Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.02.1964, Blaðsíða 49

þar sem bæði valllendið og þursaskeggsheiðin eru tiltölulega hallalítil
gróðurlendi. Gróðurfarslega eru þær aðgreindar frá valllendinu með
því að grös eru hér ekki ríkjandi heldur þursaskegg. Þá er ætíð snjó-
léttara í brekkunum en bæði á valllendi og í þursaskeggsheiði. Raun-
ar má segja að brekkugróðurinn sé bæði eftir gróðurfari og staðhátt-
um millistig frá valllendi annars vegar um þursaskeggs hverfið til mosa-
þembu, og hins vegar kornsúru-víðihverfið til snjódældar. Af þessunr
sökum held ég brekkugróðrinum enn sérstökum, unz allt gróðurlenda-
kerfið verður með öllu losað við staðhátta- eða landslagssjónarmiðið.
a. Þursaskeggsbrekkur (Kobresiétum myosuroides).
39. Þursaskeggs-stinnustarar-túnvinguls hverfi (Kobresia myosuroides-
Carex Bigelowii-Festuca rubra soc.) (Tab. X. A—B 1—6).
Þetta er eina gróðurhverfið, sem athuganir liggja fyrir um úr
brekkugróðri. Eru þær bæði frá Kaldadal og Gnúpverjaafrétti, en á
þeim svæðurn báðum er gróðursveit þessi útbreidd, eins og raunar hvar-
vettna þar, sem staðhættir leyfa um sunnanvert landið. Yfirleitt er
þursaskeggssveitin miklu sjaldgæfari um norðanvert landið, eins og ég
þegar benti á 1945, og einnig virðist mér hún sjaldgæfari í blágrýtis-
héruðum en á móbergssvæðinu. í hverfi þessu ríkir þursaskegg (Kobre-
sia) alls staðar í svip og fleti, enda þótt stinnastör (C. Bigelowii) hafi
stundum meiri tíðni, túnvingulsins (Festuca rubra) gætir minnst af
einkennistegundunum. Aðrar algengustu tegundirnar eru: Brjóstagras
(Thalictrum alpinum), hvítmaðra (Galium pumilum), beitieski (Equi-
setum variegatum), krummalyng (Empetrum hermafroditum), sem
ætíð er þó smávaxið en hefur oft verulega tíðni, grasvíðir (Salix herba-
cea), kornsúra (Polygonum viviparum) og blóðberg (Thymus arcticus).
Móasef (Juncus trifidus) kenrur fyrir á nokkrum stöðum, en á láglendi
fylgist það og þursaskegg mjög að. Hverfið er tegundamargt og E-teg-
undirnar í verulegum minni hluta nema í Tab. X. 1, sem liggur lægst
allra athugunarblettanna.
Hverfi þetta finnst alltaf við sömu skilyrði, í þurrum, allbröttum
brekkum, þar sem snjólétt er, þó ekki jafnsnjólétt og í mosaþembunni.
Þar sem hvilftir eru í brekkunum liggja skaflar lengur, og þar kemur
fljótt fram snjódældasvipur með áberandi bugðupunti (Deschampsia
flexuosá).
Blettur X. 1 er í Brunnum á Kaldadal í um 380 m hæð. Þursaskegg
°g grös ríkja. Ofar í brekkunni verður fjalldrapi (Betula nana) ríkj-
tímarit um íslenzka grasafræði - Flúra 47