Morgunblaðið - 19.03.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 19. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
LJÓST er að litlu mátti muna að
banaslys yrði í Esjunni á laug-
ardagskvöld þegar tveir fjall-
göngumenn á þrítugsaldri lentu í
snjóflóði ofarlega í fjallinu og slös-
uðust mikið. Flóðið varð vestantil í
Þverfellshorni, á sama stað og tveir
menn fórust í snjóflóði í mars 1978.
Ekki er ljóst hversu stórt flóðið var
að þessu sinni en fyrstu vísbend-
ingar gefa til kynna að tungan úr
flóðinu hafi verið 4 metra breið og
eins metra þykk. Um upptökin er
ekkert vitað enn. Sérfræðingar frá
Veðurstofu Íslands fara í dag á
vettvang og mæla flóðið. Sam-
kvæmt upplýsingum Veðurstof-
unnar er talið að snjóflóðahætta sé
enn til staðar í Esjunni og er fólk
hvatt til að fara varlega.
Annar fjallgöngumannanna
hlaut alvarleg innvortis meiðsl og
var lagður inn á gjörgæsludeild en
var útskrifaður þaðan fljótlega og
er nú á skurðdeild sjúkrahússins
ásamt félaga sínum. Líkamshiti
þeirra var kominn niður í 33–34
gráður þegar þeim var bjargað og
annar þeirra hafði misst 4,5 lítra af
blóði við komu á sjúkrahúsið.
Þeim tókst að hringja eftir hjálp
úr GSM-síma og liðu aðeins 48 mín-
útur þangað til félagar í neyð-
arsveit Slökkviliðs höfuðborg-
arsvæðisins voru komnir til þeirra.
Sköpum skipti að áhöfn á TF-LÍF
þyrlu Landhelgisgæslunnar komst
á loft án nokkurs undirbúningstíma
enda var þyrlan nýlent við Land-
spítalann í Fossvogi með sjúkling
úr slysi við Laufafell.
Björgunarsveitir Slysavarna-
félagsins Landsbjargar á höf-
uðborgarsvæðinu voru kallaðar út
kl. 19.44, auk slökkviliðs og lög-
reglu, og fóru um 50 björg-
unarsveitamenn á um 10 öflugum
jeppum á slysstað. Hluti þeirra
gekk á slysstað frá bílastæðinu við
Mógilsá ásamt því að einnig var
keyrt með björgunarsveitarmenn
upp hlíðar Esjunnar.
Seinustu björgunarsveitarmenn
komu niður í Esjunni um kl. 23 og
voru þá með bakpoka og búnað
mannanna með sér.
Var alveg niðurgrafinn
Fjallgöngumennirnir, Jón Þór
Ragnars og Helgi Þorgilsson, voru
tveir á ferð í fjallgöngunni og
gengu upp að Þverfellshorni. Þeir
eru vanir fjallgöngum og hafa oft-
sinnis farið á Esjuna hvort heldur
er að vetri eða sumri. Snjóflóðið
féll þegar þeir voru á niðurleið en
þá gekk Jón Þór á undan Helga
niður brekku sem þeir völdu sér á
bakaleiðinni. Helgi varð var við
sprungu sem myndaðist aftan við
sig en þá var snjóflóðið að fara af
stað. Ekki er ljóst hversu langt þeir
runnu niður með flóðinu, sem lék
þá mjög illa áður en þeir stöðv-
uðust.
„Jón var alveg niðurgrafinn og
komst ekki upp úr flóðinu af sjálfs-
dáðum,“ sagði Helgi við Morg-
unblaðið í gær. „Ég var ofar í flóð-
inu og gat skriðið upp úr því.“
Helgi aðgætti farsíma sinn til að
tilkynna um slysið en þá kom í ljós
að síminn hafði brotnað. Hann sá
ekki félaga sinn í fyrstu þegar
hann reis upp úr flóðinu en sá síðar
hvar Jón Þór kastaði snjó með
lausu hendinni. Helga tókst að
grafa Jón Þór upp að hluta, náði í
síma hans og hringdi eftir aðstoð.
48 mínútum seinna voru tveir fé-
lagar úr neyðarsveit Slökkviliðs
höfuðborgarsvæðisins komnir til
þeirra ásamt tveimur áhafn-
armeðlimum af þyrlu Landhelg-
isgæslunnar. Fjórir neyðarsveit-
armenn SHS komu síðar á
neyðarbíl SHS og voru fluttir af
þyrlunni upp í fjallshlíðina þaðan
sem gengið var til hinna slösuðu.
Jón Þór var borinn niður á sjúkra-
börum en Helgi gekk með stuðn-
ingi björgunarmanna niður í þyrl-
una sem flutti þá á Landspítalann.
Björgunarmenn sögðu Helga hafa
unnið ótrúlegt þrekvirki með því
að ganga niður í þyrluna en það
tók um 30 mínútur. Helgi sagði
gönguna hafa verið erfiða enda
þjáðist hann þá talsvert af innvort-
is blæðingum. Við komuna á
sjúkrahúsið hafði hann misst 4,5
lítra af blóði.
Þeir félagar hafa aldrei fyrr lent
í slysi af þessu tagi og Jón Þór lýsti
snjóflóðareynslunni þannig: „Það
kemur einhver kraftur og tekur
þig,“ sagði hann.
„Mér leið eins og jörðinni hefði
verið kippt undan mér,“ lýsti Helgi
fyrir Morgunblaðinu. Þeir hafa
ekki enn áttað sig hversu langt þeir
runnu niður með flóðinu. Jóni tókst
að hreinsa snjó frá andlitinu með
vinstri hendi sinni sem ekki grófst í
flóðið og skömmu síðar kom Helgi
og gróf meira frá honum. Þegar
björgunarmenn SHS komu og byrj-
uðu að moka hann upp sagðist Jón
Þór hafa verið rólegur meðan á
björgunaraðgerðunum stóð.
„Rosalega snöggir að koma“
„Tímaskynið var ekki mikið en
mér fannst þeir rosalega snöggir
að koma,“ sagði hann.
Tilkynning um slysið kom kl.
19.36 frá Helga. Þá var áhöfn á TF-
LÍF að koma til lendingar á Land-
spítalanum í Fossvogi með sjúkling
úr bílslysi við Laufafell. Farið var í
björgunarflugið upp í Esjuna kl.
19.55. Þyrlan flaug að Þverfelli og
kom áhöfnin þá auga á Helga og
Jón Þór í gilskorningi mjög of-
arlega í fjallinu. Þyrlunni var lent á
stalli í hlíðinni og fóru tveir úr
áhöfn þyrlunnar ásamt tveimur fé-
lögum úr SHS gangandi síðasta
spölinn. Sóttist gangan fremur
seint vegna klaka og djúpra skafla.
Klukkan 20.24 voru fyrstu menn
komnir til þeirra og búið var að
bjarga þeim úr flóðinu kl. 20.39.
Jón Þór sat fastur þegar björg-
unarmenn komu að honum og los-
uðu hann upp. Helgi, sem var illa
haldinn og gat ekki komið félaga
sínum til bjargar, sagði það hafa
verið erfiðar mínútur þegar hann
áttaði sig á því að síminn hans var
brotinn og að hann gæti ekki kom-
ist af sjálfsdáðum niður af fjallinu.
Hann fékk alvarlega kvið-
arholsáverka en miltað í honum
rifnaði og annað lungað fylltist af
blóði.
Klukkan 21.13 voru sjúkling-
arnir komnir um borð í þyrluna og
og lenti hún með þá klukkan 21.22
við Landspítalann í Fossvogi.
Jón Þór reyndist mjaðmagrind-
arbrotinn auk annarra áverka og
átti hann að fara í aðgerð í gær.
Þórður Bogason hjá neyðarsveit
SHS sagði frammistöðu þyrluá-
hafnarinnar hafa verið glæsilega
og fullyrti að viðbrögð hennar hafi
bjargað mannslífum í aðgerðinni.
„Í þessu tilviki er Landhelg-
isgæslan fyrst á vettvang, því
áhöfn þyrlunnar var tilbúin í loftið
á mínútunni,“ sagði Þórður. Við
þetta bætti starfsfélagi hans, Óli
Ragnar Gunnarsson: „Ef áhöfnin
hefði verið stödd heima hjá sér
þegar útkallið kom, hefði það tekið
hálftíma að fara í loftið. Í þessu til-
viki var áhöfnin á staðnum, við
Landspítalann, og komst af stað
tafarlaust. Þetta skipti sköpum fyr-
ir björgunaraðgerðirnar. Það er
engin spurning að það er alveg
ótrúlegt að fyrsti björgunarmaður
skuli vera kominn á vettvang að-
eins 48 mínútum eftir útkall.“
„Við hefðum ekki gert margt ef
ekki hefði notuð stuðnings neyð-
arsveitarinnar,“ sagði Friðrik
Höskuldsson stýrimaður á TF-LÍF.
„Það var líka ómetanlegt að vita af
björgunarsveitunum sem komu til
jafnframt til aðstoðar,“ sagði hann.
Helgi og Jón Þór vildu koma á
framfæri kæru þakklæti til SHS,
Landhelgisgæslunnar, björg-
unarsveita, starfsliðs Landspítalans
og allra sem aðstoðuðu við björgun
þeirra.
Fjallgöngumaður missti 4,5 lítra af blóði eftir áverka af völdum snjóflóðs í Esjunni
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Komið var með hina slösuðu á Landspítalann kl. 21.22 á laugardagskvöld, tæpum tveimur tímum eftir útkallið.
„Leið eins og
jörðinni hefði
verið kippt
undan mér“
Um 30 mínútna gangur var frá slysstað í þyrluna og er annar hinna slös-
uðu talinn hafa unnið mikið þrekvirki með því að ganga að þyrlunni.
Morgunblaðið/Júlíus

 

 

   
      
  !   
   
 !"!!#  ! #
" !#
$

Tveir fórust á sama stað árið 1978
„ÉG GET alveg viðurkennt það að ég
var skítlogandi hræddur,“ sagði
Smári Sigurðsson, yfirmaður alþjóða-
deildar hjá Ríkislögreglustjóra, er
hann lýsti flugatviki Flugleiðaþotu
við Gardermoen-flugvöll við Ósló 22.
janúar. Smári var meðal farþega og
kvaðst hann hafa haldið að síðasta
stund sín væri runnin upp, vélin hefði
greinilega lækkað flugið það mikið að
ekki gæti verið langt eftir í jörð.
„Annars var ég ekkert sérstaklega
að hugsa um flugið. Ég var að lesa,
flugvélin búin að lækka flugið og farin
að hægja mjög á sér og mér finnst
hún hljóti að hafa verið mjög nálægt
því að lenda,“ segir Smári og síðan
var henni gefið afl og hún látin hækka
sig. „Eins og mér finnst þetta hafa
verið þá dettur hún beint niður og
þetta endurtekur sig, að hún fellur
tvisvar mjög hratt. Maður losnaði al-
gjörlega frá sætinu og hékk bara í
beltinu og það var eins og andlitið
færi allt uppá við.
Þegar þetta gerðist í seinna skiptið
fannst mér þetta standa svo lengi að
tilfinning mín var sú að við gætum
ekki verið komin nógu hátt til að hún
gæti lækkað mikið meira. Það er ekk-
ert launungarmál að ég var alveg
skítlogandi hræddur og var búinn að
segja við sjálfan mig, nú er þetta að
gerast, þetta er mitt síðasta.“
Smári segir það ekkert hafa farið
milli mála að vélin hrapaði mjög
skarpt þar sem allt lauslegt hafi verið
á ferð og flugi og gubbast hafi uppúr
klóesettum sem gerist ekki nema í
harkalegum hreyfingum. Þá segist
Smári hafa gert sér mjög vel grein
fyrir því hversu gríðarlegt afl sé í þot-
um sem þessum þegar hún er rétt úr
dýfunni. „Þá pressast maður aftur í
sætinu og öllu er beitt til að ná henni í
bratt klifur,“ segir Smári og segir að
eftir að hafa fallið tvisvar hafi vélinni
verið lent eðlilega nokkrum mínútum
eftir atvikið.
Fannst flugfreyjur
standa sig vel
Smári hélt áfram til Stokkhólms
með vélinni og sagði hann það ekki
hafa verið erfitt. Þá kvaðst hann að-
spurður einnig hafa flogið fjórum
sinnum síðan og ekki verið beygur í
sér við það. „Ég lít þannig á að maður
lendi ekki í mörgum flugslysum, það
hljóta að vera takmarkaðar líkur á
því,“ sagði Smári. „Mér fannst flug-
freyjurnar standa sig vel og öll við-
brögð þeirra til fyrirmyndar og ekk-
ert undan því að kvarta. Flugstjórinn
sagði okkur á leiðinni til Stokkhólms
að þeir hefðu hætt við lendingu af því
að þeir hefðu talið að bilun væri í
mælitækjum en að öðru leyti voru far-
þegar ekki upplýstir og þeir sem fóru
frá borði í Noregi fengu ekki þessa
skýringu flugstjórans.“
Meðan á dvölinni í Ósló stóð voru
farþegar í fyrstu beðnir að bíða í vél-
inni eins og venjan er við viðkomu þar
áður en haldið er til Stokkhólms. Þeg-
ar í ljós kom að þrífa þyrfti vélina
voru farþegar hins vegar beðnir um
að fara inní flugstöðina.
Smári Sigurðsson var einn af farþegum í Flugleiðaþotunni í atvikinu við Gardermoen
Hélt að síðasta stund
sín væri runnin upp