Morgunblaðið - 04.12.2001, Blaðsíða 68
FÓLK Í FRÉTTUM
68 ÞRIÐJUDAGUR 4. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
EVRÓPSKU kvikmyndaverðlaunin
voru haldin hátíðleg í fjórtánda
skipti í Berlín nú á dögunum. Af há-
punktum kvöldsins ber að nefna að
grínaktuga gengið frá Bretlandi,
Monty Python, var heiðrað sér-
staklega fyrir framlag sitt til kvik-
myndalistarinnar í gegnum árin.
Óhætt að segja að hópurinn hafi
valdið straumhvörfum í grínlistinni
með þáttum sínum í BBC sem hófu
göngu sína fyrir réttum þrjátíu ár-
um. Meðlimi hópsins telja þeir John
Cleese, Terry Gilliam, Graham
Chapman (dó úr krabbameini ’89),
Terry Jones, Eric Idle og Michael
Palin. Þeir Jones og Gilliam mættu
á hátíðina og veittu viðurkenning-
unni viðtöku. Minntust þeir sér-
staklega á Bítilinn George Harri-
son, sem féll frá nú fyrir stuttu, en
hann fjármagnaði hina sígildu
mynd þeirra, Life of Brian, þegar
allir aðrir sýndu henni fálæti.
Ewan McGregor fékk þá sérstök
verðlaun fyrir leik sinn í Moulin
Rouge, Ben Kingsley var valinn
besti leikarinn fyrir Sexy Beast á
meðan áhorfendur völdu Colin
Firth besta leikarann fyrir framlag
hans til Bridget Jones’ Diary.
Franska leikkonan Isabelle
Huppert var valin sú besta fyrir
hlutverk sitt í myndinni The Piano
Teacher og franska myndin Amelie
var valin besta myndin, auk þess
sem leikstjóri hennar, Jean-Pierre
Jeunet, var valinn besti leikstjórinn.
Breski leikarinn Colin Firth var
valinn besti leikarinn af almenn-
ingi fyrir hlutverk sitt í Bridget
Jones’s Diary.
Franski leikstjórinn Jean-Pierre
Jeunet fékk evrópsku kvik-
myndaverðlaunin fyrir mynd
sína Amélie.
Reuters
Terry Jones brá á leik er hann tók við verðlaunagripnum úr höndum
leikarans Mels Smiths.
Evrópsku kvikmyndaverðlaunin
Monty Python heiðraðir
Besta mynd
Amélie
Besti leikstjóri
Jean-Pierre Jeunet
(fyrir Amélie)
Besti leikari
Ben Kingsley
(fyrir Sexy Beast)
Besta leikkona
Isabelle Huppert
(fyrir The Piano Teacher)
Besti handritshöfundur
Danis Tanovic
(fyrir No Man’s Land)
Besta kvikmyndataka
Bruno Delbonnel
(fyrir Amélie)
Fassbinder-verðlaun
fyrir bestu frumraun
Achero Manas
(fyrir El Bola)
Besta stuttmynd
Je T’aime John Wayne
(eftir Toby MacDonald)
Besta heimildarmynd
Black Box Brd
(eftir Andres Veiel)
Besta mynd
að mati gagnrýnenda
La Vie Est Tranquille
(eftir Robert Gu’ediguain)
Besta mynd
sem er ekki frá Evrópulandi
Moulin Rouge
Besti leikstjóri
að mati almennings
Jean-Pierre Jeunet
(fyrir Amélie)
Besti leikari
að mati almennings
Colin Firth
(fyrir Bridget Jones’ Diary)
Besti leikkona
að mati almennings
Juliette Binoche
(fyrir Chocolat)
Sérstök afreksverðlaun
Ewan McGregor
(fyrir framlag sitt í Moulin Rouge)
Sérstök verðlaun fyrir framlag
til kvikmyndalistarinnar
Monty Python
LUNGANN ÚR árinu hefur Gunnar
Lárus Hjálmarsson, Dr. Gunni, tón-
listarmaður, blaðamaður og fyrrver-
andi bankastarfsmaður setið við
skriftir að berja saman rokksögu Ís-
lands. Verkinu lauk hann fyrir
skemmstu og er það væntanlegt í
verslanir á næstu dögum.
Rokkbókin, sem heitir Eru ekki
allir í stuði og kemur út á vegum For-
lagsins, er mikil smíð, hátt í 400 síður,
enda rekur hún söguna frá því Hauk-
ur Morthens spilaði Heartbreak Hot-
el með Elvis Presley í útvarpsþætti
1956 og mönnum varð svo um að
bóndi austur á Höfn fékk hjartaslag
er hann heyrði hamaganginn að
sögn, fram að lokum ársins 2000 þeg-
ar Gunnar segir frá íslensku rappi og
Sigur Rós. Þess er einnig að geta að í
bókinni er birt niðurstaða kosningar
um 100 bestu plötur aldarinnar þar
sem fagnefnd og almenningur tóku
þátt í valinu.
Gunnar segist hafa byrjað að setja
bókina saman í upphafi árs og þá eytt
nokkrum tíma í að sjá fyrir sér upp-
byggingu bókarinnar. Síðan fór tals-
verður tími í að afla heimilda, og seg-
ist hann hafa legið á bókasöfnum að
lesa tímarit og blöð, en hann segist
hafa einsett sér það í upphafi að
styðjast ekki við það sem komið hefði
út á bókum nema að mjög takmörk-
uðu leyti. Hann leitaði einnig til ým-
issa eftir munnlegum heimildum,
ræddi við menn um einstaka atriði
eða tók lengri viðtöl til að fá fyllri
mynd.
„Setti mig í fílíng“
Gunnar segist hafa hlustað ein-
göngu á tónlist frá þeim árum sem
hann var að skrifa um hverju sinni til
að komast í rétta stemmningu, en
bókinni er skipt í kafla eftir árabilum.
„Ég setti mig í fílíng, rannsakaði
hvernig þetta var og skrifaði síðan
um þau ár áður en ég fór að spá í
næsta árabil. Þessi fyrstu ár var erf-
itt að finna heimildir í blöðum, vegna
þess að mönnum fannst rokkið ekki
merkilegt blaðaefni, en það kom mér
samt á óvart hvað það þrátt fyrir allt
skrifað mikið um dægurmúsík þó
menn hafi oft verið að skrifa um
sjálfa sig. Þá talaði ég líka við menn,
en minna eftir því sem leið á verkið
og heimildir urðu aðgengilegri,“ seg-
ir Gunnar, en hann segist ekki hafa
tölu á því hversu marga hann hafi
rætt við, giskar á fimmtíu til sextíu.
Gunnar segir að skemmtilegast
hafi verið að skrifa um fyrstu árin,
enda þekkti hann þann tíma minnst,
en aftur á móti hafi sér ekki þótt eins
skemmtilegt að skrifa um síðustu tíu
árin, þann tíma sem hann þekkti
best. „Það var líka erfiðara vegna
þess að þá vantaði mig fjarlægðina og
svo eru margar af rokksögum þess
tíma enn að gerast. Þegar ég var að
skrifa um þau ár sem ég hef verið
virkur í tónlistinni þurfti ég líka að
glíma við það hvernig ég ætti að tala
um sjálfan mig, hvort ég ætti að segja
„ég“ eða „bókarhöfundur“ eða „ég
höfundur bókarinnar“,“ segir Gunn-
ar og kímir. „Frá minni hendi er bók-
in aftur á móti mjög hversdagsleg og
þó ég sé ekki að gera grín að fólki
leyfi ég því ekki að vera mjög hátíð-
legt, ég sjálfur ekki undanskilinn.“
Gunnar segir að þó hann byrji sög-
una 1956 hafi fyrsta eiginlega rokk-
platan eins og við þekkjum þær í dag
verið fyrsta plata Hljóma, Hljómar
voru fyrsta rokkbandið og Gunnar
Þórðarson fyrsti starfandi rokklaga-
smiðurinn. „Þegar rokkið kom voru
starfandi músíkantar með nefið upp í
loft því þeim þótti svo ómerkilegt að
þurfa að spila þetta þriggja hljóma
kjaftæði sem þeim fannst, pönk síns
tíma og það er reyndar stef sem end-
urtekur sig í gegnum söguna; alltaf
þegar kemur eitthvað nýtt er næsta
kynslóð á undan með nefið upp í loft-
ið, pönkið, raftónlist, rappið, ég var
ekkert betri þegar röðin kom að mér
að upplifa nýja tónlist,“ segir Gunnar
og hlær við.
Konfektkassi sem
fólk kroppar í
Gunnar segist ekki hafa reynt
meðvitað að hnýta verkið saman, að
leggja einhverja línu í gegnum verkið
allt til að hnýta það saman. „Ég er
ekki að reyna að búa til einhverja
sögu úr þessu, að gera fólki auðvelt
og setja þetta fram eins og skyndi-
bita, ég lít á þetta meira sem konfekt-
kassa sem fólk kroppar í nema þeir
sem eru svo sólgnir í þetta að þeir éta
kassann á einu kvöldi. Útlitið á bók-
inni miðast einnig við það með líflegu
litavali og ríkulegum myndskreyt-
ingum,“ segir Gunnar, þó hann segist
ekki hafa komið mikið að myndavali,
það var í höndum Kristjáns B. Jón-
assonar, sem ritstýrði bókinni, en
bræðurnir Ágúst og Arnór Hauks-
synir sáu um að safna myndum og
Anna Cynthia Leplar hannaði bók-
ina.
Alls eru í bókinni 518 myndir og þá
ekki taldar myndir af umslögum í
upptalningu 100 bestu platnanna sem
getið er. Gunnar segir að mikil
áhersla hafi verið lögð á að valdar
yrðu myndir sem ekki hafa birst áð-
ur. „Í sumum tilfellum var vitanlega
ekki úr miklu að moða og því er nokk-
uð af myndum sem hafa sést áður, en
megnið hefur ekki áður komið fyrir
augu manna. Líka skreytum við bók-
ina með meiru en myndum af hljóm-
sveitum því þar er líka að finna plak-
öt, miða, prógrömm og fleira auka-
efni.“
Gunnar segir að sagan sýni að lítið
hafi breyst á þeim áratugum sem
rokkið hefur lifað hér á landi, ekki
síst hvað varðar þá löngun manna að
slá í gegn í útlöndum sem sé jafn
gömul íslensku rokki. Það sé ekki
fyrr en með frægð Bjarkar sem eitt-
hvað hafi gerst, það hafi komið rifa á
þá hurð sem popparar hafi verið að
knýja á síðustu áratugi en ekki verið
svarað. „Fordæmi Bjarkar hefur
gert það að viðurkenndri staðreynd
að það geti komið góð músík frá Ís-
landi og það skiptir máli, en að mínu
mati hefur hún haft lítil áhrif á ís-
lenska menningu þar fyrir utan.“
Dúett með Stefáni Hilmarssyni
Þó Gunnar hafi verið upptekinn við
skrif á árinu hefur hann líka fengist
eitthvað við tónlist, sá um tónlist í
kvikmyndinni Gemsar sem sýnd
verður á næsta ári, þar sem hann
syngur meðal annars dúett með Stef-
áni Hilmarssyni, og fyrir skemmstu
kom út safnplata með helstu lögum
Dr. Gunna, Tuðrur. Hann segist ekki
hyggja á frekari ritstörf að sinni, vill
þó hvorki segja af eða á, enda ekki
farinn að spá í framtíðina sem neinu
nemur. „Ég ætlaði alltaf að gera ævi-
sögu Jóhanns risa en það er víst búið
svo ég er uppiskroppa með viðfangs-
efni,“ segir hann og kímir, en bætir
síðan við að lokum: „Ég stefni að því
að gifta mig næsta haust og fara í
brúðkaupsferð til Hawaii, ætli ég
þurfi ekki að fara að safna fyrir því.“
Hversdagslegur
konfektkassi
Íslensk rokksaga Gunnars L. Hjálmarssonar er væntanleg á
næstu dögum. Gunnar sagði Árna Matthíassyni að grúsk sitt hefði
leitt í ljós að lítið hefði breyst með árunum.
Morgunblaðið/Sverrir
Dr. Gunni