Morgunblaðið - 21.05.2010, Qupperneq 24

Morgunblaðið - 21.05.2010, Qupperneq 24
24 Umræðan MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. MAÍ 2010 Enn reynir Jóhann Páll Símonarson að sverta forráðamenn lífeyrissjóðsins Gildis í Mbl. þann 14. maí sl. Sem fyrr er reitt hátt til höggs en eins og endranær missir Jó- hann Páll marks. Fullyrðing Jóhanns um 100 milljarða tap Gildis stendur gegn þeirri staðreynd að meðalávöxtun sjóðsins sl. 10 ár er 2% að raun- gildi. Þetta þýðir að höfuðstóll sjóðsins hefur varðveist bærilega þrátt fyrir hrun fjármálakerfisins, að það sem hefur tapast er fyrst og fremst eitthvað sem áður græddist. Fullyrðingar um 100 milljarða tap eru ekki á rökum reistar frekar en annað í málflutningi Jóhanns. Ávöxtun sjóða eins og Gildis er jafnan í sveiflum og en nú er ávöxt- unin í milli lægði eftir hrunið. Líf- eyrissjóðurinn Gildi stendur enn við verðtryggðan lífeyri og lífeyrir úr sjóðnum hefur hækkað vel um- fram laun sé miðað við síðustu fjög- ur ár. Þetta er þrátt fyrir allt mik- ill árangur þegar bankarnir hrynja og flestir aðrir helstu útgefendur skuldabréfa og hlutabréfa á ís- lenska markaðnum falla í kjölfarið. Íslensku lífeyrissjóðirnir stóðu af sér bankahrunið og Gildi er þar á meðal. Jóhanni Páli er hugleikið að í mars 2008 keypti Gildi víkjandi skuldabréf af Glitni sem þá hafði í febr- úarmánuði þar á und- an fengið sama láns- hæfismat og árið 2002 þrátt fyrir alla erf- iðleikana. Í febrúar 2007 var bankinn met- inn sem toppfjárfest- ing á alla mælikvarða. Það er ekki fyrr en við útgáfu rannsókna- skýrslunnar sem ástæða kemur fram til að ætla að staða bank- ans í mars 2008 hafi ekki verið sú sem stjórnendur bankans héldu fram í skuldabréfaútboðinu. Stefna slitastjórnar Glitnis á hendur fyrr- um forráðamönnum bankans skýrir svo enn þá mynd. Sumir eru vitrir og sjá vel fram í tímann, sumir eru fyrst og fremst vitrir eftir á og svo eru alltaf einhverjir sem hvorugt þetta á við. Gildi var löngum með mjög góða ávöxtun borið saman við aðra lífeyrissjóði en vissulega sáu forráðamenn sjóðsins bankahrunið ekki fyrir frekar en flestir aðrir fjárfestar á Íslandi og út um allan heim sem töpuðu á því. Þrátt fyrir ákafan áhuga Jó- hanns Páls á málefnum lífeyr- issjóða og sér í lagi á lífeyr- issjóðnum Gildi hafa félagar hans í Sjómannafélagi Íslands ekki treyst sér til að tilnefna hann sem fulltrúa á ársfundi Gildis í því skyni að fara með atkvæðisrétt á fundinum. Full- trúaráðsmenn eru til hálfs valdir af verkalýðsfélögunum samkvæmt þeim reglum sem þar gilda og end- urspegla breiðan hóp sjóðfélaga. Samtök atvinnulífsins velja jafn marga fulltrúa fyrirtækjanna en þeir standa fyrir stóran hlut þeirra iðgjalda sem greidd eru til sjóðsins. Þeir sjómannafélagsmenn vita sjálfsagt betur en aðrir hvort Jó- hann Páll sé traustsins verður enda geta þeir metið málflutning hans á heimavelli. Jóhann Páll er hins vegar vel- kominn á ársfundi í lífeyrissjóðnum Gildi sem sjóðfélagi og hefur þar málfrelsi sem hann hefur óspart nýtt sér. Hann hefur líka fullt leyfi til að gagnrýna það sem honum sýnist. En sem betur fer hafa fé- lagar hans í Sjómannafélaginu og aðrir þeir sem standa að lífeyr- issjóðnum Gildi ennþá fullt frelsi til að taka ekki mark á Jóhanni Páli og t.d. samþykkja ekki tillögur hans á ársfundum. Það er gæfa fyrir Gildi sem enginn skyldi van- þakka. Aftur um skrif Jóhanns Páls Símonarsonar um Gildi Eftir Vilhjálm Egilsson » Þeir sjómanna- félagsmenn vita sjálfsagt betur en aðrir hvort Jóhann Páll sé traustsins verður enda geta þeir metið mál- flutning hans á heima- velli. Vilhjálmur Egilsson Höfundur er varaformaður stjórnar Gildis og framkvæmdastjóri SA. Hvað köllum við út- varpið okkar í dag? Ekki gufuna, er það? Ekki útvarp allra landsmanna? Nei, en kannski til spari. Því miður er kynn- ing útvarpsins aðeins: Útvarp Reykjavík. Það má segja að þessi kynning passi ágætlega um þessar mundir, þeg- ar verið er að skera niður við trog allar svæðisstöðvar á landinu. Nú á að spara, en er þetta sanngjarnt, að fella niður samband okkar sem búum á höf- uðborgarsvæðinu við fólkið í landinu. Sú var tíðin að sama og ekkert samband var haft við landsbyggðina og við sem bjuggum í Reykjavík og nágrenni vissum ekkert hvað var að gerast úti á landi. Vissum við nokk- urn skapaðan hlut um t.d. Austur- landið? Nei, ósköp lítið, nema auðvit- að þeir sem voru ferðamenn, sem ferðuðust með bakpoka, tjald og nesti á bakinu, fótgangandi frá þeim stað sem vegirnir enduðu. Það er nefnilega svo stutt síðan að við gátum ekið hringinn. Hvað um Vestfirðina? Vegir um þá hafa til skamms tíma verið, og eru jafnvel ennþá, vegakerfi okkar til skammar, sem sagt okkur sjálfum. Nú kveður Ríkisútvarpið RUV að þeir hafi nú heldur betur gert vel við landsbyggðina. Jahá, landsbyggðin fær ca 10 mínútur frá kl. 12 á hádegi til kl. 12:10 til þess að ryðja úr sér ein- hverjum fréttum. En góðir hálsar, landsbyggðin þarf sjónvarpið til þess að koma sínum fréttum á framfæri. Ekki er til dæmis hægt að segja frá í útvarpsfréttunum að nú hafi lóan ung- að út, og allir eiga að geta séð í hug- anum hvernig ungarnir líta út glæný- ir? Eða t.d. frá Austurlandinu, hvað uppgreftinum líður á Skriðuklaustri, myndir frá Hallormsstaðarskógi, sem er ein fallegasta gróðurvin trjáa á landinu Íslandi. Hvernig gengur með stóru blokkirnar sem byggðar voru í bjartsýniskasti þegar Kárahnjúkavirkjun var í smíðum? Þær standa all- ar tómar og verða fljót- lega eins og draugahús. Hvað um þetta og hvað um hitt? Hvar eru myndir af mannlífinu yf- irleitt, á landsbyggðinni? Með því að loka svæð- isstöðvum er verið að eyðileggja þá ánægju okkar á Reykjavík- ursvæðinu og þann munað að sjá í RUV myndir til að heillast af og drífa okkur í gamla bíln- um okkar til að kanna svæðin. Það er búið að rústa svæð- isstöðvum þannig að ekki verður hægt að byggja þær upp aftur, a.m.k. ekki með gömlu tækjunum sem pakkað var niður. Þau úreldast í geymslum RUV og verða engum að gagni, svo hraður er framgangurinn. Svo stærir útvarpsstjóri sig af því að hafa tekist að spara 30 milljónir. Hvað um úreltu tækin? Hvað um alla þekkinguna sem starfsmenn bjuggu yfir. Hver á að segja nýju og óreyndu fólki til? Já, flestir farnir. Oft hefur verið rætt um öryggi Rásar 1 fyrir landið. Eflaust má finna lög um það mál. Það má benda á að þegar gosið hófst á Fimmvörðuhálsi rauf útvarpið ekki samstundis dag- skrá á Rás 1 til þess að tilkynna það. Rás 2 kom strax með fréttirnar, en Rás 1 ekki fyrr en kl. 1 eftir mið- nætti. Það er skömm að þessu og á ekki að líðast í frjálsu landi. Útvarp Reykjavík – Útvarp allra landsmanna Eftir Guðfinnu Lilju Gröndal Guðfinna Lilja Gröndal » Það er búið að rústa svæðisstöðvum þannig, að ekki verður hægt að byggja þær upp aftur, a.m.k. ekki með gömlu tækjunum sem pakkað var niður. Höfundur er áhugafræðingur.Tilfinningar eru ekki rangar eða réttar, viðeigandi eða óviðeig- andi. Þær bara brjót- ast fram með sínum hætti og eru og eiga algjörlega rétt á sér. Í litrófi tilfinning- anna kemur reiðin áberandi inn þótt hún sé ekki endilega að staðaldri við lýði hjá flestum. En reiðinni þarf að finna farveg svo hún þynnist út og við festumst ekki í henni. Er fyrirgefning raunhæfur valkostur? Hvernig er hægt að ætlast til þess að maður fyrirgefi þeim sem hafa sært okkur þvílíkt, misnotað og meitt að ekki verður aftur tek- ið? Skrefin í átt til fyrirgefningar geta sannarlega verið erfið. Þau taka sinn tíma og fyrirgefningunni skal ekki troðið upp í kokið á ein- um eða neinum. Á endanum getur fyrirgefningin kostað ákveðnar hugarfarslegar fórnir og sárs- aukafullt uppgjör. En eftir því sem skrefunum í átt til hennar fjölgar, tíminn líður og viðleitnin til að halda áfram og láta ekki stjórnast af fortíðinni nær yf- irhöndinni mun taka að rofa til. Þá munu þungbúnu skýin sem í hug- anum voru taka að þynnast, von- leysið minnkar og loftið tekur smám saman að hreinsast. Af hjartanu lyftist farg svo maður varpar öndinni léttar. Lífsgangan verður bærilegri og við tökum að verða sáttari við okkur sjálf, um- hverfið, náungann og Guð. Og nýj- ar og jafnvel áður óþekktar dyr munu okkur opnast. Fyrirgefning er ekki sama og samþykki Höfum þó ætíð hugfast að það að fyr- irgefa er sko alls ekki það sama og að sam- þykkja eða sætta sig við einhverja liðna, meiðandi, sársauka- fulla atburði. Síður en svo. En því fylgir að horfast í augu við að atburðurinn er fortíð sem við fáum ekki breytt úr þessu. Fyrirgefningin er að sjálfsögðu aldrei auðveld. Maður kann að þurfa að ganga í sig og stoltið kann að skaddast, alla vega lítið eitt um stundarsakir. Því að fyrirgefa fylgir meðal annars það að horfa fram á veginn til framtíðar. Það er ómissandi lið- ur í úrvinnslu tilfinninga. Leið til bata. Það er spurning um hug- arfar, lífsafstöðu. Það er svo slítandi og ólýsanlega mannskemmandi að byrgja inni beiskju og hatur og festast þannig í reiði, óvild og hefnd. Með því leið- umst við aðeins inn í myrkur og ógöngur, við stöðnum og verðum að föngum fortíðarinnar. Þetta er spurningin um daginn í gær eða daginn í dag. Okkar er valið. Við getum ekki lifað báðum. Annaðhvort festumst við í fortíð- inni eða lifum deginum í dag og horfum fram á veginn með reynslu fortíðar sem bakgrunn sem við get- um lært af en ekki sem afl sem stjórnar lífi okkar. Það má sannarlega handtaka misindismenn og dæma þá til refs- ingar, sektar eða fangelsis og með því skulum við vona að einhvers konar nauðsynlegt réttlæti náist fram. En höfum þó hugfast að til- finningaleg líðan okkar batnar lítið við það eitt. Og svo er það svo margt sem mennirnir gera hver öðrum sem ekki þykir saknæmt og dómskerfið nær ekki yfir en skilur eftir sig illgræðanleg sár. Hugarfari fyrirgefningarinnar fylgir hins vegar til lengri tíma það að hætta að nudda sárið og sleppa takinu af sársaukanum og ákveða að vilja stuðla að því að gera hann að fortíð. Sá sem fyrirgefur vinnur mikla sigra og það fyrst og fremst á sjálf- um sér. Ekki á mannlegu valdi að fyrirgefa? Kannski er það svo bara eftir allt saman alls ekkert á mannlegu valdi að fyrirgefa? Og hvað er þá til ráða? Guð. Sá Guð sem Jesús Kristur birtir okkur. Hann megnar allt. Felum okkur því honum. Hon- um sem græðir sárin og hjörtun mýkir. Honum sem kann, vill og getur fyrirgefið og reist okkur upp á ný til vonarríkrar og bjartrar framtíðar sem ekki sér fyrir end- ann á. Látum það því eftir okkur að leyfa honum að anda á okkur sín- um góða, lífgefandi og nærandi anda sem gefur okkur frið í hjarta sem er æðri öllum skilningi og eng- inn og ekkert getur frá okkur tek- ið. Látum reiðina ekki verða að niðurstöðu í lífi okkar Eftir Sigurbjörn Þorkelsson » Það að fyrirgefa er ekki það að sam- þykkja eða að sætta sig við einhverja liðna, meiðandi, sársaukafulla atburði. Sigurbjörn Þorkelsson Höfundur er rithöfundur og áhuga- maður um lífið. Það hefur lengst af verið svo, að verka- lýðshreyfingin, með ASÍ í broddi fylk- ingar, hefur stutt vinstri flokkana í ís- lenskum stjórnmálum og raunar tengst þeim böndum. Nokkuð framan af var það raunin með þessa rík- isstjórn. En slíkt er dugleysi hennar og ráðaleysi að jafnvel þessi samtök eru við það að gefast upp. En lengi má manninn reyna, eða hvað? Gylfi Arnbjörnsson hefur margoft á umliðnum mánuðum kvartað undan ríkisstjórninni og um leið hvatt hana til að koma sér að verki. Nú segir ASÍ að atvinnu- horfur séu afar dökkar og að lík- lega verði 18 þúsund manns án vinnu næsta vetur. Talað er um pólitíska kreppu og forystuleysi stjórnarflokkanna sem valdi þjóð- inni skelfilegum skaða. Enn er þó reynt að brýna ríkisstjórnina og hefur ASÍ nú sent ákall til hennar um að grípa til aðgerða. Það þurfi að greiða fyrir virkjunarfram- kvæmdum, það þurfi að skapa störf, það þurfi að huga að sam- göngumannvirkjum, það þurfi að fá botn í aðkomu lífeyrissjóða að verðmætasköpun. Sem sagt, það þarf að koma sér að verki. Því miður er harla ólíklegt að rík- isstjórnin svari þessu ákalli nú fremur en fyrri daginn. Sund- urlyndi og ósamkomulag í stórum og smáum málum veldur því að ekki er hægt að taka ákvörðun um eitt eða neitt. Mál eru látin reka á reiðanum þar til allt er komið í full- komið óefni. Hvenær ætla forystumenn þess- arar ríkisstjórnar að átta sig á því að þeir ráða ekki við verkefnið? ASÍ hafnar ríkisstjórninni Eftir Ólöfu Nordal Ólöf Nordal » Talað er um pólitíska kreppu og forystu- leysi stjórnarflokkanna sem valdi þjóðinni skelfilegum skaða. Höfundur er alþingismaður.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.