Kirkjuritið - 01.04.1947, Side 80

166
Benjamín Kristjánsson:
Apríl-Júni.
Er þar máldagi Haukdalskirkju frá 1269, er sýnir að
kirkjan var hið bezla búin að góðum gripum. Meðal ann-
ars á bún sex bækur liins fjórða tugar umfram textum
og apocalipsis, sem báðar eru silfurbúnar1). Er mikið
af þessari bókaeign enn við lýði, þegar kirkjan var end-
urbyggð á dögum Jóns biskups Halldórssonar um 1331.
En 1355 brann kirkjan með öllum skrúða, og þá liafa
liinar dýrlegu, silfurbúnu, bækur frá dögum Haukdæla
orðið eldinum að bráð.
Frá skóla Oddaverja stafar miklum ljóma yfir íslenzka
kristni, menning og bókmenntir, eigi síður en frá Hauka-
dal. Þess liefir áður verið getið, að fyrir ábrif frá skóla
Rúðólfs i Bæ muni Sigfús prestur í Odda bafa sent Sæ-
mund, son sinn, suður til Frakklands til náms, en þar
slundar liann lærdóm fyrstur norrænna manna, að því
er vitað er. Á Frakklandi voru í þann tíma engir liáskól-
ar, en ýmsir nafnkunnir dómkirkju- og klausturskólar,
flestir undir stjórn Clunymunka. Einna frægastir voru
ldausturskólinn i Bec í Normandíi og dómskólarnir i
Chartres og Tour, auk ýmissa skóla í Paris. Frakkland
skipaði þá öndvegi menningar og menntalífs í álfunni.
Sæmundur fróði er fæddur 1054 (cða 1056). Hann var
nákominn að frændsemi ýinsurn höfuðættum landsins,
eins og t. d. Haukdælum, Möðruvellingum og Ara fróða.
Lengra fram taldi bann æll sína til Mæra jarla og Dana-
konunga. Hann liefir farið ungur utan til náms, því að í
Jóns sögu helga segir, að liann bafi verið lengi utan ,svo
að eigi spurðist til lians, áður en Jón frændi hans Ög-
mundsson bitti liann suður i Frakklandi og spandi bann
út liingað. I Oddverjaannál segir, að bann bafi verið í
París, er Jón Ögmundsson bitti bann, en vel má vera, að
hann bafi verið víðar við nám, þó sögur liermi ekki. En
það er árið 1076, sem þeir koma beim, og hefir Sæmund-
ur þá ekki verið eldri en 22 ára gamall. Telur Jónssaga
0 DT, II, 61—02; 007—668.