Dagblaðið Vísir - DV - 30.09.2000, Blaðsíða 44

>2
LAUGARDAGUR 30. SEPTEMBER 2000
Helgarblað
DV
• 'u. .
Hæfileikaríkur
Sean
Penn er
frægur að
endemum fyr-
ir viðskipti sín
við fjölmiölafólk.
Hann er skap-
bráður og vill
halda einkalífi sínu
fyrir sig. Hann tekur
það óstinnt upp þegar
honum finnst gula
pressan gerast of
nærgöngul, en
alræmd
handalögmál
hans við
blaðamenn
og ljós-
myndara
hafa aðeins
beint kast-
ljósinu að
honum í
enn meiri
mæli. Há-
marki náðu
vandræði
hans í fjöl-
miðlafár-
inu í
kringum
hjónaband
og
kon-
unnar
Madonnu. Hin síðari ár hefur hon-
um þó að mestu tekist að stilla
skapi sinu í hóf og nú eru blaða-
menn famir að fjalla meira um þá
augljósu staðreynd að hann er í
hópi bestu leikara í Hollywood og
hefur reyndar verið það undanfarna
tvo áratugi, þótt skapofsi hans hafi
lengi vel vakið meiri athygli en leik-
hæfileikarnir.
Brimbrettagæi
Sean Penn, sem varð fertugur í
ágúst, er innfæddur Hollywood-búi.
Faðir hans er leikstjórinn Leo Penn
og móðir hans er leikkona, Eileen
Ryan að nafni, en hún hætti að
vinna þegar hann fæddist. Yngri
bróðir hans, Christopher Penn, er
einnig þekktur leikari, en eldri
bróðir hans er tónlistarmaður. Þeir
bræðurnir dunduðu sér við að gera
stuttmyndir á Super-8 vélar ásamt
öðrum krökkum í hverfmu, þ.á.m.
bræörunum Charlie Sheen og Emil-
io Estevez, en það voru þó brim-
brettasiglingar sem áttu hug hans
allan. Það varð þó úr að hann hóf
leiklistarnám og fór að sjást í smá-
hlutverkum í sjónvarpi undir lok
áttunda áratugarins. Ekki fannst
honum þessi hlutverk merkileg og
hann ákvað að skella sér í leikhús-
lífið í New York, þar sem hlutverk í
Broadway-uppfærslu leiddi til til-
boðs um kvikmyndaleik.
í Taps (1981) var Timothy Hutton
í aðalhlutverki og nýliðarnir Sean
Penn og Tom Cruise í aukahlut-
verkum, en Sean Penn stal senunni
og vakti strax athygli kvikmynda-
spekúlanta í sinni fyrstu mynd.
Hann varð síðan stjarna með öðrum
senuþjófnaði í hlutverki brimbretta-
töffara í Fast Times at Ridgemont
High (1982). Hann hafnaði síðan
mörgum áþekkum hlutverkum og
tók að sér fjölbreytt hlutverk í
myndum sem ekki gengu allar vel,
en hann hlaut jafnan góða dóma fyr-
ir leik sinn. í njósnadramanu The
Falcon and the Snowman (1984)
gerði hann Timothy Hutton aftur
þann grikk að stela af honum sen-
unni. í At Close Range (1986) lék
hann með bróður sínum og móður,
en um svipað leyti kynntist hann
Madonnu, sem átti lag í myndinni,
og þau giftust árið 1985.
Fjölmiðlasirkus
Hjónaband þeirra varð storma-
samt. Öfugt við Sean Penn þreifst
Madonna á fjölmiðlaathyglinni,
enda var hún að skjótast á toppinn
sem poppstjarna um þetta leyti, en
jafnvel henni þótti nóg um þegar
mest gekk á. Brúðkaupið snerist
upp í fjölmiðlasirkus, þar sem Sean
Penn var sagður hafa skotið upp í
loftið að þyrlum sem ljósmyndarar
notuðu til að ná myndum. Hann var
stöðugt að lenda í slagsmálum og
þurfti að lokum að sitja af sér 32
daga í fangelsi fyrir likamsárás.
Hjónabandið þoldi ekki pressuna og
skötuhjúin skildu að skiptum. Sean
Penn ákvað að lokum að leggja
kvikmyndaleik á hilluna og snúa
sér að leikstjóm, sagðist þreyttur á
því að leika. Hann á að baki tvær
myndir sem leikstjóri, The Indian
Runner (1991) og The Crossing Gu-
ard (1995). Hann stóð þó ekki við
stóru orðin og hefur leikið í fjölda
mynda síðustu árin.
Hvort sem þakka má sambandi
hans við Robin Wright, sem hófst
1991, eða meiri starfsánægju í leik-
stjórnarverkefnum hans virðist
Sean Penn orðinn sáttari við lifið og
tilveruna. Undanfarinn áratug hef-
ur hann leikið í fjölda mynda og oft-
ar en ekki hlotið mikið lof fyrir leik
sinn, einna mest fyrir hlutverk
fanga á dauðadeild í Dead Man
Walking (1995), en fyrir það var
hann tilnefndur til óskarsverðlauna
og það var reyndar algjör hneisa að
hann skyldi ekki hreppa þau. Sean
Penn er nú að leggja lokahönd á
þriðju mynd sína, The Pledge, um
lögreglumann sem sver að ná morð-
ingja ungs barns, en í myndinni er
sægur frægra leikara, þ.á.m. Ben-
icio Del Toro, Aaron Eckhart, Helen
Mirren, Jack Nicholson, Vanessa
Redgrave, Mickey Rourke, Sam
Shepard, Harry Dean Stanton, eigin-
kona hans, Robin Wright, og móðir
hans, Eileen Ryan. Pétur Jónasson
Klassískt myndband
skaphundur
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Neal Sund-
ström. Aöalhlutverk: Tobie Cronjé, Philip
Moolman, Lizz Meiring, Gilda Blacher,
Gys de Villiers og Val Donald Bell. S-
afrfsk, 2000. Leyfð fyrir alla aldurshópa.
Fjör í fjölbraut
falla í pytt þeirrar heimsku og
subbuskapar sem einkennir flestar
unglingamyndir.
Það er mjög gaman að fylgjast
með leikurunum en það ótrúlega
margir þeirra áttu eftir að verða
stjörnur. I litlum hiutverkum má
sjá m.a. Anthony Edwards, Eric
Stoltz, Forest Whitaker og Nicholas
Cage (en maður þarf reyndar að
vera vel vakandi til að missa ekki af
honum). Aðalhlutverkin eru í hönd-
um Jennifer Jason Leigh og Judge
Reinhold og þau standa sig með
prýði en samt er það Sean Penn sem
er stjarna myndarinnar og eftir-
minnilegustu senumar eru af við-
skiptum hans við sögukennarann,
afar skemmtilega túlkaðan af Ray
Walston. Eini gallinn er að tenging
persónunnar sem Sean Penn leikur
er lítil sem engin við hinar persón-
umar. Bestu atriði myndarinnar
koma þvi söguþræði hennar lítiö
við.
Fæst í Vídeóhöllinni. Leikstjóri:
Amy Heckerling. Aöalhlutverk:
Jennifer Jason Leigh, Judge Rein-
hold, Sean Penn, Robert Roman-
us, Brian Backer, Phoebe Cates og
Ray Walston. Bandarísk, 1982.
Lengd: 92 mín.
Pétur Jónasson
Fast Times at Ridgemont High - ★★★ -
í lok áttunda áratugarins kom út
skáldsagan Fast Times at
Ridgemont High eftir Cameron
Crowe. Hann notfærði sér unglegt
útlit til að þykjast vera táningur í
skóla og notaði þessa vettvangs-
rannsókn til að skrifa bók sína.
Hann skrifaði síðan með Jonathan
Roberts kvikmyndahandrit, byggt á
bók sinni, og Amy Heckerling leik-
stýrði. Myndin sló i gegn og kynnti
til sögunnar haug af nýjum
ungstjörnum. Hún varð um leið fyr-
irmynd fjölda eftirlíkinga næstu
árin sem í flestum tilfellum stóðu
henni langt að baki.
Myndin gerist á einu ári og segir
frá nokkrum nemendum við
Ridgemont High. Mesta áherslan er
á Stacy Hamilton (Jennifer Jason
Leigh) sem er að kynnast kynlífi í
fyrsta sinn. Við sögu koma bróðir
hennar (Judge Reinhold), sem er
mjög upptekinn af eigin velgengni
og bílnum sínum, vinkona hennar
og ástamálaráðgjafi (Phoebe Cates),
klaufalegur aðdáandi (Brian
Backer) og svalur töffari (Mike
Damone) sem hún hrífst af um
stundarsakir. Þá er einnig sagt frá
ævintýrum hins sískakka brim-
brettagæja, Jeffs Spicoli (Sean
Penn) og þá sérstaklega samskipt-
um hans við strangan og kaldhæð-
inn sögukennara (Ray Walston).
Eftirhermunum reyndist erfitt að
hitta á réttu blönduna af villtu fjöri
og gríni annars vegar, og vitrænni
umfiöllun um málefni hins vegar.
John Hughes komst nálægt því með
myndum eins og Breakfast Club og
Pretty in Pink, en flestar eftirherm-
urnar lögðu mesta áherslu á grodda-
legan húmor og kynlífsbrandara.
Fast Times at Ridgemont High nær
einhvem veginn að sýna uppreisn-
argirni og virðingarleysi án þess að
Misjafn er
sauðurinn
Ég hef engan veginn séð margar
s-afrískar myndir þannig að áhuga-
vert var að sjá eina slíka. Sem betur
fer eru ekki allar s-afrískar myndir
eins og þessi. Myndin á sér nokkra
ágæta punkta og batnar eftir því
:em á líður en það fer allt of mikið
púður í upphaf sögunnar og fáran-
leika persónanna.
Hazel Levin er leikari. Þar sem
hana hefur vantað vinnu um tíma
jkveður hún að taka hlutverki sem
henni býðst í Höfðaborg. Á leið sinni
þangað verður blll hennar bensín-
laus, ekki langt frá smábæ er heitir
Eden, og fyrir undarleg örlög lendir
Hazel í að taka þátt í líkfylgd. Það hef-
ur svo sannarlega meiri áhrif á fram-
vindu mála en Hazel, eða nokkur ann-
ar, gerði sér grein fyrir.
Sumar persönurnar eru nokkuð
fyndnar, t.a.m. er karakterinn Oom
nokkuð sniöugur. Hins vegar er allt
of mikið af „skrýtnu" fólki. Það er
eins og verið sé að tína til saman-
safn furðulegra manneskja. Auðvit-
að á það að lýsa samfélaginu í Eden
en nokkuð langt er gengið í þeim
öfgum. Það eru brestir á að aðallei-
konan sé nógu góð til að fara með
aðalhlutverk og skemmir það nokk-
uð fyrir. Það eru örfáar fyndnar
senur sem halda myndinni á floti.
Hægt að hafa gaman af sé maður
sérstaklega jákvæður. -GG
Inside Out
★ Á
m
IVIyndliandagagnrýni
The Talented
Mr. Ripley
★★★
|S|jf
Yndislegur karakt-
er herra Ripleys
Matt Damon hitti á óskarshlutverk
leikara þegar hann fékk hlutverk hins
hæfileikaríka Tom Ripleys. Hann nýtir
það í óteljandi smáatriði sem koma
fram í látbragði og atgervi Toms. Aðr-
ar persónur myndarinnar bjóða ekki
upp á eins skemmtilega túlkun .
Tom Ripley er fátækur klósettvörður
í New York. Hann getur þó spilað á pí-
anó og fyrir vikið býðst honum að leika
á eitt slikt í garðveislu hjá rika fólkinu.
Hann er í jakka merktum Princeton-
háskólanum, þar sem sá sem uppruna-
lega átti að leika á píanóið var í þeim
skóla. Auðkýfmgurinn Greenleaf spyr
Tom hvort hann þekki son sinn Dickie,
sem var einnig í Princeton. I stað þess
að neita því svarar Tom játandi. Fýrir
vikið býður auðkýfmgurinn Tom pen-
inga til að fara til Ítalíu og telja Dickie
á að snúa aftur heim. Það eina sem
Tom kemst að raun um varðandi
Dickie er að hann er mikiil djassáhuga-
maður.
Þrátt fyrir góðan hóp leikara og
nokkuð failegt umhverfi dugar það
ekki til er varðar skemmtanagildi
myndarinnar. Hún er alveg ótrúlega
leiðinleg að minu mati. Hins vegar er
hún vel sett fram og leikararnir flestir
prýðilegir með Matt Damon í farar-
broddi. Philip Seymour Hoffman leikur
einnig nokkuð skemmtilegan karakter.
Undirspenna myndarinnar er örhtið of
væg til að ná upp almennilegri spennu.
-GG
Útgefandl: Skífan. Leikstjóri: Anthony Ming-
hella. Aöalhlutverk: Matt Damon, Gwyneth Pal-
trow og Jude Law. Bandarísk, 1999. Lengd:
139 mín. Bonnuö innan 16 ára.
Ástarævintýri
meö hermönnum
Sumar myndir eru svo einkennilegar
að það getur verið erfitt að átta sig á því
um hvað þær fialla. Brand New World er
slík mynd.Sögusviðið er einhver eyja
einhvers staðar sem Bretar hafa
hemumið. Til að létta lundina í her-
mönnunum, sem þar eru staðsettir, lokk-
ar rikisstjómin ungar konur þangað
með loforðum um ástir og ævintýri með
hermönnunum, með þeim afleiðingum
að spenna magnast milli kvennanna,
hermannanna, og eyjaskeggja.
Persónumar em sumar hverjar svo
undarlegar að erfitt er að taka þær al-
varlega og mikil dulúð er í frásögninni.
Myndin virkar þannig fremur absúrd og
maður hefur jafnan á tilfinningunni að
meira búi að baki en sést á yfirborðinu.
Því miður er meiningin í verkinu svo
óljós að maður verður hálfþreyttur á því
og ég var fremur óánægður með sögu-
lokin. Hins vegar em margir áhugaverð-
ir punktar í sögunni, kvikmyndatakan
er flott og dregur vel fram fegurðina á
hrjóstmgri eynni og leikhópurinn er
sterkur. Sérstaklega ná Ray Winstone og
Charlie Creed Miles (sem léku saman í
Nil By Mouth) að skapa eftirminnilegar
persónur. í reynd er myndin fremur
leiðinleg á að horfa en því er ekki að
neita að hún skilur eftir sig minningar
sem er meira en hægt er að segja um
margar aðrar. -PJ
Útgefandi: Myndform. Leikstjóri: Roberta
Hanley. Aðalhlutverk: Guy Pearce,
Charlie Creed-Miles, Sarah-Jane Potts,
Ray Winstone og Emily Lloyd. Bresk,
1998. Lengd: 102 m?n. Bönnuð innan
16 ára.