Tíminn - 10.05.1986, Blaðsíða 6
Tíminn
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri
Ritstjóri:
Aöstoðarritstjóri:
Fréttastjóri:
Aöstoðarf réttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
NíelsÁrni Lund
OddurÓlafsson
Guömundur Hermannsson
Eggert Skúlason
SteingrímurGíslason
Skrifstofur: Síöumúli 15, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686392 og
686495, tæknideild 686538. Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaöaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 45.- kr. og 50.- kr. um helgar. Áskrift 450.-
Hvert stefnir?
Síöustu ár hefur mikið borið á umræðu um dagvistun-
armál og hafa margir geyst fram á ritvöllinn og
skammað stjórnvöld fyrir að ekki sé til nægilegt
dagvistunarrými og standi það mörgum heimilum fyrir
þrifum varðandi tekjuöflun.
Það er efalítið mikil þörf fyrir dagvistunarstofnanir
eins og ástandið er í þjóðfélaginu í dag.
Aldrei hafa verið fleiri einstæðir foreldrar og ástandið
í launamálum, ásamt kröfum, er þannig að ekki nægir að
einn sjái um tekjuöflun heimilisins.
Hjá mörgum er þörfin brýn en við ættum öll að staldra
við og skoða hvert stefnir. Það skyldi þó aldrei vera að
ástæðuna fyrir öllum þessum fjölda einstæðra foreldra
sé sumpart að finna í vinnuálaginu og þeirri upplausn
sem skapast á heimilum þegar fólk vinnur svo mikið að
það hittist aldrei óþreytt og má ekki vera að því að leysa
vandamál sín.
Og hvert stefnum við svo í uppeldismálum? Það er
erfitt fyrir foreldri að afhenda börn sín kornung til
vandalausra inn á stofnanir þar sem starfsfólk er svo
fáliðað að reynt er að móta öll börnin eftir sömu
uppskrift og engin tök eru á að sinna sérþörfum eða
fylgjast með sveiflum sem verða á persónuleika hvers
einstaklings sem er í mótun.
Margir foreldrar þrá að vera með börnum sínum í
uppvextinum eða hvaða starf eða menntun er mikil-
vægara en það að móta og leiða unga einstaklinga sem
stíga sín fyrstu skref í lífinu. Uppvaxtarárin geta skipt
sköpun fyrir hamingju þeirra og velgengni í lífinu.
Þetta er það sem fólk þarf að hugsa vel um á þessum
tíma umræðu um vímulausa æsku.
Framsóknarflokkurinn hefur bent á í stefnuskrá sinni
að hann muni berjast fyrir því að þeir foreldrar sem
kjósa að vera heima með börnum sínum og nota ekki
dagvistunarstofnanir fái greiddan frá borginni ákveðinn
prósentuhluta þeirrar upphæðar sem borgin greiðir með
hverju barni í dagvistun.
Þrátt fyrir allt hlýtur það að vera mesta gæfa hvers
barns að hljóta kristilegt uppeldi í faðmi foreldra.
Hættulegt alræðisvald
Nú líður senn að borgar- og sveitarstjórnarkosning-
um.
í Reykjavík eru menn þegar farnir að karpa um hin
ýmsu málefni og sýnist sitt hverjum. Hæst ber þó
umræðuna um ímynd og alræði Davíðs Oddssonar og
hina gleymdu borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins.
Það verður að viðurkennast að fólk úr öllum stjórn-
málaflokkum hefur stuðlað að þessu einræði borgar-
stjórans með atkvæðum sínum.
Það kann að vera að fólk sem aðhyllist lýðræði hafi
ekki gert sér grein fyrir því valdi sem það færir einum
manni með því að setja hann á slíkan stall og krýna með
geislabaug eins og gert hefur verið, bæði með atkvæðum
og umtali og verður að vona að slíkt endurtaki sig ekki
í komandi kosningum.
Alræðisvaldi fylgir ávallt sóun og spilling eða hvað
segðu borgarbúar um það ef borgarstjóranum, Davíð
Oddssyni, dytti í hug að kaupa gjaldþrota fyrirtæki
flokksbróður eða land vinar síns, burt séð frá því hvort
það yrði til heilla fyrir borgarbúa.
Menn í opinberum stöðum mega aldrei verða það
vissir um atkvæðin og vinsældirnar að þeir leyfi sér að
taka ákvarðanir sem þeim fyrirgæfist vegna lýðhylli.
6 Tíminn
Laugardagur 10. maí 1986
GARRI
llllllli!
Neyðarástand í
borg Davíðs
Mjög hefur sigið á ógæfuhliðina
hjá málefnum aldraðra í Kcykjavík
á kjörtímabili Davíðs Oddsonar. í
samtali við Tímann upplýsti Sigrún
Magnúsdóttir, sem skipar efsta
sætið ó lista framsóknarmanna, að
nú væru ellefu hundruð manns á
biðlista eftir plássi á vistheimilum
fyrir aldraða hjá Rcykjavíkurborg,
þar af væru um 600 manns á
svokölluðum forgangslista. Munu
jafnvel vera dæmi þess, að fólk
hafi veríð á biðlistum í 6-8 ár. Það
ríkir þannig algert neyðarástand í
þessum málaflokki, sem skrífast
verður á Davið Oddsson sérstak-
lega því að málefni gamla fólksins
virðist ekki ofarlega á forgangslista
borgarstjórans, sem nú er með
allan hugann við stórkostleg veislu-
höld, sem eru miklu skcmmtilegra
viðfangsefni að hans mati en
vandamál gamla fólksins.
Albert píndi sína menn
Það er táknrænt, að strax eftir
að Davíð og hans mönnum tókst
að setja Albert Guðmundsson út í
horn ■ borgarmálunum, fór að
slakna á áhuga borgarstjórnar-
mcirihluta Sjálfstæðisilokksins á
málefnum gamla fólksins. Þó að
Albert Guðmundsson sé umdeild-
ur stjómmálamaður, verður ekki
af honum skafið, að hann átti
mikinn heiður af því, að borgar-
stjórn tók af festu á þcssum málum
á síðasta áratugi. I rauninni píndi
Albert flokksbræður sína til að
taka þótt í því átaki, sem gert var í
sambandi við uppbyggingu vist-
heimila fyrir gamla fólkið. Þeir
vom á móti tillögum hans og
minnihlutaflokkanna. Atkvæði Al-
berts réðu hins vegar úrslituin í
á ■ M
Davíð og Albert - ólíkar áherslur í
málefnum aldraðra.
Jjf 1 4 1
jé jl
Sigrún og Gerður - VHja úrbætur.
borgarstjórn á þcssum tíma, og því
gerði hann bandalag við minni-
hlutaflokkana um framgang
málsins. Þegar svo var komið, létu
flokksbræður hans loks undan, og
víðtæk samvinna tókst í borgar-
stjóminni um þessi mál. Þegar
núvcrandi minnihlutaflokkar náðu
svo meirihluta í borgarstjórn 1978
og áfram var haldið uppbyggingu
vistheimila aldraðra, var áfram góð
samvinna milli þeirra og Alberts
Guðmundssonar um þessi mál.
Popp-stíilinn
Þessi tíð e'r að baki í borgar-
stjórn. Nú ríkja hins vegar dagar
glaums og gleði. Peningum er ausið
á báðabóga í tilcfni 200 ára afmælis
borgarínnar. Og hinn sjálfskipaði
veislustjóri, borgarstjórínn sjálfur,
gengur framfyrir skjöldu í eyðslu-
seminni. Allir eiga að vera glaðir,
ungir sem aldnir, því að borgar-
stjórínn heldur veislu, sem slær út
allar fyrri veislur hcima og erlend-
is. Meira að segja afmælishátíð
Kaupmannahafnar bliknar í þess-
um samanburði. Menn em sendir
út af örkinni til að kaupa tæki og
tól fyrír 20 milljónir króna svo að
það sé nú alveg tryggt, að hljómlist-
in komist ömgglega til skila. Þetta
er hinn nýi popp-stðl, sem ræður
ríkjum hjá Reykjavíkurborg um
þessar mundir, og minnir um margt
á valdatíð rómversks keisara, sem
lék á fiðlu meðan Róm brann.
Ekki gert ráð fyrir gðmlu
fólki
En popp-stðlinn gerir ekki ráð
fyrir gömlu fólki. I því liggur
óheppni allra þeirra mörgu, sem
nú em á biðlista eftir plássi á
vistheimilum borgarinnar. Að mati
borgarstjórans er fólkið einfald-
lega ekki á réttum aldri og passar
þar af leiðandi ekki í kramið.
En það eru margir, sem hafa
áhyggjur af þróun þessara mála.
M.a. hefur Gerður Steinþórsdótt-
ir, núverandi borgarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins, vakið athygli á
þessum vanda, og flutt tillögur til
úrbóta. Sömuleiðis vðja frambjóð-
cndur Framsóknarflokksins við
borgarstjórnarkosningarnar nú
taka þessi mál föstum tökum. Vax-
andi þörf er fyrír vistheimili og
leiguíbúðir fyrir aldraða, ásamt
sérhönnuðu húsnæði með þjónustu,
sem aldraðir eignast sjálfir. Gallinn
er sá, að þær ðniðir eru allt of dýrar
og mörgu fólki ofviða að eignast
þær.
En ekki er að vænta stuðnings
borgarstjóra í þessu máli. Önnur
mál em þýðingarmeiri að hans
mati. Fyrir það geldur gamla fólkið
á biðlistanum.
Garrí
VÍTTOG BREITT
Gangi ykkur vel
Landssamtök um vímulausa æsku
Um 8000 manns hafa látið skrá
sig í hin nýju landssamtök foreldra
fyrir vímulausa æsku.
Þessi mikli fjöldi sýnir þann
áhuga sem foreldrar og aðrir hafa á
þessu málefni og er vonandi að
árangur af starfi þeirra verði sem
mestur.
Lengi hefur verið varað við vímu-
efnanotkun hér á landi. Áfengis-
neysla hefur verið tíðkuð hér svo
lengi sem sögur herma og notkun
þess hefur reynst mörgum háska-
leg. Fjölmargir einstaklingar hafa
fórnað lífi sínu á altari Bakkusar á
einn eða annan máta. Áfengis-
neysla hér á landi fer sífellt vaxandi
sem er ískyggilegþróun. Umræðan
um skaðsemi þess má ekki gleym-
ast þótt augu manna nú beinist
einkum af öðrum vímuefnum sem
farið er að nota í auknum mæli.
Þegar sögur fóru að birtast fyrir
nokkrum árum um neyslu á svo-
nefndum fíkniefnum eða eiturlyfj-
um í grannlöndum okkar töldu
margir að engin ástæða væri fyrir
okkur að óttast það. ísland væri
svo langt í burtu og efnin væru svo
dýr að við þyrftum ekki að gera
neinar ráðstafanir til að forðast
þau.
Reynslan hefur sýnt allt annað
og verra. Innflutningur fíkniefna
eykst með hverjum mánuðinum og
fyrirhafnarlaust er að nálgast þessi
efni ef vilji er fyrir hendi. Það er
meira að segja svo að þessum
efnum er otað að fólki ekki síst
unglingum enda eina úrræði þeirra
manna sem þurfa að fjármagna
neyslu sína að selja öðrum hluta
þeirra.
Átakanlegt var að horfa á viðtöl
við aðstandendur unglinga sem
fallið hafa fyrir þessunt ófögnuði.
Þeir höfðu gert allt sem í þeirra
valdi stóð til að losa börn sín undan
þeirri ógæfu sem þau hafa lent í en
með litlum eða engum árangri.
Þörfin fyrir neyslu eiturefnanna er
öllu öðru yfirsterkari.
Ábyrgð þeirra aðila sem flytja
þessi efni inn er mikil. Af þeirra
völdum hafa heimili ogeinstakling-
ar verið lagðir í rúst. Þeir eiga sök
á því að unglingur hefur breyst úr
fallegu barni með góð áform til
lífsins í vesaling sem fórnar hverju
sem er til að fá skammt af eitri - en
hrópar þó á hjálp samfélagsins.
Hjálp til að losna úr viðjum afla
sem það ræður ekki við.
Það er því fagnaðarefni að full-
orðið fólk sem telur sig geta hjálp-
að tekur höndum saman og vill
leggja sitt að mörkum til aðstoðar.
Gegn innflutningi og notkun
þessara efna verður að sporna
með öllum tiltækum ráðum. Ekki
duga orðin tóm, aðgerða er þörf.
Herða verður verulega refsingar
og aðgerðir gegn þeim sem standa
að innflutningi efnanna og láta þá
taka út sína dóma. Lögregla sem
aðrir gefast upp við að taka á
þessum málum ef árangur af starfi
þeirra er sá að hinum seku sé
sleppt jafn harðan og þeir hafa
játað. Daginneftirersölumennska
þeirra hafin á nýjan leik.
Mikla áherslu þarf að leggja á
fyrirbyggjandi aðgerðirs.s. fræðslu
en fyrst þarf þó að skilgreina
hverja þarf að fræða og um hvað?
Hverjir eiga að fræða og hvernig
skal að fræðslunni staðið? Ekki má
gleyma því að fræðsla getur orkað
sem auglýsing því þarf að vanda til
hennar á allan máta.
Besta vörnin er að unglingarnir
eigi kost á heilbrigðu tómstunda-
starfi þar sem þeir eru virkir og
geta séð árangur af starfi sfnu. Því
þarf að leggja mun meiri áherslu á
uppbyggingu slíkrar aðstöðu og
taka tillit til ábendinga og óska
unglinganna sjálfra við mótun
hennar og starfsemi.
N.Á.L.