Morgunblaðið - 28.11.2007, Blaðsíða 28
28 MIÐVIKUDAGUR 28. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Kristján Jó-hannes Þor-
kelsson var fæddur
á Siglufirði 29. júní
1917. Hann lést á
Hrafnistu í Hafnar-
firði hinn 21. nó-
verber síðastliðinn.
Hann var sonur
hjónanna Þorkels
Kristins Sigurðs-
sonar Svarfdal, f. á
Hreiðarsstöðum í
Svarfaðardal (Eyj.)
8.4. 1881, d. 20.12.
1940, og Jóhönnu
Guðríðar Kristjánsdóttur, f. í Að-
alvík (N-Ís.) 6.1. 1892, d. 11.12.
1986. Kristján var þriðji í röð
þrettán systkyna. Hann ólst upp
hjá afa sínum og ömmu á Siglu-
firði.
Eiginkona Kristjáns var Rann-
veig Friðrika Kristjánsdóttir frá
Bolungarvík, f. 2.7. 1921, d. 10.7.
2006 og eignuðust þau sex börn,
þau eru: 1) Jóhanna Maggý
sjúkraliði, f. 25.5. 1941, d. 4.6.
2002, gift Bárði Halldórssyni
húsgagnabólstrara. Synir þeirra
eru: a) Kristján Viðar blikk-
smiður, kvæntur Kristínu Krist-
jánsdóttur húsmóður. Börn
þeirra eru: Ágúst Viðar versl-
unarstjóri , Jóhanna Maggý stúd-
ent og Hjalti Snær. b) Halldór
verktaki, kvæntur Sigríði Krist-
insdóttur hárgreiðslumeistara,
og eiga þau börnin Arnar Inga
og Lindu Björk. c) Stefán Þór
flugmaður kvæntur Elínu Björgu
eru: a) Kristján Daði atvinnubíl-
stjóri (faðir hans er Valgeir
Daðason), kona Dagný Eiríks-
dóttir húsmóðir og eiga þau
börnin Eirík Kristin og Bryn-
hildi. b) Sigurður atvinnukafari,
kona Hildur Bjarney Torfadóttir
nemi, og eiga þau synina Elvar
(móðir hans er Sigríður Lofts-
dóttir) og Hafþór Loga. b) Lilja
matráður, maður hennar Óskar
Jónsson verkstjóri og eru börn
þeirra Stefán Ingi og Elva Rún.
5) Auður leikskólakennari, gift
Roger Olofsson smið. Auður var
áður gift Sigurði Rúnari Jónssyni
pípulagningameistara og eru
börn þeirra a) Jón Andri tré-
smíðanemi, b) Eydís Helga kenn-
araháskólanemi, fv. sambýlis-
maður Jesper Skov og eru börn
þeirra Emma Marie og Freder-
ikke Liv, c) Þröstur Bjarmi
menntaskólanemi, d) Kristín Hlíf
og e) Sunna María. 6) Alfa bóka-
safnsfræðingur, gift Sigmari
Þormar félagsfræðingi og eru
börn þeirra: a) Valgeir nemi í
Fjöltækniskóla Íslands b) Vigdís,
nemi í Menntaskólanum í Kópa-
vogi c) Aðalsteinn.
Kristján vann til ársins 1949
sem vélstjóri við Síldarverk-
smiðjur ríkisins á Siglufirði, síð-
an verksmiðjustjóri í Stykkis-
hólmi og síðar á Reyðarfirði. En
síðustu árin umsjónarmaður
vatnsveitu og hitaveitu Kópa-
vogsbæjar og eftir sameiningu
veitunnar við Hitaveitu Reykja-
víkur starfsmaður þar. Kristján
var virkur í öflugu tónlistarlífi
Siglufjarðar og í Stykkishólmi.
Hann söng í Karlakórnum Vísi
og lék á trommur og saxófón.
Kristján verður jarðsunginn
frá Kópavogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
Ásbjörnsdóttur hár-
greiðslumeistara. 2)
Guðbjörg tækni-
teiknari, f. 6.12.
1946, d. 20.2. 2002,
gift Grétari Sveins-
syni húsasmíða-
meistara og vél-
stjóra. Börn þeirra
eru: a) Þórunn kerf-
isfræðingur, gift
Sveini Andra
Sveinssyni við-
skiptafræðingi, og
börn þeirra eru
Halldór Fannar og
Guðbjörg Lilja. b) Rannveig við-
skiptafræðingur, maður hennar
er Vignir Sigursveinsson skip-
stjóri. Rannveig var áður gift
Sigmundi Jóhannessyni húsa-
smíðameistara, og eignuðust þau
dæturnar Björgu og Söru. c)
Sveinn Ómar rekstrarstjóri,
kvæntur Lindu Reimarsdóttur
bankastarfsmanni, sonur Sveins
Ómars og Ásu Jóhönnu Páls-
dóttur er Grétar Snær, sonur
Lindu og Sveins er Jakob Freyr,
en Lilja Rún er stjúpdóttir
Sveins Ómars. 3) Kristján pípu-
lagningameistari, kona hans er
Áslaug Gísladóttir. Sonur Krist-
jáns og Sesselju Ólafsdóttur er
Pétur byggingartæknifræðingur,
kona hans er Eyrún Birna Jóns-
dóttir kennaraháskólanemi.
Barn þeirra er Haukur Steinn. 4)
Brynhildur hárgreiðslumeistari,
gift Stefáni Sigurðssyni mat-
reiðslumeistara. Börn þeirra
Ég ætla að hafa hér nokkur
minningarorð um tengdaföður minn
Kristján Þorkelsson. Kynni okkar
hófust ekki fyrr en Kristján var vel
kominn á sjötugsaldur. Hann var þá
að ljúka sérlega farsælli starfsævi
sem verksmiðjustjóri og vélstjóri.
En áfram einkenndi hann orka og
athafnasemi. Hvergi var slegið af
alveg fram á síðustu ár. Hann hóf til
dæmis að spila í hljómsveitum á ný,
en Kristján hafði spilað á böllum á
síldarárunum frægu á Siglufirði.
Gleði, lífsánægja, tónlist eru hug-
tök sem mér koma í huga er ég
minnist tengdaföður míns. En
kannski þó helst umhyggja Krist-
jáns fyrir fjölskyldunni. Lifandi, ein-
lægur áhugi á uppeldi barna sinna,
barnabarna og nú síðast barna-
barnabarna. Hann virtist einhvern
veginn alltaf vera til staðar fyrir
hvern og einn. Og það í stórri fjöl-
skyldu.
Kristján var til dæmis laus við allt
sem heitið getur fjarlægð við börn.
Hann tók fullan þátt í öllu uppeldi
barna alveg frá stigi kornabarna. Má
segja að Kristján hafi verið þá „nú-
tímalegur“ í háttum? Kannski. Svo
víst er að margur ungur maðurinn í
fjölskyldunni fór frekar að ráðum
hans en annarra við val á náms- og
starfsvettvangi. Miklir mannkostir
af þessu tagi virtust þó einhvern
veginn vera bara eðlilegur þáttur í
persónuleika hans. Þetta kom allt af
sjálfu sér hjá Kristjáni án þess að
maður væri mikið að hugsa um það.
Kristján Þorkelsson var ágætis
fulltrúi kynslóðar sinnar. Því fólki
sem tók þátt í því sem nefnd hefur
verið iðnbylting Íslands. Þegar þjóð-
in færðist frá fátækt til bjargálna.
Vélstjóraferilinn byrjaði snemma, en
þegar Kristján var tólf ára hafði
hann umsjón með mótornum í bíóinu
hjá Hinriki Thorarensen á Siglufirði.
Á starfsævinni kom hann víða við.
Við vinnslu sjávarafurða jafnt sem
veitustörf í orkugeiranum.
Kristján og fleira fólk af hans
kynslóð hefur að mínu mati alveg
sérstaka stöðu í Íslandssögunni.
Með mikilli vinnusemi, elju og fórn-
fýsi bjó það til betra land. Ísland
færðist yfir á stig lífskjara sem eru
meðal þeirra bestu í heimi. Þetta
fólk hugsaði ekki um sig sjálft. Síst
um eigin auðsöfnun. Miklu frekar
um að búa börnum sínum og afkom-
endum betra líf. Kristjáns verður
sárt saknað.
Sigmar Þormar.
Ég kveð afa minn með söknuði og
trega, og vil minnast hans með
nokkrum orðum. Ég er mjög þakk-
látur fyrir hversu vel ég kynntist
honum og hversu miklir vinir við
vorum. Við gátum spjallað um allt
milli himins og jarðar því við höfð-
um svipað viðhorf til lífsins. Alltaf
fannst mér þó jafnóþægilegt þegar
hann talaði um þegar hann yrði all-
ur, mér fannst það svo fjarstæðu-
kennt að hann ætti eftir að fara frá
okkur. Hann sem var stoðin og
styttan í fjölskyldunni, sem allt
gerði fyrir alla, og frá honum stafaði
alltaf svo mikilli hlýju og styrk.
Maður áttaði sig fljótt á því hversu
mikið fjölskyldan skipti hann máli.
Minningarnar hellast yfir mann
þegar maður hugsar til baka. Mér
eru minnisstæðar allar ferðirnar
sem ég fór með honum og ömmu
austur í sumarbústað þar sem aðal-
tilhlökkunarefnið var að fá að hjálpa
honum við hin ýmsu verk. Ég man
hversu stoltur ég var af honum fyrir
hversu handlaginn og klár hann var.
Maður lærði hin ýmsu gildi af hon-
um eins og að bera virðingu fyrir
mat og þeim hlutum sem manni eru
ekki sjálfsagðir. Mér fannst alltaf
jafngott að koma í heimsókn til hans
og ömmu á Boðahleinina þar sem
fyrsta spurningin var iðulega: ,,Ertu
ekki svangur, vinur? Æ, blessaður
drengurinn.“ Mér finnst mjög gam-
an að hann skuli hafa náð því að sjá
frumburðinn minn og það eru ekki
nema tvær vikur síðan strákurinn lá
ofan á honum í rúminu og starði á
hann. Við hlógum að því að aðeins
90 ár skildu þá að. Mér fannst gam-
an að geta dregið fram brosið hjá
honum á þessum síðustu tímum,
þegar ég vissi að honum leiddist
þegar hann var einn, en það var allt-
af stutt í brosið hjá honum.
Fyrir mér eru það forréttindi að
hafa kynnst honum jafnvel og ég
gerði, og á ég eftir að sakna hans og
þess að heimsækja hann. Hvíl þú í
friði, afi minn.
Pétur Kristjánsson.
Kristján J.
Þorkelsson
✝ Sigurður Krist-ófer Árnason
skipstjóri fæddist í
Reykjavík 7. febrúar
1925. Hann lést á
heimili sínu á Hrafn-
istu í Hafnarfirði að
morgni 18. nóvem-
ber síðastliðins. For-
eldrar hans voru
Sigurborg Þórkatla
Jóhannesdóttir hús-
móðir, f. á Brimils-
völlum, Snæf., 7.
sept. 1894, d. á Sól-
vangi í Hafnarfirði
23. desember 1966, og Árni Krist-
ófer Sigurðsson sjómaður, f. að
Arnarstapa, Snæf., 2. nóvember
1895, d. á Hrafnistu í Reykjavík 17.
september 1969. Systkini Sigurðar
eru Gestur Kristinn, f. 21. septem-
ber 1918, d. 3. janúar 2001, Jóhann-
es Kristberg, f. 24. júlí 1921, d. 10.
júní 2004, Guðríður, f. 22. október
1930.
Hinn 19. október 1955 kvæntist
Sigurður Þorbjörgu J. Friðriks-
dóttur, hjúkrunarkennara og fram-
kvæmdastjóra öldrunarlækn-
ingadeilda Landspítalans, f. í
Skagafirði 25. október 1933, d. í
Reykjavík 12. apríl 1983, eftir
nokkurra ára baráttu við krabba-
mein. Þau eignuðust fimm syni,
þeir eru: 1) Friðrik sjávarlíffræð-
ur í Kaupmannahöfn, f. 10. septem-
ber 1968.
Sigurður ólst upp í Reykjavík og
lauk skyldunámi frá Austurbæjar-
skólanum, en 18 ára gamall hóf
hann sjómennsku sem varð starf
hans næstu 50 ár. Hann var háseti
á ýmsum togurum, en hóf síðan
nám í Stýrimannaskólanum í
Reykjavík og lauk hinu meira fiski-
mannaprófi þaðan 1949. Að námi
loknu var hann stýrimaður á tog-
urum Útgerðarfélags Akureyr-
inga, lengst á b/v Svalbak, en á
Akureyri hófu Sigurður og Þor-
björg búskap sinn. Þegar þau fluttu
búferlum til Reykjavíkur 1957 varð
hann stýrimaður og skipstjóri á
ýmsum togurum, lengst af hjá
Bæjarútgerð Reykjavíkur og var
m.a. skipstjóri á b/v Hallveigu
Fróðadóttur. Árið 1968 réðst Sig-
urður til starfa hjá Hafrannsókna-
stofnun þar sem hann starfaði í ald-
arfjórðung, fyrst við veiðarfæra-
rannsóknir en árið 1973 var hann
ráðinn yfirstýrimaður á rannsókn-
arskipinu Bjarna Sæmundssyni og
skipstjóri var hann þar frá 1977 til
1993 er hann lét af störfum fyrir
aldurs sakir. Sigurður tók þátt í
störfum Skipstjóra- og stýrimanna-
félagsins Öldunnar, síðar Félagi
skipstjórnarmanna, og var sæmdur
heiðursmerki Sjómannadagsins ár-
ið 1993. Sigurður var farsæll skip-
stjóri og naut sín sérstaklega í
starfi hjá Hafrannsóknastofnun
þar sem hann eignaðist marga
góða samstarfsmenn.
Útför Sigurðar verður frá Há-
teigskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.
ingur, búsettur í
Þrándheimi, f. 22.
maí 1957. Maki Mar-
grét Hlíf Eydal fé-
lagsráðgjafi, f. 8. júlí
1958. Börn þeirra eru
Hrefna, f. 14. apríl
1983, Sindri Már, f.
28. nóvember 1988,
og Brynjar Þór, f. 22.
júlí 1992. 2) Steinar
arkitekt, búsettur í
Reykjavík, f. 13. sept-
ember 1958. Maki
Helga Sigurjónsdóttir
félagsráðgjafi, f. 15.
maí 1959. Börn þeirra eru Þor-
björg Anna, f. 3. september 1991,
Kristjana Björk, f. 9. maí 1995, og
sonur Helgu, Sigurjón Árni Krist-
mannsson, f. 1. desember 1976. 3)
Árni Þór alþingismaður, búsettur í
Reykjavík, f. 30. júlí 1960. Maki
Sigurbjörg Þorsteinsdóttir ónæm-
isfræðingur, f. 24. september 1955.
Börn þeirra eru Sigurður Kári, f. 9.
nóvember 1986, Arnbjörg Soffía, f.
4. ágúst 1990, og Ragnar Auðun, f.
26. desember 1994. 4) Þórhallur
arkitekt, búsettur í Reykjavík, f. 7.
ágúst 1964. Maki Ene Cordt Ander-
sen arkitekt, f. 19. desember 1969.
Börn þeirra eru Salka, f. 17. febr-
úar 2001, Selma, f. 8. október 2002,
og Steinar, f. 25. október 2005. 5)
Sigurður Páll ljósmyndari, búsett-
Föðurland vor hálft er hafið,
helgað þúsund feðra dáð.
yrkir Jón Magnússon í sjómanna-
sálmi sínum. Og þessar ljóðlínur eiga
svo vel við um pabba, sem helgaði
sjómennskunni ævistarf sitt. Hafið
var hans föðurland ekkert síður og
jafnvel enn frekar en borgin þar sem
hann sleit barnsskónum og bjó
lengst af. Í hálfa öld stundaði hann
sjómennsku með litlum hléum, þar
undi hann sér vel og þótt hann gerði
nokkrar tilraunir til að fara í land bjó
sjórinn yfir aðdráttarafli sem hann
fékk aldrei staðist. Sem smástrákur
man ég eftir því að hafa frekar litið á
pabba sem gest á heimilinu því í
huga barnssálarinnar er nokkra
vikna fjarvera líkust heilli eilífð sem
aðeins er rofin af eins til tveggja sól-
arhringa landlegu á milli. Ég hef
sennilega verið á fimmta eða sjötta
ári þegar ég gekk niður togara-
bryggjuna í Reykjavík og ég heilsaði
pabba með handabandi og kynnti
mig fullu nafni. Eldri bræður mínir
gerðu að sjálfsögðu grín að þessu en
mér var áreiðanlega fyllsta alvara.
En auðvitað breyttist þetta. Það
voru líka mikil viðbrigði þegar pabbi
hóf störf hjá Hafrannsóknastofnun.
Fyrstu árin þar starfaði hann aðal-
lega í landi við veiðarfærarannsóknir
og sótti sjóinn eftir því sem vinnan
bauð, en einnig eftir að hann tók við
starfi yfirstýrimanns og síðar skip-
stjóra á Bjarna Sæmundssyni, þar
sem bæði útiverur og landlegur voru
lengri. Á Hafrannsóknastofnun naut
pabbi sín vel og honum þóttu það for-
réttindi að fá að taka þátt í því mik-
ilvæga starfi sem stofnunin innir af
hendi í þágu lands og þjóðar. Hafró
sýndi honum líka mikinn stuðning og
sóma sem hann kunni að meta og var
þakklátur fyrir.
Styrkur pabba og mannkostir
komu ef til vill hvað best í ljós í áfall-
inu sem við fjölskyldan urðum fyrir
þegar mamma dó, eftir hetjulega bar-
áttu við krabbamein, aðeins 49 ára að
aldri. Í þeirri baráttu stóð pabbi eins
og klettur, var mikið í landi, vakti við
hlið mömmu og studdi okkur bræður
á allan hátt. Það var honum örugg-
lega ekki létt að standa uppi einstæð-
ur faðir, með yngsta soninn enn í
grunnskóla og þurfa um leið að
stunda starf sitt á sjónum með þeim
fjarverum sem því fylgdi. En þessu
mótlæti mætti hann á sinn hátt, það
var ekki mikið fjasað um hlutina, þeir
einfaldlega leystir af þeirri stöku
samviskusemi og vandvirkni sem ein-
kenndi hann í öllu því sem hann tók
sér fyrir hendur. En sorg hans var
þung, þótt hann bæri hana í hljóði. Og
hann tókst á við lífið á nýjan leik ein-
arður í að láta hvergi bugast.
Um það leyti sem pabbi var að fara
í land fékk hann alvarlegt hjartaáfall.
Honum var vart hugað líf, enda meira
en helmingur hjartavöðvans ónýtur.
Engu að síður komst hann yfir það og
var staðráðinn í að ná heilsu á nýjan
leik. Og þótt hann næði sér aldrei að
fullu þá lærði hann að lifa með því
skerta þreki sem hjartasjúkdómur-
inn olli. Undanfarið ár hafði þreki
hans hrakað talsvert og krafturinn
sem eitt sinn einkenndi skipstjórann
var aðeins svipur hjá sjón. Engu að
síður átti hann mjög góðar vikur nú í
haust, eftir meðferð á hjartadeild
Landspítalans og var með allra frís-
kasta móti. Þar sannaðist það enn
einu sinni að dauðinn velur sjálfur
sinn stað og sína stund.
Pabbi lét sér einkar annt um fjöl-
skyldu sína, okkur synina, tengda-
dætur og barnabörn og hugaði meðal
annars alltaf í tíma að öllum afmælis-
og tyllidögum. Við erum öll þakklát
fyrir að hafa átt hann að, fyrir allar
stundirnar í sorg og gleði, fyrir
væntumþykjuna og ræktarsemina.
Þótt vegferð okkar allra eigi sér einn
og sama endi erum við aldrei búin
undir dauðann. Hann er enginn au-
fúsugestur þegar hann knýr dyra.
Allar fallegu minningarnar hrannast
upp, sorg og söknuður taka völdin.
En um síðir mun sól minninganna
brjóta sér leið gegnum tárin og í
þeirri birtu horfum við fram á veg-
inn.
Árni Þór.
Mig langar að minnast tengdaföð-
ur míns, Sigurðar Kr. Árnasonar,
með fáeinum orðum.
Kynni okkar hófust fyrir um 27 ár-
um síðan þegar ég varð unnusta og
síðar eiginkona Friðriks, elsta sonar
Sigurðar og eiginkonu hans Þor-
bjargar Friðriksdóttur. Þau eignuð-
ust alls fimm syni. Þorbjörg lést árið
1983, langt um aldur fram, 49 ára að
aldri.
Fráfall hennar var mikill harmur
fjölskyldunni, sem að henni stóð.
Ég minnist þess að Sigurður og
Þorbjörg tóku mér eins og þau hefðu
ávallt þekkt mig, strax frá fyrstu
kynnum. Hlýja, umhyggja og gest-
risni einkenndi þau bæði.
Líf Sigurðar breyttist mikið við
fráfall Þorbjargar, hann tókst á við
það erfiða hlutverk að koma bræðr-
unum, sér í lagi þeim tveimur yngstu
einnig í móðurstað. Jafnframt sinnti
hann aðalstarfi sínu sem skipstjóri á
hafrannsóknaskipinu R/S Bjarna
Sæmundssyni.
Því betur sem ég kynntist Sigurði
og eftir því sem árin liðu áttaði ég
mig á því hversu miklum styrk og
æðruleysi hann bjó yfir. Þetta kom
hvað best í ljós hin síðari ár, þegar
veikindin fóru að há honum mikið.
Hann kvartaði ekki, en reis alltaf
upp aftur og var mest upptekinn af
því sem honum var allra kærast, son-
um þeirra og fjölskyldum þeirra og
sérstaklega barnabörnunum.
Nú er komið að leiðarlokum, ég
Sigurður Kr.
Árnason
Fleiri minningargreinar um Krist-
ján J. Þorkelsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.