Neytendablaðið - 01.06.2015, Blaðsíða 21

Frá árinu 2010 hefur samkeppnissvið framkvæmda-
stjórnar ESB rannsakað hvort Google Inc hafi misnotað
markaðsráðandi stöðu sína á svokallaðri „leit á netinu“.
Google hefur yfirgnæfandi markaðsráðandi stöðu þar
sem meira en 90% neytenda nota Google við leit á
netinu og er þetta því mikilvægt neytendamál. Með
sívaxandi viðskiptum á netinu eru sýnileiki og traust
vefverslana því algjörlega háð leitarniðurstöðum Google.
Hvernig eru neytendur blekktir?
Stjórnarsvið samkeppnismála hjá framkvæmdastjórn inni
(DG Comp) fann fjögur alvarleg brot í tengslum við þá
viðskiptahætti Google að beina umferð ranglega frá
samkeppnisaðilum:
i. Google birtir sína eigin sérsniðnu leitarþjónustu á
meira áberandi hátt en þjónustu keppinautanna (þ.e.
leitarþjónustu fyrir upplýsingar um veitingastaði,
hótel, viðburði og vörur). Í fyrsta lagi gera notendur
sér ekki grein fyrir að niðurstöðu leitarinnar er stillt
upp þannig að þjónusta Google er mest áberandi. Í
öðru lagi er þjónusta keppinautarins minna sýnileg
og jafnvel alls ekki.
ii. Google birtir efni upprunnið af heimasíðum þriðja
aðila, án samþykkis, á sínum eigin sérstaka leitarvef.
Þegar neytendur leita t.d. að myndum eru þær
sýndar án þess að þurfa að klikka á upprunasíðuna.
Það dregur snarlega úr heimsóknum á aðrar
heimasíður.
iii. Samningar skuldbinda heimasíður þriðja aðila til að
taka við öllum eða flestum auglýsingum leitarvefs
Google.
iv. Google einskorðar viðsemjendur sína um
auglýsingaherferðir við auglýsingarými Google sem
hamlar birtingum á auglýsingarýmum annarra
leitarsíðna. Google stjórnar slíkum herferðum í
gegnum leitarorð (Adword).
Evrópusamtök neytenda kvörtuðu
BEUC, sem Neytendasamtökin eru aðili að, voru með
þeim fyrstu sem kvörtuðu formlega til Framkvæmda-
stjórnar ESB. Á síðasta ári lá fyrir sáttatillaga fram-
kvæmda stjórnarinnar og Google en víðtæk mótmæli,
m.a. frá BEUC, komu í veg fyrir að sættir væru gerðar í
málinu.
Framkvæmdastjórn ESB staðhæfir að Google ýti sinni
eigin leitarþjónustu um vörusamanburð vísvitandi ofar
en þjónustu keppinauta sinna. Formaður BEUC, Monique
Goyens, segir að það þurfi að refsa þeim sem blekkja
neytendur. „Framkvæmdastjórn ESB verður skilyrðis-
laust að knýja fram jafnræði til að evrópskir neytendur
fái réttar og hlutlausar leitarniðurstöður. Google verður
að halda sig við staðlaða reikningsforskrift fyrir ná-
kvæma röðun, flokkun, uppsetningu o.s.frv. Þetta á við
um allar þjónustur ‒ ekki bara verslun á Google,“ segir
Monique Goyens.
Leitarvélar leika mikilvægt hlutverk á rafrænum innri
markaði ESB. Þær eru aðgangur neytenda að upplýs-
ingum um vörur og verðsamanburð. Hagræðing niður-
staðna leitar á netinu leiðir til stærri vanda fyrir rafrænt
hagkerfi Evrópu þar sem markaðshlutdeild Google gerir
það að verkum að fyrirtækið hefur í hendi sér hver
lendir efst í slíkum verslunarglugga og hindrar þannig
samkeppni sem kemur niður á vali neytenda.
BEUC, sem er formlegur aðili að málinu gegn Google,
fagnar því að framkvæmdastjórn ESB stendur með
neytendum. Þetta mál er ekki aðeins mikilvægt til að
koma reglu á viðskiptahætti eins fyrirtækis heldur einnig
til að setja viðmið fyrir innri markaðinn þegar kemur að
viðskiptum á netinu.
Stundar ólögmæta viðskiptahætti.....
NEYTENDABLAÐIÐ // JÚNÍ 2015 // googLE 21