Kirkjuritið - 01.09.1975, Blaðsíða 12

kirkna á Austurlandi, reist árið 1845.
Öll er hún gerð af timbri, með timbur-
þaki og timburveggjum og hefir aldrei
verið járnklædd. Skarsúð er hið innra,
en rennisúð hið ytra. Innanþiljur eru
af svo kölluðu póstaþili, allt um kring
og miðsvegar upp undir bita milli kórs
og framkirkju, en þar ofan á renndir
pílárar. Súlur eru við kórdyr. Altari er
jafngamalt kirkju með gráðu, pílára-
verki og knéfalli. Prédikunarstóll frá
18. öld er sunnanvert við kórdyr. Aðrir
munir kirkjunnar eru flestir frá 19. öld,
þó er til tréhylki um sóknarkaleik frá
1709. Kaleikur og patína eru frá 1836,
sóknarkaleikur með patínu frá 1839.
Altaristafla og altarisstjakar frá 1857.
Hökull rauður frá 1853, annar eldri,
einnig altarisklæði og patínudúkur,
sem allt var í notkun fyrir 1853. Ljósa-
söx eru frá 1838, söngtafla frá 1849,
Til eru þrjár klukkur heilar, sú yngsta
frá 1894, næsta frá 1840, en sú elzta
var komin í kirkjuna 1823, eflaust
miklu eldri. Yngri kirkjumunir verða
ekki taldir hér, nema föstuhökull, gerð-
ur af Unni Ólafsdóttur, gefinn kirkj-
unni 1966, ásamt altarisklæði. Rauður
hökull, keyptur 1934. Kaleikur og
patína, gefin 1967. Róðukross á altari,
gefinn 1952. Skírnarfontur gefinn
1964. Kertapípur og Ijósastæði á veggi
fengin 1962, sumpart gefin, sumpart
keypt.
Kirkjan er öll 7 stafgólf og tekur um
100 manns í sæti. Fyrir 1866 var smíð-
að loft yfir tvö stafgólf næst vestur-
gafli, þar er nokkurt rými, sem á síðari
árum er notað fyrir hljóðfæri og söng-
fólk.
Árin 1961—1962 fór fram gagnger
viðgerð á kirkjunni. Var þá endurnýj-
að þakið norðanvert og nokkuð af
ytri veggklæðningu þeim megin sem
og á austurstafni öllum og að hluta á
vesturstafni. Brott var numinn allur
fúi, sem reyndist furðu lítill. Var hús-
inu síðan lyft og steyptur nýr grunnur
í stað hins hlaðna, svo að kirkjan
stendur nú um 1/2 metra hærra en
áður. Allir gluggar voru endurnýjaðih
en nákvæmlega eins og áður. Jafn-
framt þessu var byggt við kirkjuna,
skrúðhús og forkirkja. Yfir þaki við'
byggingar er turn með krossi. Við-
byggingin er tengd norðurhlið kirkj'
unnar vestast. Vegghæð er sama oQ
gömlu kirkjunnar, þak, veggir oQ
gluggar af sömu gerð, en viðbyggingin
er öll minni, aðeins 12,5 fermetrar-
Viðbygging og hækkun á grunni gefuf
kirkjunni meiri reisn, en að öðru er
gamla kirkjan varðveitt óbreytt utan oQ
innan. Reynt var að færa það í upP'
haflegt form, sem breytzt hafði snemma
á þessari öld.
Yfirsmiður við byggingu kirkjunnaj'
1845 var Guðjón Jónsson snikkari a
Akureyri, en yfirsmiður við viðgerð oQ
viðbyggingu 1961—1962 var Bjarn'
Ólafsson húsasmíðameistari og kenn'
ari í Reykjavík. Jón Björnsson málara'
meistari í Reykjavík og kona hans frLl
Gréta Björnsson, listmálari, máluðu
kirkjuna og skreyttu eftir viðgerðin3
sumarið 1962.
Fyrir 1845 höfðu verið torfkirkjur 0
Skeggjastöðum svo langt aftur í ^'irna
sem heimildir greina. Kunnugt eí
a. m. k. um fjórar torfkirkjur á tímab'1
inu frá 1706 til 1845. Stóð sú síðas*0
þeirra aðeins 22 ár, næsta á undsn
tæp 30 ár, en hinar nokkru lengur'
Allar voru þær litlar, aðeins í 5 st0
170