Búnaðarrit - 01.01.1945, Page 40
BÚNAÐARRIT
36
Þctla yí'irlit sýnir, að stærð túna hefur rúmlega tvö-
faldazt síðan um aldamót, en iöðufall er nú tvisvar og
hálfu sinnum meira en þá. Útheyskapur stendur því
nær í slað, en er þó minnkandi, þótt á þessu tímabili
hafi verið komið í frámkvæmd stórfelldum áveitufyrir-
tækjum. Ber þetta því viini, að nú eru bændur hættir
að sækja heyskap í allmikið af lélegustu útheysslægj-
um, sem þeir nytjuðu uin aldamót. Kartöfluræktin hef-
ur um það ltil sjöfaldazt þetta sama tímabil.
í sambandi við ræktunarmálin verður að geta um
jarðhitann, sem er eitt af sérkennum íslands. Sums
staðar eru gjósandi hverir, en annars staðar volgar
laugar, og öll hitastig þekkjast þar í milli.
í sambandi við hina heitu staði hefur siðustu árin
allviða verið komið upp gróðurhúsum. Hið fyrsta var
reist 1923. Nú hafa verið reist gróðurhús, sem eru að
flatarmáli um 4.2 ha. Aðallega eru blóm, tómatar og
agúrkur ræktaðar í gróðurhúsunum, cn þó einnig ýms-
ar fleiri jurtir s. s. vínber, sem geta náð þar góðum
þroska. Jafnvel banana er nú farið að rækta í gróður-
húsunum. Uppskeran af tómötum varð 1942 um 1100
hkg og af agúrkum um 100 hkg. Heitt vatn er sums
staðar leitt frá laugum um jarðveginn og hann vermd-
ur þannig fyrir garðjurtir, þótt ræktunin fari að öðru
leyti fram við venjuleg skilyrði. Hefur ])að víða gefizt
vel. Þótt jarðhitinn nú þegar sé talsvert notaður við
islenzkan landbúnað, þá er þar þó aðeins um byrjun að
ræða, en stórfelld skilyrði eru til frekari þróunar. Fjöl-
breytt ræktun við jarðhita á geysimikla þróunarmögu-
leika hérlendis og verður án efa liin mikilvægasta fyrir
íslenzkan landbúnað, vegna þess hve veðráttuskilyrði
íslands eru gróðri yfirleitt óhagstæð. Af þeim ástæðum
geta fremur fáar nytjajurtir náð fullum þroska við
venjuleg náttúruskilyrði. En með ylrækt má rækta
margvíslegar nytjajurtir, sem ekki þroskast hérlendis
við venjuleg veðurfarsskilyrði.