Tíminn - 10.05.1986, Blaðsíða 10

10 Tíminn
Laugardagur 10. maí 1986
Við ættum að gera miklu meira af því að baka okkar eigin brauð
en stundum er eins og við höfum ekki nógan tíma. En hér koma
uppskriftir að mjög fljótlegu heilhveitibrauði og síðan af heil-
hveiti-ostakexi sem er gott með súpum.
Heilhveiti-sódabrauö
4 Vi bolli heilhveiti
2 bollar hveiti
1 msk. sykur
2 tsk. salt
2 Vi-2 Va bolli mysa
Blandið þurrefnunum saman í stóra skál. Búið til holu í
miðjuna og bætið út í nógri mysu til að deigið verði mjúkt og
teygjanlegt. Hnoðið það síðan létt saman.
Látið deigið á smurða bökunarplötu og mótið í kringlótt brauð
um það bil 4 cm á þykkt. Búið til stóran kross ofan í brauðið með
hveitistráðum hníf. Krossinn þarf að vera um það bil 1 cm djúpur.
Bakið við 210° C í um það bil 25 mínútur og minnkið síðan hitann
niður í 160° C og haldið áfram að baka í um það bil 20 mínútur
eða þangað til holhljóð heyrist þegar bankað er í brauðið. Takið
af plötunni og kælið á rist í að minnsta kosti 4 klukkustundir áður
en byrjað er að skera af brauðinu.
Heilhveiti-ostakex
1 bolli heilhveiti
1 bolli rifinn, sterkur ostur
!4 tsk. salt
100 gr. smjör
Va bolli sesamfræ
1-3 msk. vatn
Blandið saman hveiti, osti og salti. Skerið smjörið saman við
þangað til deigið er eins og gróft rasp. Bætið út í sesamfræinu og
vatninu og hnoðið vcl. Mótið deigið í rúllu um það bil 3 crn í
þvermál. Vefjið rúlluna inn í vaxpappír eða plast og kælið í
nokkra klukkutíma. Skerið síðan Va cm þykkar sneiðar af
rúllunni, leggið þær á vel srnurða bökunarplötu og pikkið mcð
gaffli. Bakið við 180° C í um það bil 8-10 mínútur.
Trefjar
Stundum er dálítið erfitt að koma nógu magni af trefjum í
fjölskylduna. Hvernig væri að prófa að baka hveitiklíðs-gul-
rótarköku eða rúsínu-hveitiklíðs-kaffiköku? Pá ætti málið að
vera unnið.
Hveitiklíðs-gulrótarkaka
1 bolli heilhveiti
1 1/2 tsk. lyftiduft
1 tsk. kanell
1/2 tsk. salt
2 egg
3/4 bolli púðursykur
1/2 bolli matarolía
2 bollar hveitiklíð
1/2 bolli fínrifnar gulrætur
1/2 bolli rúsínur
1/2 bolli saxaðar hnetur
Blandið saman hveiti, lyftidufti, kanel og salti. Blandið
síðan saman í aðra skál, eggjum, sykri, matarolíu, hveitiklíði
og gulrótum. Hrærið vel saman og látið standa í 10 mínútur.
Hrærið síðan saman við hveitiblönduna ásamt rúsínum og
hnetuni, blandið öllu vel saman. Hellið í vel smurt kringlótt
mót og bakið við 175°C í um það bil 45 mínútur eða þangað
til kakan er gegnbökuð.
Rúsínu-hvcitiklíðs kaffíkaka
1 1/2 bolli hveitiklíð
1 bolli súrmjólk
3/4 bolli smjör eða smjörlíki
1 bolli sykur
1 tsk. vanilla
2 egg
1 1/2 bolli heilhveiti
1 tsk. lyftiduft
1/4 tsk. salt
1/2 bolli rúsínur
Blandið saman hveitiklíði og súrmjólk og látið standa í um
það bil 10 mínútur. Á meðan er hrært saman í stórri skál
smjöri og sykri þangað til það er ljóst og létt, hrærið síðan
vanillunni saman við. Bætið út í einu eggi í einu og þeytið vel
á milli. Blandið saman heilhveiti, lyftidufti og salti og hrærið
út í eggjablönduna til skiptis við hveitiklíðsblönduna. Hrærið
að lokum rúsínunum út í.
HUNANG
- lækningamátturinn eyðist við ofhitun
Heilhveitibakstur
Pessa dagana eru kvefdagar hér á
landi. Hvenær er það ekki, spyr
sjálfsagt einhver, en margir kannast
áreiðanlega við að þeim er sérstak-
lega hætt við að fá kvef á vorin,
þegar sólin er farin að skína svo
iokkandi, en ekki þarf meira til en
að fara fyrir húshorn í skuggann, þar
er lofthitinn allt annar en í skjólinu
og sólskininu. Mörgum hefur orðið
hált á þessum miklu hitabreytingum,
ekki síst börnum sem tína af sér
skjólflíkurnar í hita leiksins og at-
huga ekki að þeirra er full þörf. Og
afleiðingin er oft kvef.
Hunang hefur notið trausts og
tiltrúar kvefaðra. Flóuð mjólk með
hunangi, heitt te með hunangi, yfir-
leitt heitir drykkir með hunangi eiga
að vera góðir bandamenn í baráttunni
við kvef og hálsbólgu. En nú nýlega
lásum við í dönsku blaði að hunang
missti lækningamátt sinn ef það væri
hitað upp fyrir 49°C.
í hunangi eru efni sem hindra
bakteríuvöxt. En sé hunangið hitað
yfir 49°C eyðileggjast þessi efni og
þar með er allur lækningamáttur
hunangsins horfinn. En þar sem
fæstir drekka mólkina sjóðandi
heita, er skynsamlegast að taka svo
sem eina matskeið af hunangi og
skola henni niður með volgri miólk.
Margir hafa þann sið að láta
hunang að nokkru leyti koma í stað
Sykurs sem sætuefni. Sumir nota
jafnvel hunang við sultu- og
saftgerð. í>ar gegnir hunangið vissu-
lega sætuhlutverkinu en það breytir
líka bragðinu.
Ekki má gleyma því að í hunangi
eru ýms næringarefni, svo að hun-
angið hefur sína hollustu, jafnvel þó
að bakteríueyðandi efnin hafi eyði-
lagst. Og hollustan er ekki einungis
bundin við innvortis notkun. Karen
Blixen segir í bók sinni Jörð í Afríku
frá því að hún hafi komist upp á lag
með að lækna brunasár með því að
eftir Svanfriði Hagvaag
býfluga
hunangsvax
Það er náttúran sjálf sem framleiðir hunangið. 1 skólabókum lásum við um
iðnu býflugurnar sem flugu blóm af blómi og söfnuðu hunangi sem þær
söfnuðu í forðabúr sín, gerð úr vaxi. Maðurinn hefur tekið þessa iðnu
hunangssafnara í þjónustu sína og víða eru rekin stór býflugnabú eingöngu í
því augnamiði að fá af þeim hunangið.
bera á þau hunang, þegar hún var
orðin uppiskroppa með hefðbundin
læknislyf.
1 dönsku blaði er fólki ráðlagt
að halda sig að dönsku hunangi
fremur en innfluttu ódýru hunangi.
Yfirleitt sé búið að hita upp það
innflutta, sem algengast er að komi
frá Austurlöndum eða Mið-Amer-
íku, og þar með eyðileggja bakteríu-
eyðandi efnití. Þar að auki sé mjög
algengt að í því sé að finna alls kyns
meðalaleifar og önnur aðskotaefni,
sem geri neytandanum ekkert gott.
Buffborgararnir frá Hrímni Yr á Akureyri eru í handhægum umbúðum og þægilegt að grípa til þeirra þegar tími til
matseldar er naumur en þörf er fyrir góða og holla fæðu.
Buffborgarar frá Akureyri
Kjötiðnaðarfyrirtækið Hrímnir Ýi
á Akureyri hefur sent frá sér á
markað nýjung sem ekki er ósenni-
legt að falli í góðan jarðveg hjá
nútímamanninum sem er á sífelldri
fleygiferð og hefur lítinn tíma til að
standa í mikilli matseld, en verður
samt að nærast á hollum og nær-
ingarríkum mat til að geta haldið
áfram á sprettinum.
Buffborgarar frá Hrímni uppfylla
þessi skilyrði. Þeir eru að tveim
þriðju hlutum úr fyrsta flokks
nautakjöti (ungnautakjöti 1. fl.) auk
grísakjöts og próteins. Þeir eru seldir
frosnir, fjórir saman í pappakassa,
sem rúmast vel í kæliskáp eða nest-
istöskunni.
Strangt eftirlit verður haft með
hráefni og framleiðslu buffborgar-
anna að sögn forsvarsmanna Hrímn-
is og meira hugsað um gæði vörunnar
en að halda verði niðri á kostnað
þeirra.
Eigendur Hrfmnis yí eru þeir Guð-
mundur Kr. Guðmundsson kjötiðn-
aðarmeistari og Jakob Haraldsson
kjötiðnaðarmeistari.