Morgunblaðið - 28.11.2007, Blaðsíða 36

…nokkrir þeirra gerðu
nánast ekkert annað á
meðan á leiknum stóð en að
taka myndir og hringja heim
til Íslands… 39
»
reykjavíkreykjavík
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnart@mbl.is
ÞAÐ hafa margir hlutir – og við
fyrstu sýn afar ólíkir – komið saman
í tengslum við dvöl afrísku sveitar-
innar Super Mama Djombo hér á
landi, en þessi goðsagnakennda sveit
frá Gíneu-Bissá tekur nú upp plötu í
hljóðveri Sigur Rósar, Sundlauginni.
Sá sem er ábyrgur fyrir hingaðkomu
sveitarinnar er læknirinn Geir
Gunnlaugsson en í fyrradag sást til
vinar hans, hins kunna hljómlist-
armanns Egils Ólafssonar, skottast
um hljóðverið með grænlenska
trommu í fanginu.
„Jú jú, ég tengist þessu aðeins,“
segir Egill af hógværð. „Ég hef að-
allega verið að hjálpa gömlum vini,
honum Geir. Ég syng þarna íslensk-
ar línur í nokkrum lögunum.“
Egill segir að samsláttur hinna
ólíku tónlistarheima hafi gengið
snurðulaust fyrir sig.
„Allir þeir sem eru með músík í
blóðinu eru Afríkumenn,“ segir Egill
kankvís. Blaðamaður spyr þá í for-
undran hvort hann sé þá Afríku-
maður? „Já, það hlýtur að vera. Ég
er með músíkina í blóðinu og get víst
ekkert að því gert,“ segir hann en
bætir svo við á öllu alvarlegri nótum
að hann hafi lengi heillast af tónlist
álfunnar í öllum sínum margbreyti-
leika, og hafi t.d. dvalið fyrir nokkr-
um árum í Kenýa og komist þá í
kynni við þarlenda tónlistarmenn.
„En ég ber mig ekki sem tónlist-
armann saman við náttúruhæfileika
þessa fólks. Umhverfið hvað tónlist
varðar er með allt öðrum hætti en
hér. Þarna er þetta eins og að anda.
Tónlistin er í vindinum. Tónlistin er í
hinu rennandi vatni. Hún er í hafinu
– og uppi í himninum. Við búum ekki
svo vel sem hokrum hér í norð-
annepjunni,“ segir hann að lokum og
hlær dátt.
Egill Afríkanus
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Afró? „Allir þeir sem eru með
músík í blóðinu eru Afríkumenn."
Lánaði hinni afrísku Mama Djombo grænlenska trommu
 Bæjarstjóri
Bolungarvíkur,
Grímur Atlason,
var með ötulustu
innflytjendum
hér á landi áður
en hann var lóðs-
aður í bæjarstjóradjobbið fyrir
vestan og um tíma leit allt út fyrir
að tónleikaflóra landsins hyrfi aft-
ur í það horf þegar áhugaverðir
erlendir tónlistarmenn komu hing-
að aðeins sem gestir Listahátíðar.
En Grímur er nú mættur aftur fíl-
efldur og auk Kim Larsen-tónleik-
anna sem hann stóð fyrir um síð-
ustu helgi stendur hann fyrir
tónleikum Akron/Family föstudag-
inn 7. desember á Organ. Nú hef-
ur Grímur tilkynnt hvaða tvær
sveitir munu hita staðinn upp og
fellur það í hlut Phosphorent og
Hjaltalín. Miðasala er í fullum
gangi á midi.is, og í Skífunni og
BT um allt land.
Bæjarstjóri nýtir frí-
tímann í tónleikahald
 Heilmikil um-
ræða fer nú fram
meðal tónlistar-
áhugamanna um
það hvort íslensk-
ar sveitir eigi að
syngja á móð-
urmálinu eður ei. Umræðan spratt
í upphafi af viðtali við Bubba
Morthens í Lesbók fyrir nokkru
og nú í framhaldinu af Bakþönkum
Dr. Gunna í Fréttablaðinu. Á
bloggsíðu doktorsins hafa margir
tekið til máls og þar á meðal eru
mikilsmetnir tónlistargagnrýn-
endur dagblaðanna. Uppi eru
skiptar skoðanir um skyldur ís-
lenskra tónlistarmanna en ein
áhugaverð tillaga til þvingunar var
að Rás 2 spilaði ekki tónlist ís-
lenskra sveita nema þær syngju á
hinu ástkæra og ylhýra!
Já, hvað fyndist hlustendum Rás-
ar 2 um það ef átta síðustu plötur
Bjarkar væru á bannlista sem og
Mugison, Pétur Ben, Lay Low,
múm, Emilíana Torrini o.fl. o.fl.?
Óskalög Íslendinga
Eftir Ásgeir H. Ingólfsson
asgeirhi@mbl.is
ILKKA Hampurilainen er feitur, einmana og
ljótur skipaþrifamaður. Hann er það sem hann
borðar, bókstaflega. Viðurnefnið Hampurilainen
þýðir hamborgari á finnsku og það hefur verið
notað um hinn tæplega þrítuga Ilkka frá ung-
lingsárum. Því er ekki nema von að ein af hans
bestu (skástu) minningum er um það þegar hann
yfirgaf líkamann í fyrsta sinn tólf ára gamall við
að fá hokkípökk í hausinn. Ilkka er nefnilega
þreyttur á lífinu en hann er ennþá þreyttari á
líkamanum sem honum var úthlutað. Eða eins og
segir í sögunni eftir eina af mörgum höfnunum:
„Það var auðvelt fyrir hana að afskrifa líkama
Ilkka, það voru jú alltaf fleiri fiskar í sjónum.
Erfiðara var fyrir hann að afskrifa eigin líkama,
hann þurfti jú að búa í honum áfram og gat ekki
boðið betur.“ „Hann er á sama tíma fórnarlamb
og gerandi,“ segir Valur Gunnarsson mér um
fegurðardýrkunina og þessa ólíklegu hetju
fyrstu skáldsögu sinnar, Konungs norðursins.
Ilkka þráir fegurðina ekkert síður en stúlkurnar
sem hafna honum því hann hefur hana ekki til að
bera. „Þetta er að einhverju leyti félagslegt,
kapítalisminn snýst ekki um fullnægingu fólks
heldur skort á henni,“ segir Valur og bætir við:
„En þetta er erfiðara en svo, þetta er ekki bara
spurning um tísku, við viljum einfaldlega frekar
fallegt fólk. Því miður er afleiðingin sú að við
dæmum fólk út frá útlitinu þótt við eigum að vita
betur.“
Heimssögulegt fyllirí
En þegar Ilkka fer á heimsögulegt fyllirí á
Eystrasaltinu og verður „ölvaðri en nokkur mað-
ur hafði verið á Eystrasaltssvæðinu í næstum
1500 ár“ hefst óvænt barátta um þennan ógæfus-
krokk. 1500 ára gamall draugur tekur sér bú-
setu í líkama Ilkka og beinir honum til nyrstu
byggða Finnlands þar sem lokaorrustan um
skrokkinn verður háð.
Sálnaflakkið er þó ekki eini arfur fornaldar-
sagnanna sem skilar sér í bókina. Óðinn, Freyr,
Freyja og ekki síst Loki leika stór hlutverk (sér-
staklega í milliköflum bókarinnar sem gerast
hálfu öðru árþúsundi fyrr) – eða kannski öllu
heldur staðgenglar þeirra, goðin eru að mestu
gerð mannleg. „Þetta var löng og erfið leið,“
segir Valur um hvernig sagnaarfurinn bland-
aðist inn í sögu Ilkka. „En ég fór að reyna að
skilja hvað fyrirbærið saga er – og í kjölfarið
hvað goðsaga er og loks hvað trúarbrögð eru.
Þetta eru allt saman sögur sem eiga að kenna
okkur eitthvað. En það getur orðið hættulegt
þegar fólk fer að taka þessar sögur bók-
staflega.“
Staður sorgarinnar
En þótt höfundurinn sé íslenskur er engin ein-
asta persóna í bókinni íslensk og sagan ramm-
finnsk. En af hverju Finnland? „Ég var rekinn út
af Stúdentagörðum vegna kattahalds – og fór í
kjölfarið að leita mér að skiptinámi,“ segir Val-
ur. Honum bauðst að fara til Finnlands og lýsir
fyrsta kvöldinu þar: „Það var einmana harm-
onikkuleikari sem spilaði á götuhorni um að kon-
an hans hefði farið frá honum og ég fann bara
mitt andlega heimili.“ Hann telur finnska hug-
arfarið ærlegra en hið íslenska. „Við Íslendingar
erum alltaf að telja okkur trú um hvað við séum
hressir. Finnar sætta sig við sorgina sem eðli-
lega tilfinningu og finna henni sinn stað.“ Kon-
ungur norðursins ber yfirskriftina „Ævintýri
Ilkka Hampurilainen 1“. Þýðir það að framhald
sé á leiðinni? „Ég satt að segja veit það ekki, ekki
á næstunni – ég er með hugmyndir að sögum en
ég er eiginlega búinn að segja það sem ég hef að
segja í bili. En það getur vel verið að Ilkka elti
mig alla ævi,“ segir hann að lokum og aðeins
tíminn mun leiða í ljós hvort Ilkka Hampuri-
lainen sé nógu fær sálnaflakkari til að ná valdi á
Val aftur.
Sálfarir og hamborgari
Valur Gunnarsson tekst á við norræna sagnaarfinn með nýstárlegum hætti
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Fjölhæfur rithöfundur Auk þess að skrifa flytur Valur tónlist með hljómsveit sinni á upplestrarkvöld-
um, en eitt þeirra fer einmitt fram á Litla ljóta andarunganum kl. 21 í kvöld.
■ Á morgun kl. 19.30 nokkur sæti laus
Adés og Stravinskíj. Dáðasta tónskáld Breta af yngri
kynslóðinni, Thomas Adés, sækir okkur heim. Flutt verða verkin
Asyla og Concentric Paths eftir Adés og Scherzo Fantastique og
Sálmasinfónían eftir Stravinskíj.
Stjórnandi: Thomas Adés.
Einleikari: Carolin Widman, fiðla
Kór: Hamrahlíðarkórarnir.
Kórstjóri: Þorgerður Ingólfsdóttir
Súpukvöld Vinafélagsins á Hótel Sögu fyrir tónleikana kl. 18.
Tónskáldið og verk kvöldsins kynnt. Verð 1.200 kr.
■ Fös. 7. desember kl. 19.30
Lífið kallar. Styrktartónleikar Sinfóníuhljómsveitarinnar og FL
Group. Uppselt.
■ Lau. 15. desember kl. 14 nokkur sæti laus og kl. 17 nokkur sæti laus
Jólatónleikar. Hnotubrjóturinn eftir Tsjajkovskíj. Nemendur úr
Listdansskóla Íslands dansa og trúðurinn Barbara segir söguna.
Athugið: Þeir sem eiga frátekna miða á Vínartónleikana í janúar
þurfa að greiða þá í síðasta lagi í byrjun desember.Miðasala
S. 545 2500
www.sinfonia.is