Læknablaðið - 01.08.1959, Blaðsíða 44
38
LÆKNABLAÐIÐ
NoO (+ stundum lítiö eitt af
ether).
Með báðum blöndum er gefið
súrefni eftir þörfum.
Curare og scoline eru ekki
svæfingarlyf, en valda góðri
vöðvaslöppun eins og áður er
sagt. Indíánar notuðu curare á
örvar sínar. Fórnardýrið dó
köfnunardauða vegna þess, að
öndunarvöðvarnir lömuðust. —
Curare liindrar verkun acetyl-
cholins á endaplötu vöðvans.
D.tubo-curarechlorid hefir efna-
samsetninguna C3sH4406N2C1o.
Lyfið er gefið inn í æð og verk-
un þess varir í ýó—1 klukku-
stund. Það eru 3 mg. í ml. —
Hversu mikið er gefið af lyfinu,
fer eftir aldri og þyngd sjúk-
lingsins, lengd svæfingartímans
og hvaða svæfingarlyf eru not-
uð með þvi. Ef ég svæfi með
evipan og glaðlofti (N20) ein-
göngu, þarf ég að nota helmingi
meira magn af curare heldur en
ef ég svæfi með ether. Við lang-
ar svæfingar með ether nota ég
Ys mg. af curare á hvert kíló af
likamsþunga sjúklingsins. Sjúk-
lingurinn andar þá sjálfur, en
öndun er grunn og hann getur
ekki andað djúpt án aðstoðar.
Aðstoðin er veitt þannig, að um
leið og sjúklingurinn andar að
sér, er þrýst á svæfingarpokann,
og fer þá aukið magn af súrefni
og svæfingarblöndunni niður i
lungu hans. Með þessu sjáum
við um, að súrefnisinnihald
blóðsins sé nægilegt og hindr-
um jafnframt, að of mikið
magn af kolsýru (C02) verði í
því. Þegar curare og scoline eru
notuð, er oftast sett gúmmípipa
niður í barkann (intubatio).
Gúmmípípan er tengd við svæf-
ingarvélina og lungun blásin út
sextán til tuttugu sinnum á mín-
útu, eða ef sjúklingurinn andar
sjálfur, þá er honum veitt aðstoð
við öndundna. Ekki má láta
gamalt fólk fá svo mikið curare,
að öndun þess lamist, því afleið-
ing þess yrði, að kolsýrumagn
blóðsins myndi bækka hættu-
lega mikið, án þess að við gæt-
um ráðið við það. Mörg dauðs-
föll hafa áreiðanlega hlotizt af
þessu, áður en svæfingarlæknar
gerðu sér þetta ljóst. Skýringin
er einfaldlega sú, að fjaðurmagn
(elasticitet) lungnanna i sjúk-
lingum með lungnaþembu (em-
physema) er minnkað að mun
eða upphafið með öllu. Þess
háttar lungu getum við blásið út
með venjulegri svæfingarvél, en
ókleift er að fá þau til að falla
nægilega saman og óhjákvæmi-
leg afleiðing þess verður, að of
mikil kolsýra safnast fyrir í
blóði sjúklingsins. Þetta sjáum
við gleggst við aðgerðir í brjóst-
holi og eru lungnaaðgerðir mjög
erfiðar á þessum sjúklingum,
þar sem ekki er unnt að halda
lunganu samanföllnu. Þennan
vanda má þó levsa með því að
nota öndunarvélar, sem soga út
úr lungunum og blása lofti inn í
staðinn. Er þá um yfir- og und-