Kirkjuritið - 01.04.1947, Side 77

163
Kirkjuritið. Menntun presla á Islandi.
syni sínuin, sem verið liefir flugnæmur og orðið lærdóms-
maður mikill.
Teitur var hinn mesti mcrkismaður') og var kallaður
hinn margláti, sennilega vegna skartsemi. Ilefir hann
framið sig i utanförum, og kann Gunnlaugur munkur
Leifsson að segja skemmtilega sögu af viðskiptum hans
við Magnús konung berhein, þar sem liann etur kappi við
konung með vopnavaldi* 2). En mjög er sú frásögn vafasöm,
enda telja aðrar heimildir þctta verið hafa Teit Gizurar-
son og er það líklegra3). Segir Ari fróði, að Teitur hafi
verið sá maður, er hann kunni spakastan, og í formála
Hcimskringlu er frá því skýrt, að Teitur liafi lært Ara
prest og marga fræði sagt honum, þá er Ari ritaði síðan.
Hafa forn fræði verið mjög i hávegum höfð í Haukadal,
og væri margt óljósara um fornsögu vor og allra Norð-
urlanda, ef ekki nyti starfs þessara ágætu manna. Teitur
tók við búi í llaukadal eftir andlát Halls fóstra síns 1089
ag andaðist 1110 eða 1111.
Ilallur prestur Teitsson hjó í Haukadal eftir föður sinn.
Hafði hann þá virðingu, að hann var kjörinn til hiskups
eftir fráfall Magnúsar hiskups Einarssonar, og mun hafa
tarið til Róms, en andaðist í Trekt (Utrecht) á heimleið
1050, áður en liann næði biskupsvígslu. Hallur var liöfð-
digi mikill og kappsfullur og svo mikill tungumálamað-
ur, að því er Hungurvaka segir, eftir góðum heimildum,
að liann mælti allstaðar, þar sem hann kom, þeirra máli,
er þar hjuggu fyrir, sem innfæddur væri. Þó að þetta sé
vafalaust orðum aukið, hendir það til þess, að hann hafi
verið bráðgáfaður maður og vafalaust svo vel talandi á
latínu, að Iiann hefir hvarvetna gelað talað við lærða
uienn. Ber þetta góðan vitnisburð um mcnntun þeirra
Haukdælanna.
') Sturl. II, 21.
2) Bisk. I, 221—222.
3) ísl. fornrit III, Formáli Sig. Nordal.