá,
sem hringja mörg stutt símtöl.
Það er ekki dýrast að hringja til
Grænlands, eins og fram kemur í
verðskrá okkar, sem er á
www.siminn.is.
Verðskrá upplýsinga um
símanúmer erlendis er miðuð
við að standa undir kostnað
við þjónustuna, sem er mjög
vinnuaflsfrek. Það er nánast
ómögulegt að ætla að gefa af-
slátt ef talið er að þjónustan
hafi ekki skilað fullnægjandi
árangri, enda yfirleitt erfitt
að meta slíkt. Sama á við t.d.
hjá tölvufyrirtækjum, sem
veita tölvuaðstoð í gegnum
síma og rukka einhverja tugi
króna á mínútu; verðskráin
er óháð því hvort aðstoðin
ber þann árangur að tölvan
fari að virka rétt, enda tæknilega
nánast ómögulegt að koma hinu við.
Verðskráin er opinber og tilgreind á
fremstu síðu Símaskrárinnar, þar
sem veittar eru upplýsingar um
þjónustunúmer Símans.
Ólafur Þ. Stephensen,
forstöðumaður upplýsinga- og
kynningarmála Símans.
Eiturefnalaus forvarna-
búnaöur frá 1001 mús
Það er ekki gott að dreifa miklu
eitri i umhverfið til að losna við
meindýr. Mörg önnur ráð eru til og
flytur fyrirtækið 1001 mús ýmislegt
til þeirra nota auk þess að veita ráð-
gjöf og þjónustu varðandi forvarnir
og eyðingu meindýra. Frá þeim
kemur til að mynda Flugnafælan
sem er eins konar armband eða
ökklaband sem einnig er hægt að
hengja upp í tjaldinu, hjá grillinu
eða á öðrum stöðum þar sem líklegt
er að flugur pirri fólk, Hún er úr eit-
urefnalausu plasti með lyktarefni
sem fælir flugur frá.
Einnig má nefna límgildrur, t.d.
límborða í litlum plastkassa og lím-
gildru með aðdráttarlykt fyrir flug-
ur. Svo er það geitungagildra sem er
úr glæru plasti og er auðvelt að sjá
hvenær losa þarf gildruna. Hana á
að setja nálægt geitungabúi eða þar
sem mikið er um geitunga.
Fyrir mýsnar má nefna Músakítt-
ið sem festist á tönnum nagdýra.
Það er notað til að þétta sprungur
og göt þar sem mýs eða rottur geta
komist inn.
Svo er það Músabandið sem er
sérhönnuð álþynna sem sett er
neðst á húsgrind, undir klæðning-
una og Fuglaklístrið sem notað er á
þök, syllur, loftnet og aðra staði þar
sem fuglar eru óæskilegir.
Raflagnir eru vinsælar hjá nag-
dýrum, þau eiga það til að afhýða
rafmagsvírinn og eldhætta skapast.
íslenskar leiðbeiningar fylgja
flestum vörum frá 1001 mús og er
hægt að nálgast þessar meindýra-
varnir á flestum Esso-stöðvum og
byggingavöruverslunum.
Gjaldskrá þjóðgarðanna
Nokkuð hefur borið á því að neyt-
endur hringi vegna kostnaðar við
tjaldstæði og eru ekki allir sammála
um verðið. Þjóðgarðarnir hafa sam-
ræmda verðskrá og fá t.d. örorku-
og ellilífeyrisþegar ókeypis gist-
ingu.
Böm innan 16 ára í fylgd með
fullorðnum í fiölskylduferð fá
einnig ókeypis gistingu, en séu þau
í hópferð undir stjórn fullorðinna
greiða þau 250 kr. fyrir nóttina.
Öðruvísi rúsínur
í verðkönnun DV, sem birtist í
blaðinu í gær, voru m.a. rúsínur
sem víðast kostuðu milli 115 og 179
krónur. í Samkaupum í Hafnarfirði
var hins vegar verðið talsvert
hærra, eða 212 krónur, og hringdi
verslunarstjórinn til að útskýra
það. Rúsínumar sem um ræðir eru
Fimmta hverja nótt er frí hjá öllum
sem gista í þjóðgörðunum og síðan
önnur hver eftir það og veittur er
hópafsláttur sem fer vaxandi eftir
fiölda gistinótta.
Gisting kostar annars 500 kr. á
mann, aðgangur að sturtu 100 krón-
ur og vilji fólk leigja tjöld kostar
það 1000 kr. á dag. Ofan á gistiverð-
ið leggst 14% virðisaukaskattur en
sturtur og tjaldleiga bera 24,5%
virðisaukaskatt.
hjá Samkaupum
nefnilega ljósar en ekki þessar
venjulegu dökku sem átti að kaupa
skv. innkaupalista og er beðist af-
sökunar á því.
Það gerir að verkum að verðið á
innkaupakörfu Samkaupa lækkar
um 83 krónur og fer niður í 3952
krónur úr 4081 krónu.
A k u r e y r i

Ævintýrakráin í norðri
Föstudagskvöld
hljómsveitin GM-Bandið
Gulli og Maggi
Stórdansleikur Laugardagskvöld
stuðhljómsveitin 2 heimar
Lengsti bar landsins
Frítt inn til miðnættis, eftir það 500 kr.