Kirkjuritið - 01.04.1947, Page 64

150
Benjamin Kristjánsson:
Apríl-Júní.
son, Þorsteinn Hallsson, Þormóður Þorkelsson og Jón
Koðransson. Urðu þeir allir síðar meir framandi menn
til klerkdóms og framkvæmdar í Hólabiskupsdæmi“.
Egill fór utan 1320 með Auðuni biskupi, en sama'sum-
ar kom út Jón Koðransson (prests á Grenjaðarslöðum
Hranasonar) og liéll skóla á Hólum næsta vetur (1320--
’21). Hann var sagður framur maður og mikilshátlar
prestur, sakir vitsmuna og auðæfa. Varð síðar trúnaðar-
maður Laurentíusar biskups, prestur á Grenjaðarstað og'
Hrafnagili og bafði þá prófastsdæmi um Eyjafjörð.
Á biskupsárum Lárentiusar Kálfssonar (1324—’31)
var skólahald á Hólum í miklum blóma, svo sem við var
að búast. Biskup sjálfur var einn binn mesti skólamað-
ur sinna tíma og bafði lengst ævi sinnar haft yndi af að
nema og kenna. Og enda þótt hann liefði dregizt inn í
deilur við Jörund biskup Þorsteinsson og kórsbræður i
Noregi, þá var hann þó fyrst og fremst klaustramaður
og lærdómsmaður að upplagi. Hann lét sér líka svo annl
um skólann, að hann setti þegar Ólaf Hjaltason, lærisvein
sinn frá Þingeyrum, fyrir skólameistara, áður en liann
fór utan til vígslu og fékk þar klerka til, þá sem til skóla
gengu daglega1). Kenndi Ólafur, skólameistari, latínu.
Honum féklc biskup Velli í Svarfaðardal og sagði, að þann
stað skyldi ávalll síðar lialda sá, sem skólameistari væri
á Hólum. Aðrir kennarar voru: Árni munkur, sonur
Laurentiusar, allfær maður, þótl liann væri óreglusamur
og Valþjófur, er kenndi messusöng. í skólanum dvöldust
að staðaldri 15 eða fleiri lærisveinar2). Laurenlíus tók
til kennslu margra ríkra manna sonu, og hefir verið lagt
fram ákveðið gjald fyrir þá. En marga tók hann einnig
á ölmusu, sem fátækir voru, og hefir hann sjálfsagt í því
sambandi minnzt þess, er Jörundur biskup tók hann
sjálfan fátækan upp á arma sína, er hann liafði misst
0 Bisk. I, 840.
2) Bisk. I, 840.