Morgunblaðið - 30.08.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
1
2
1
3
4
Göethe-
platz
Savoy
Hotel
Willy
Brannt
Platz
Haupt-
bahnhof
Wiesenhütten
platz
Unt
erm
ain
Kai
Wa
lter
-Kö
lbst
r.
Un
ter
ma
in
Ka
i
Le
us
ch
ne
r S
tra
sse
Gu
tle
ut
Str
.
Be
rli
ne
r S
tr.K
ais
er
str
.
Hoc
hstr
.
Bleic
hstr
.
Göethstr.
Zeil
Zeil
Bö
rs
en
st
r.
A
denauer Str.
G
r. Eschenheim
er Str.
Seilerstr.
Landstrasse
Taunusanlage
G
allusanlage
N
eue M
ainzer
Elisabethstrasse
N
eu
e
M
ai
nz
er
Frankfurt
www.icelandair.is/frankfurt
Fara á Römerbergtorgið, setjast inn á
veitingahús og rölta síðan um gamla bæinn.
Fá þér hina einu og sönnu Frankfurterpylsu
með súrkáli og grænni sósu.
Í Frankfurt þarftu að:
á mann í tvíbýli í 3 nætur. Innifalið: flug, gisting á Savoy Hotel,
morgunverður, flugvallarskattar og þjónustugjöld.
Brottfarir 6. nóv, 22. jan. og 11. mars.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
I
C
E
21
70
5
0
8/
20
03
VR orlofsávísun
Munið ferða-
ávísunina
Verð frá 34.900 kr.
www.icelandair.is
Ob-ob, ertu með leyfi frá landbúnaðarráðherranum fyrir að hafa hvali sem húsdýr, góða?
Leiðtogaþjálfun barna hjá þjóðkirkjunni
Að koma börn-
um til manns
LEIKBRÚÐUR, frá-sagnarlist, ábyrgðleiðtoga og trúar-
þroski barna eru meðal
þeirra viðfangsefna sem
tekin verða fyrir á nám-
skeiði fyrir leiðtoga í barna-
og æskulýðsstarfi þjóðkirkj-
unnar sem haldið er í Grens-
áskirkju í dag, laugardag, og
nefnist „Innandyra í kirkj-
unni“. Námskeiðið er haldið
í tilefni af því að sunnudaga-
skólar byrja í flestum
kirkjum landsins helgina
6.–7. sepember. Á hverju ári
sækja nálægt tíu þúsund
börn sunnudagaskólastarf
kirkjunnar, flest með for-
eldrum sínum. Þá er annað
ótalið, eins og starf fyrir tíu
til tólf ára og starf fyrir unglinga.
Að auki bjóða ýmsar kirkjur upp á
barnastarf í samvinnu við heilsdags-
skóla að ógleymdu fermingarstarfi.
Halldór Reynisson svaraði nokkr-
um spurningum Morgunblaðsins
um námskeiðahaldið.
– Hver heldur námskeiðið?
„Fræðslu- og upplýsingasvið
Biskupsstofu stendur að þessu
námskeiði í samvinnu við Skálholts-
útgáfuna, en útgáfufélag kirkjunnar
gefur út flest það efni, sem notað er
fyrir barna- og æskulýðsstarf þjóð-
kirkjunnar.“
– Hver eru tildrög námskeiða-
haldsins?
„Það má segja að tildrögin séu
vilji þjóðkirkjunnar að geta boðið
upp á vandað barna- og æskulýðs-
starf um allt land. Til þess þarf gott
starfsfólk og góða leiðtoga og því er
vaxandi þörf fyrir að þjálfa fólk til
starfa. Barnastarf þjóðkirkjunnar
er eitthvert mikilvægasta starf sem
hún vinnur og það hefur sýnt sig að
fólk ætlast til þess að kirkjan bjóði
upp á gott starf fyrir börn og helst
unglinga líka. Íslenska þjóðkirkjan
á nefnilega greiðan aðgang að fjöl-
skyldum sem eru að takast á við það
vandasama hlutverk að koma börn-
um til manns. Fólk ætlast til að
kirkjan hjálpi við að móta gildismat
barna sinna, ala þau upp í trú á Jesú
Krist og greina muninn á réttu og
röngu. Kirkjan vill hjálpa foreldrum
og forráðamönnum barna í þessu
vandasama starfi. Svona námskeið
hafa verið haldin á hverju hausti
mörg undanfarin ár og þá víðs veg-
ar um landið. Auk þessa námskeiðs í
Grensáskirkju í dag verður boðið
upp á styttri námskeið á sex stöðum
í öllum landshornum en að auki
verður námskeið fyrir starfsfólk í ís-
lenskum kirkjusöfnuðum á Norður-
löndum.“
– Hvernig verður námskeiðið
uppbyggt?
„Að þessu sinni verða bæði fyr-
irlestrar og svokölluð verkstæði. Sr.
Sigurður Pálsson, sóknarprestur í
Hallgrímskirkju, flytur fyrirlestur
um trúarþroska barna og þá verður
kynning á því efni sem samið er sér-
staklega fyrir barnastarfið í vetur.
Yfirskrift þess er „Allir eitt – enginn
eins“. Þar er lögð áhersla á að sér-
hver manneskja er mikils virði
hvernig sem hún er og hvar sem
hún er. Þessi yfirskrift
tengist átaki í barna-
starfi kirkjunnar í fyrra
að hjálparstarfi – þá
vildum við halda þeirri
hugsun að börnunum
læra að gefa og þiggja, bera ábyrgð
gagnvart meðbræðrum og systrum.
Helstu höfundar efnisins núna
eru systkinin sr. Jóna Hrönn, sr.
Bolli og Hildur Bollabörn en einnig
hafa aðstoðað við efnisgerðina
Andri Snær Magnason rithöfundur
og Helga Steffensen leikbrúðukona.
Jóna Hrönn mun kynna þetta efni
ásamt Önnu Ólafsdóttur frá Hjálp-
arstarfi kirkjunnar. Einnig fáum við
sérstakan gest frá Eþíópíu. Engidu
Kussia heitir hann og kemur hingað
á sérstökum styrk frá UNESCO.
Tilgangurinn er að vekja athygli á
kjörum fólks í öðrum heimsálfum og
þessari hugsun kristninnar að við
séum öll systur og bræður þótt við
séum ólík í flestu tilliti.
Hinn hluti námskeiðsins, verk-
stæðin, verður með fjölbreytilegu
sniði. Eitt verkstæðið er um tónlist í
umsjá Eddu Möller hjá Skálholts-
útgáfunni. Annað er um notun leik-
brúða sem Helga Steffensen sér
um. Að segja sögu er verkstæði í
umsjá Guðrúnar Ásmundsdóttur
leikkonu. Kjarnaatriði kristninnar
trúar eru tekin fyrir á verkstæði
sem sr. Ólafur Jóhannsson annast.
Tákn með tali er í umsjá Önnu Arn-
ardóttur og loks er verkstæði sem
fjallar um að halda utan um barna-
starf sem sr. Jóna Hrönn sér um.
Loks verður boðið upp á skemmti-
lega óvissuferð til að hrista hópinn
meira saman.“
– Hvaða boðskap viljið þið færa
starfsfólki, sem vinnur með börn?
„Við viljum þjálfa starfsfólk þjóð-
kirkjunnar í að umgangast börn, ná
til þeirra og bera virðingu fyrir
þeim sem manneskjum. Í kristinni
trú er sérhver manneskja jafnverð-
mæt, börn ekkert síður en fullorðið
fólk. Guðs ríkið er barnanna sagði
Jesús. Börnin hafa eigið virði en
samtímis eru þau á leiðinni að verða
fullorðið fólk. Það er flókin leið og ef
einhver vill leiðbeina þá þarf hann
eða hún að þekkja þá leið sæmilega
sjálf. Þess vegna viljum við líka að
okkar starfsfólk þekki þau verkefni
og þær hættur sem steðja að börn-
um og eðlilegu þroskaferli þeirra.
Það má geta þess í þessu
samhengi og að gefnu
tilefni fáum við nú Ólöfu
Farestveit uppeldis- og
afbrotafræðing, sem er
formaður fagráðs kirkj-
unnar um meðferð kynferðisaf-
brota, til að ræða um eðlilega og
óeðlilega umgengni við börn.
Þjóðkirkjan rekur víða mjög gott
barnastarf með afskaplega hæfu
starfsfólki. Þess vegna vil ég beina
því til allra þeirra foreldra, sem hafa
skírt börnin sín til kristinnar trúar
að notfæra sér þetta tilboð kirkj-
unnar í að móta gildismat barna
þeirra í samræmi við þá trú.“
Halldór Reynisson
 Halldór Reynisson er fæddur í
Reykjavík árið 1953. Hann er
guðfræðingur frá HÍ, MA í fjöl-
miðlafræði frá Indiana Univers-
ity og með nám í markaðs-
fræðum frá Endurmennt-
unarstofun HÍ. Hann hefur
starfað sem blaðamaður, for-
setaritari, prestur í Hruna- og
Nesprestakalli en starfar nú
sem verkefnisstjóri fræðslu- og
upplýsingasviðs Biskupsstofu.
Hann er kvæntur Guðrúnu Þ.
Björnsdóttur kennara og eiga
þau þrjú börn.
Gildismat
í samræmi
við trú
ARNÞÓR Garðarsson, prófessor í
dýrafræði, segir að bann við rjúpna-
veiðum sé ef til vill óþarfi. Hann bend-
ir á að ef litið sé á bannið sem tilraun
sé það ekki nægilega vel ígrundað því
það geti haft áhrif ef veiðimynstrinu
sé breytt. Arnþór leggur þó áherslu á
að hann hafi ekki kynnt sér forsendur
bannsins ofan í kjölinn.
„Rökin fyrir banninu virðast vera
þau að veiðiálagið bætist við önnur af-
föll, þannig að með því að minnka
veiðina gæti það hugsanlega aukið
stofninn. Þetta er nú mjög umdeilan-
legt og ekkert í þessum fræðum sem
styður þetta nægilega fyrir rjúpur og
skylda fugla.“ Hann segir að það sé
viðtekin kenning að með því að drepa
ákveðinn fjölda af veiðidýrum á ári sé
verið að taka eitthvað sem hefði hvort
eð er drepist. Þá lifi aðrar rjúpur frek-
ar heldur en ef ekki er tekið neitt úr
stofninum. „Menn hafa efast um það á
síðari árum að þessi kenning, sem er
hin viðtekna, sé rétt. Þar liggja sjálf-
sagt einhverjar mælingar að baki á
einhverjum stofnum en ég hef ekki
séð þær með rjúpu. Ég hef ekki séð
sannfærandi gögn sem styðja hina til-
gátuna að veiðarnar einfaldlega bæt-
ist við önnur aföll og þá verði rjúp-
urnar færri á vorin. Þær rannsóknir
sem ég hef tekið þátt í hafa einmitt
bent í hina áttina að það séu aðrir
þættir sem stjórna sveiflunni og þar
með stofninum hverju sinni.“
Stofninn hefur verið stöðugur
undanfarna áratugi
Að sögn Arnþórs er rjúpnasveiflan
mun minni nú heldur en hún var fyrir
fimmtíu árum. Síðasti stóri rjúpna-
toppurinn var um miðjan sjötta ára-
tuginn og síðasta stóra rjúpnalægðin
nokkrum árum síðar. Síðan þá hafi
stofninn verið stöðugri en mun lægri
toppar.
Hann segir að sveiflur geti stafað af
breytingum í gróðri, en rjúpan er
mjög afkastamikil í beitinni. „Haustið
1966 skarst ofan af toppinum gjör-
samlega. Eftir það hefur hún verið
mjög róleg í sveiflunum. Það sem
menn kvarta yfir núna er að fjölgun-
arhraðinn er ekki nema 25% á ári í
stað 60% eins og hann var áður. Þess-
um mikla fjölgunarhraða mundi
fylgja hár toppur, háum toppi fylgir
hins vegar mikil fækkun. Það er alltaf
álitamál varðandi veiðiskap og stofn-
nýtingu hvort vilji sé til þess að hafa
þessa miklu sveiflu, því henni fylgja
mjög miklir toppar og mjög miklar
lægðir.“ Hann bendir á að mörg sjón-
armið séu í þessu. Til að mynda sé það
best fyrir veiðimenn þegar stofninn sé
alltaf í meðallagi. „Ég sé alls konar
annmarka á þessu. Það má kannski
spyrja hvort það sé ábyrgt að gera
svona tilraun ef ekki eru betri gögn í
málinu heldur en þau sem ég hef séð.
Þarna eru höfð áhrif á stóran neyt-
endahóp.“
Arnþór Garðarsson prófessor í dýrafræði
Ekki séð sannfærandi gögn
sem styðja rjúpnaveiðibann