Andvari - 01.04.1962, Page 38

36
SVEINN SKORHI IIÖSKULDSSON
ANDVARI
andi og bræður hans. Sendu þeir frá sér
flugrit um Lærða skólann og stjórn hans,
sem ollu mikilli ólgu á sínum tíma. Voru
nokkrar greinir meS þeim og raunsæis-
mönnum, og hafa bæSi ráSiS persónu-
legur metnaSur og skoSanaágreiningur.
Tryggvi Gunnarsson, móSurbróðir
1 Iannesar, sat þessa vetur löngum í Höfn,
og lætur aS líkum, aS systursonur hans,
ungt og gáfaS skáld, hafi veriS aufúsu-
gestur á heimili hans ásamt vinum sín-
um. 1. nóvember 1882 var Tryggva
haldiS samsæti í Höfn, og orti þá Einar
I ljörleifsson til Iians kvæSi, sem prentaS
var sérstaklega. Þó aS Hannesi og skáld-
bræSrum hans stæSu opnar dyr Tryggva
Gunnarssonar, var því svo fariS um hann
sem ýmsa þá menn, er fyrirferSarmiklir
gerast, aS ekki una allir stjórn þeirra
jafnvel. Tryggvi var urn þessar mundir
formaSur íslendingafélagsins í Kaup-
mannahöfn, og tók nú aS brydda á mik-
illi óánægju meS stjórn hans. Stóðu
fremstir í andstæðingaliSinu sömu menn
og myndaS höfðu leynifélagið Velvak-
anda og bræður hans. Þótt einkum syði
upp úr í íslendingafélaginu veturinn
1883—1884, höfðu þar smávegis ýfingar
áður orðið. Skrifaði Skúli Thoroddsen
skemmtilega lýsingu á einum fundi í
bréfi til Þorvalds bróður síns 13. janúar
1883:
„íslendingafélag gengur venju betur
í vetur; fyrirlestrar eru haldnir á viku
hverri og discussion á eftir, sem stund-
um stendur yfir fram á 12. tíma; skáldin,
sem eigi eru tiltökufá, lesa og stundum
upp skáldsögur eftir sig, sem reyndar eru
sumar nokkuð vatnsblandnar, cn þó má
hlæja að, ef eigi af öðru, þá af því, hve
ódýrar þær eru. A síðasta fundi sló dá-
lítið útí; þá las Einar Hjörleifsson skáld-
sögu eftir sig, en áður hafði verið breitt
út, að sagan væri kopia af Jóhannesi
Ólafssyni og föður hans; þessu reiddust
sumir og bjuggu sig út með pípur og
önnur verkfæri, sem óhljóðum mega
valda. Þegar í félagið kom, skiptust menn
í flokka, sumir blésu, en aðrir klöppuðu
og stöppuðu; það var allgóð skemmtan;
sagan heldur billeg í sjálfu sér."1)
Einar Hjörleifsson minntist löngu
síðar á þetta atvik við son sinn Einar E.
Kvaran og kvað það hafa farið víðs fjarri,
að fyrirmyndir sögunnar væru þær, er
menn hefðu ætlað. Mun hér hafa vcrið
um að ræða sögu eða drög að sögu, sem
hann birti síðar í vestur-íslenzka blaðinu
Heimskringlu og nefnist Félagsskapurinn
í Þorbrandsstaðahreppi.
Þeir Finnur Jónsson, Skúli Thoroddsen
og nokkrir fleiri höfðu með sér félag
eða samtök utan íslendingafélagsins, cr
kölluðust lestrarfélag. Segir af því í Fjall-
konunni 17. maí 1884, að haustið 1883
bafi Tryggvi Gunnarsson talið æskilegt,
að fullkomin sameining gæti orðið með
þessum tveimur hópum, en Hannes og
realistarnir, eins og þar segir, hafi staðið
gegn þeim fyrirætlunum. Hannes var þá
ritari íslendingafélagsins, og segir í þess-
ari Fjallkonugrein, að Tryggva hafi snú-
izt hugur í málinu fyrir atbeina hans.
Skúli Tlioroddsen lauk lögfræðiprófi með
miklum glæsibrag 19. janúar 1884. Kom
hann heim til íslands 13. marz s. á. og
mun þá hafa flutt með sér þá frétt, er
birtist í Þjóðólfi tveimur dögum síðar:
„Tryggvi riddari Gunnarsson rekinn
við lítinn orðstír úr stjórn Islendinga-
félags í Khöfn með miklurn atkvæða-
fjölda."
Þessari frétt andmælti Hannes í grein,
er birtist í Þjóðólfi 3. maí, og segir þar:
„í vetur voru tveir flokkar í félaginu,
sem komu sér ekki saman. Á fundi ein-
um stakk maður einn af öðrum flokknum
upp á því, að stjórn félagsins (Tryggvi
1) Ny kgl. saml. 3006, 4to, 11.