Kirkjuritið - 01.09.1975, Blaðsíða 49

starfi hans verði organistastarf við
kirkju.
Þessi mál eru meðal hinna þýðing-
srmestu í starfsháttum kirkjunnar, lífi
hennar og þjónustu. Þau þarf að gaum-
9æfa og leysa á raunhæfan hátt, svo
að sem mestu gagni komi fyrir líf og
boðun kirkjunnar í samfélagi nútímans.
10. Verður nú vikið að lögum um
sóknargjöld og fjallað nokkuð um
tekjur og fjármál kirkna.
>>Lög um sóknargjöld" eru lög nr.
36 frá 1. apríl 1948 með áorðnum breyt-
'n9um frá 1964. Með lögum þessum
Var ákveðið, að hver þjóðkirkjumaður
n aldrinum 16—67 ára skyldi greiða
sóknargjald til kirkju sinnar. Skyldi
ðjaldið þá vera 9—36 krónur á ári, en
var hækkað með lögum 1964 í „allt að
1°0,00 kr. á ári, eftir nánari ákvörðun
safnaðarfundar í hverri sókn. Þá má
h®kka gjaldið í allt að 250,00 kr. á
ari’ að fengnu samþykki kirkjumála-
ráðherra.“ Þá segir í lögunum, að gjöld
. ssi skuli „innheimta að viðbættu
ala9i, er nemur meðaltali gildandi visi-
tölu næsta almanaksár á undan gjald-
daga.“
Þetta ákvæði um vísitöluálag er
mjög athyglisvert og hefur verið á
amsýni og raunsæi byggt. Hins veg-
ar hefur ekki verið fullkomlega eftir
V| tarið í reynd, og á það meðal ann-
ars sinn þátt í lélegum fjárhag kirkna.
j ar®ur að telja eðlilegt, að Hagstofa
^ands reiknaði út sóknargjaldið ár
ert með vísitöluálagi á grundvelli
re.ssara laga. Auðvelt ætti að vera að
^'kna ut 0g Sýna frarn a það tölfræði-
9a, hvað gjaldið ætti að vera í dag
1 a® við verðlag og vísitölu.
Önnur ákvæði í lögum þessum eru
einkar athyglisverð, en þau eru þess
efnis, að þegar tekjur kirkju hrökkva
ekki fyrir nauðsynlegum útgjöldum að
dómi sóknarnefndar, þá ,,er henni
heimilt, að fengnu samþykki safnaðar-
fundar, að jafna því, sem á vantar, nið-
ur á safnaðarmenn í sókninni sem
hundraðsgjaldi af útsvörum.“
Yfirleitt mun ákvæði þessu sjaldan
vera beitt, hvað sem til þess ber. Hér
hefur þó löggjafarvaldið komið til móts
við þarfir kirkjunnar. Virðist leið þessi
vera sanngjörn, enda gengur hún í
sömu átt og forystumenn kirkjunnar
æskja nú og senn verður að vikið.
í sambandi við innheimtu sóknar-
gjalda er vakin athygli á því, að vegna
þeirra skal greiða mun hærri inn-
heimtulaun en títt er um innheimtu
annarra gjalda, eða 6%. Óréttmætt er,
að bæjarfógetar og sýslumenn, sem
innheimta sóknargjöld, skuli fá þessa
þóknun í eigin vasa vegna innheimtu,
sem starfsmenn þeirra inna af höndum
á fullum launum í vinnutíma sínum.
Svo sem kunnugt er, hafa persónu-
skattar nú almennt verið felldir niður.
Þykir þvi eðlilegt að fella einnig niður
þann persónuskatt, sem sóknargjöldin
eru og taka upp aðra og hentugri skip-
an þeirra mála. Því var það, að kirkju-
þing Þjóðkirkju íslands 1974 samþykkti
nýtt „frumvarp til laga um sóknar-
gjöld“, og lagði kirkjumálaráðherra
frumvarpið fram á Alþingi á ofanverð-
um síðasta vetri, en það náði ekki fram
að ganga. Með lagafrumvarpi þessu
er gert ráð fyrir tveimur grundvallar-
breytingum. i fyrsta lagi segir, að sókn-
argjaldið skuli „eigi vera lægra en 1%
af útsvari gjaldanda og eigi hærra en
207