Kirkjuritið - 01.09.1975, Blaðsíða 52

til að taka þátt í starfi kirkjunnar.
4) Meira samstarf milli safnaða, kirkju-
stjórnar og Alþingis.
5) Að kirkjan sjálf finni betur til
ábyrgðar í starfi sínu með þjóðinni.
6) Að kirkjan yrði betur undir það bú-
in að halda áfram starfi sínu, ef til
skilnaðar drægi síðar meir milli
hennar og ríkisins."
Lög þessi voru samin af skilningi og
þekkingu á þörfum kirkjunnar, og svo
var einnig með núgildandi lög frá 1957.
Með lögunum voru kirkjunni fengin
aukin réttindi og meira sjálfsforræði
og henni gert kleift að taka skipulags-
bundið og markvíst á málum sínum.
— í 14. grein laganna um kirkjuþing
segir svo: „Kirkjuþing hefur ráðgjafar-
atkvæði og tillögurétt um öll þau mál,
er kirkju, klerkastétt og söfnuði lands-
ins varða og heyra undir verksvið lög-
gjafarvaldsins eða sæta forsetaúr-
skurði. Það hefur og rétt til að gera
samþykktir um innri málefni kirkjunn-
ar, guðsþjónustu, helgisiði, fermingar,
veitingu sakramenta og önnur slík.
Þær samþykktir eru þó eigi bindandi,
fyrr en þær hafa hlotið samþykki
kirkjuráðs, prestastefnu og biskups."
Samkvæmt þessari lagagrein virð-
ist hver þessara aðila fyrir sig hafa
neitunarvald að því er tekur til sam-
þykkta um innri málefni kirkjunnar.
Virðist slíkt vera nokkuð þungt í vöf-
um og geta valdið því, að engar slíkar
samþykktir nái fram að ganga.
Þó að kirkjuþing hafi á starfsferli
sínum gert margar og merkilegar sam-
þykktir og látið frá sér fara ágæt frum-
vörp um málefni kirkjunnar, þá hefur
því ekki orðið eins ágengt sem skyldi
og löggjafarvaldið verið um of hemill
á framgang þeirra mála, er kirkjuþing
hefur afgreitt og búið því í hendur.
Kirkjumálaráðherra þjóðarinnar á
hverri tíð ætti að telja það hlutverk
sitt, jafnvel skyldu, að reyna að koma
fram á Alþingi þeim lagafrumvörpum,
sem kirkjuþing hefur samþykkt. Svo
hefur þó ekki verið í reynd. Er það
gagnstætt því, sem ráðherrar annarra
málaflokka telja yfirleitt skyldu sína.
Þannig telur til dæmis landbúnaðar-
ráðherra það skyldu sína að freista
þess að fá Alþingi til að lögfesta
frumvörp, er Búnaðarþing hefur sam-
þykkt.
Kirkjuþingi og kirk.iuráði er ætlað að
gegna mjög mikilvægu hlutverki '
starfi kirkjunnar. Það er því mjög
brýnt, að þessar stofnanir séu virkar í
reynd og að ríkisvaldið sé ekki hemill
á störf þeirra, heldur veiti þeim öflug-
an stuðning og brautargengi.
íhuga þarf vel þau lög, sem hér hef-
ur verið að vikið, og athuga, hvaða
breytingar þyrfti á þeim að gera, svo
að þau þjóni sem bezt þörfum og staríi
kirkjunnar í samtíðinni. Þá þarf einnig
að íhuga, hvernig hlutverk og störf
kirkjuþings og prestastefnu geta farið
saman og hvert er starfssvið hvors
um sig.
13. Að lokum skal vikið stuttlega að
næst yngstu lögum, sem sett hafa
verið um kirkjumál. Það eru lög nr. 35
frá 9. maí 1970 ,,um skipun presta-
kalla og prófastsdæma og um kristni-
sjóð.“ Vegna erindis séra Jónasar
Gíslasonar, lektors, um skipun presta-
kalla á íslandi, mun ég þó aðeins fjalla
um annan kafla þessara laga, sem ber
yfirskriftina: „Um kristnisjóð."
210