Fréttablaðið - 18.06.2005, Page 2

2 18. júní 2005 LAUGARDAGUR
Mjög góð kjörsókn í írönsku forsetakosningunum:
Búist vi› annarri umfer›
TEHERAN, AP Afar góð kjörsókn var í
írönsku forsetakosningunum í gær.
Úrslit munu liggja fyrir í dag en bú-
ist er við að kjósa þurfi aftur á milli
þeirra tveggja sem flest atkvæði
hlutu.
Þegar 41.000 kjörstaðir voru
opnaðir víðs vegar um Íran í gær-
morgun var ljóst að þorri kjósenda
hygðist nýta sér kosningarétt sinn
og í gærkvöld var talið að kjörsókn
hefði verið um sextíu prósent.
Lengja þurfti opnunartíma kjör-
staða vegna kjörsóknarinnar.
Fyrir fram var búist að Hashemi
Rafsanjani, fyrrverandi forseti,
myndi fá flest atkvæði og annað
hvort myndi umbótasinninn
Mostafa Moin eða harðlínumaður-
inn Mohammad Bagher Qalibaf
lenda í öðru sæti. Fái enginn fram-
bjóðenda hreinan meirihluta verður
kosið aftur að viku liðinni á milli
þeirra tveggja efstu.
Talið er að íranskir kjósendur
hafi færst í aukana eftir að Ali
Khameini erkiklerkur hvatti þá til
að kjósa. Áeggjan erkiklerksins
kom eftir að George W. Bush
Bandaríkjaforseti sagði kosning-
arnar marklausar þar sem öll völd
væru í höndum klerkaráðsins. ■
Milljar›ar fram úr fjárlögum
RÍKISSJÓÐUR Samkvæmt bráða-
birgðauppgjöri fjármálaráðu-
neytisins eru gjöld ríkissjóðs
tæpum tíu milljörðum lægri en
fjárlög gera ráð fyrir. Það er
mikil breyting frá síðustu árum
en þá fór ríkisreikningur að
meðaltali yfir tuttugu milljarða
fram úr fjárlögum. Brotalamir
voru hins vegar á rekstri ríkis-
stofnana, sem fór samtals 1,7
milljarða fram úr fjárlögum og
virðist að mestu leyti mega
rekja það til nokkurra mennta-
og heilbrigðisstofnana.
Mestu munaði um ýmsar við-
halds-, vega- og byggingafram-
kvæmdir sem var frestað og þá
spöruðust tæpir þrír milljarðar
vegna hafna- og flugvallarfram-
kvæmda og framkvæmda á veg-
um menntamálaráðuneytisins
sem voru innan heimilda. Stofn-
kostnaður og viðhald voru sam-
tals 7,2 milljörðum innan heim-
ilda.
Sú ríkisstofnun sem mest fór
fram úr heimildum var Land-
spítali - háskólasjúkrahús með
945 milljónir fram úr fjárlög-
um, og samanlagður halli
Heilsugæslunnar í Reykjavík,
heilbrigðisstofnana á lands-
byggðinni og Tryggingastofnun-
ar ríkisins er um 800 milljónir.
Rekja má halla þessara stofn-
ana til uppsafnaðs rekstrar-
vanda frá fyrri árum.
Landbúnaðarháskólinn á
Hvanneyri og Hólaskóli, sem
heyra undir landbúnaðarráðu-
neytið, fóru samanlagt 250
milljónir króna fram úr fjárlög-
um. Aðrir háskólar fóru 427
milljónir fram úr. Þá fóru fram-
haldsskólarnir 254 milljónir
fram úr heimildum, en þeir hafa
þó greitt niður uppsafnaðan
halla frá fyrri árum og flestir
þeirra héldu sig innan
rammans.
Ráðherrar bera ábyrgð á
framkvæmd fjárlaga og þeim
ber skylda til að bregðast við ef
útgjöld fara fjögur prósent
fram úr heimildum. Mennta-
málaráðuneytið er rétt undir
þessum mörkum með 3,9 pró-
senta halla en landbúnaðar- og
utanríkisráðuneytið fara bæði
langt yfir þetta þak. Þessi þrjú
ráðuneyti virðast öll hafa dreg-
ið úr öðrum kostnaði til að vega
upp á móti því. Þannig voru
beingreiðslur til bænda 243
milljónum innan heimilda árið
2004, utanríkisráðuneytið
greiddi ekki rúman hálfan millj-
arð í þróunarsjóð Evrópusam-
bandsins og framkvæmdir á
vegum menntamálaráðuneytis-
ins reyndust 1.526 milljónir inn-
an heimilda. grs@frettabladid.is
Starfsmannafélag
Hafnarfjarðar:
Samkomulag
um samning
KJARAMÁL Starfsmannafélag Hafn-
arfjarðar og launanefnd sveitar-
félaga náðu samkomulagi um nýj-
an kjarasamning á fundi sem
haldinn var í gær, 17. júní. „Við
gengum frá samningi sem var á
svipuðum nótum og samningurinn
við samflotsfélögin. Við erum
með breitt félag og tekið er tillit
til þeirrar samsetningar í þessum
samningum,“ sagði Árni Guð-
mundsson, formaður Starfs-
mannafélags Hafnarfjarðar.
Kynning á samninginum verður á
þriðjudaginn og taka félagsmenn
þá afstöðu til hans. ■
LÖGREGLUFRÉTTIR
SPURNING DAGSINS
Benedikt, er fletta draumi lík-
ast?
„Nei, þetta er blákaldur veruleikinn.“
Benedikt Erlingsson leikstýrði sýningunni Draum-
leikur, sem valin var sýning ársins á Grímunni, ís-
lensku leiklistarverðlaununum, á fimmtudaginn.
Benedikt var einnig valinn leikstjóri ársins.
Pétur Blöndal:
Á a› halda sig
vi› fjárlög
„Menn eiga
að halda sig
við fjárlög
því þau eru
ákveðin lög.
Það er náttúr-
lega orðið dá-
lítið mikið
þegar einstök
ráðuneyti eru farin að fara um og
yfir tíu prósent fram úr fjárlög-
um. Hins vegar geta komið upp
aðstæður sem geta réttlætt slíkar
framúrkeyrslur og það þarf að
skoða hvort þessar aðstæður hafi
verið óhjákvæmilegar og ef þær
eru það þarf að taka þær inn í
fjáraukalög, annars ekki. Þetta
verður eflaust rætt á þingi þegar
það kemur saman,“ segir Pétur
Blöndal, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins, um eyðslu ráðuneyt-
anna umfram fjárlög.
Lúðvík Bergvinsson:
Óhóflegar
framúrkeyrslur
„Ef þingið
sæti væru
ráðherrar
dregnir til
ábyrgðar á
stundinni.
Þetta dreg-
ur fram
h v e r s u
fráleitt það er að þingið sitji
ekki lengur. Þegar svona
alvarlegir hlutir koma upp á
yfirborðið hafa þingmenn,
sem eiga að hafa eftirlit með
framkvæmdavaldinu, ekkert
um það að segja. Ráðherrar
eiga að þurfa að svara sam-
stundis fyrir svona framúr-
keyrslur á Alþingi,“ segir Lúð-
vík Bergvinsson, alþingismað-
ur Samfylkingarinnar, um
framúrkeyrslur ráðuneytanna
á síðasta ári.
Ögmundur Jónasson:
Buddan vir›ist
ótæmandi
„Það er grát-
legt að budda
u t a n r í k i s -
ráðuneytis-
ins hefur
virst nær
ótæmandi á
undanförn-
um árum.
Jafnvel þó að ég sé hlynntur því
að við rækjum okkar hlutverk
vel á alþjóðavettvangi held ég að
kominn sé tími til að við endur-
skoðum það hvernig við verjum
okkur fjármunum í utanríkis-
ráðuneytinu. Ég hef vaxandi efa-
semdir um að við séum að verja
peningunum á skynsamlegan
máta,“ segir Ögmundur Jónas-
son, þingmaður Vinstri grænna,
um framúrkeyrslu utanríkisrík-
isráðuneytisins.
Norður-Kórea vill funda:
Lítill áhugi í
Washington
WASHINGTON, AP Norður-kóresk
stjórnvöld segjast vilja funda
með bandarískum stjórnvöldum
í næsta mánuði og ræða um
kjarnorkuafvopnun. Háttsettur
embættismaður í Washington
segir að bandarísk stjórnvöld
taki þessar yfirlýsingar ekki al-
varlega og líti á þær sem enn eitt
mælskubragðið af hálfu Norður-
Kóreumanna.
Samningaviðræður hafa legið
niðri í eitt en Kim Jong-il, leið-
togi Norður-Kóreumanna, segist
reiðubúinn að funda á ný ef hon-
um verði sýnd tilhlýðileg virð-
ing. Bandaríkjamenn segja
Norður-Kóreumenn verða að
sýna að þeir séu reiðubúnir að
taka þátt í uppbyggilegum við-
ræðum, en það hafi þeir ekki
gert hingað til. ■
Skólar og heilbrig›isstofnanir fóru mest umfram heimildir ári› 2004. Átta rá›uneyti héldu sig innan
marka en flrátt fyrir fla› fór rekstur stofnana 1,7 milljar›a fram úr fjárlögum.
ÚTGJÖLD RÍKISSTOFNANA:
UMFRAM FJÁRHEIMILDIR
Ráðuneyti Hlutfall Upphæð
Landbúnaðar 11,3% 251
Utanríkis 10,0% 300
Menntamála 3,9% 833
Heilbrigðismála 1,7% 1.001
ÚTGJÖLD RÍKISSTOFNANA:
INNAN FJÁRHEIMILDA
Ráðuneyti Hlutfall Upphæð
Iðnaðar-og viðskipta 21,8% 484
Sjávarútvegs 10,0% 275
Forsætis 8,9% 71
Fjármála 8,2% 506
Umhverfis 5,7% 121
Samgöngu 4,4% 291
Dómsmála 3,6% 451
Félagsmála 0,3% 20
Upphæðir í milljónum króna. Þessar
tafla sýnir rekstrargjöld ráðuneytanna
og undirstofnana þeirra en ekki
framkvæmdir og rekstrartilfærslur.
Gjöld flestra stofn-
ana hjá iðnaðar- og
viðskiptaráðuneyt-
inu voru innan
heimilda. Mestu
munaði um rúm-
lega tvö hundruð
milljóna inneign hjá Orkustofn-
un og tæpra áttatíu milljóna inn-
eign hjá Löggildingarstofunni.
Eins og síðustu ár
voru nær allar
stofnanir sjávarút-
vegsráðuneytisins
innan marka. Mest-
ur afgangur var hjá
Fiskistofu, 174
milljónir og einungis rannsókn-
arstofnun fiskiðnaðarins var
með umframgjöld.
Hjá forsætisráðu-
neytinu munaði
mestu um þrjátíu
milljóna afgang af
ýmsum verkefnum,
og 27 milljóna af-
gang af bæði rekstri
aðalskrifstofu og minningar-
safns um Halldór Laxness.
Framúrkeyrsla land-
búnaðarráðuneytis-
ins skrifast að lang-
mestu leyti á tvo
skóla. Landbúnaðar-
háskólinn á Hvann-
eyri fór 143 milljónir
fram úr heimildum, hlutfallslega
mest allra skóla á landinu, og
Hólaskóli fór 110 milljónir fram
yfir.
Rekstur sendiráða
fór 231 milljón fram
úr fjárlögum og
sýslumannsembætt-
ið í Keflavík fór 100
milljónir fram yfir
heimildir. Halldór
Ásgrímsson var utanríkisráð-
herra megnið af árinu og hlýtur
að bera mesta ábyrgð á framúr-
keyrslunni.
Það eru einkum
háskólarnir sem
standa illa hjá
menntamálaráðu-
neytinu, en söfn og
listastofnanir hald-
ast í samræmi við
heimildir. Háskólinn á Akureyri
fór mest fram úr heimildum, 36
prósent. Framhaldsskólarnir eru
almennt að bæta sig.
Skiluðu hlutfallslega mestum afgangi
Fóru hlutfallslega mest fram úr
Dýrasta ráðuneytið
Heilbrigðis-
m á l a r á ð u -
neytið fór
milljarð fram
úr fjárlögum
á síðasta ári,
sem er mest í
krónum talið,
en ráðuneytið
er langfjár-
frekast og tek-
ur til sín tæp
45 prósent af fjárlögunum. Flest-
ar stofnanir þess virðast eiga í
rekstarvanda sem ekki sér fyrir
endann á og mikið af hallanum er
uppsafnaður rekstrarvandi frá
fyrri árum sem í einhverjum til-
vikum er að aukast frekar en hitt.
JÓN KRISTJÁNSSON
Heilbrigðismála-
ráðherra.
KLERKARNIR KUSU LÍKAAli Khameini
erkiklerkur stingur kjörseðli sínum ofan í
kjörkassann undir vökulu auga Khomeinis
forvera síns.
ÁTÖK Á DANSLEIK Átök brut-
ust út á dansleik í Ólafsvík í
fyrrakvöld með þeim afleið-
ingum að færa þurfti einn á
sjúkrahús. Sauma þurfti nokk-
ur spor í höfuð mannsins en
hann fékk að fara heim að að-
gerð lokinni. Málið er upplýst
en kæra hefur ekki verið lögð
fram.
RANGUR STAÐUR Ölvaður
maður ákvað að fá sér léttan
blund eftir sama dansleik í
Ólafsvík. Hann taldi besta
náttstaðinn vera þriggja hæða
vinnupall við byggingu í bæn-
um. Tókst lögreglu að vekja
manninn í morgunsárið áður
en slys hlaust af.
INNBROT HJÁ KA Tilkynnt var
um innbrot í KA-heimilið á
Akureyri í fyrrinótt. Litlu var
stolið en talsverðar skemmdir
unnar á innanstokksmunum.
Málið er í rannsókn.