Neytendablaðið - 01.06.2015, Blaðsíða 22

fjölskylda í
fasteignaviðskiptum
NEYTENDABLAÐIÐ // JÚNÍ 2015 // íBÚÐAkAuP
Í byrjun maí skrifuðum við hjónin loksins undir kaup-
samn ing á nýju eigninni okkar eftir verulega flókið og
stressandi ferli, án þess þó að geta staðið við tilboðið
þar sem ekki var hægt að þinglýsa lánum vegna verk-
falla.
Við erum bara dæmigerð íslensk fjölskylda með þrjú
börn á aldrinum 4-10 ára og einn gára. Í fyrrahaust
fannst okkur í fyrsta skipti orðið heldur þröngt um
okkur og um áramótin gaf heimilisbókhaldið til kynna
að við ættum fyrir útborgun á stærri eign. Við ákváðum
að það væri óhæft að „selja ofan af okkur“. Við yrðum
hreinlega að kaupa fyrst, selja svo.
Við fengum þau ráð að „drífa okkur bara að skoða og
skoða nógu mikið“. Í byrjun febrúar fórum við því á
fyrsta opna húsið. Þetta var upphafið að tæplega tveggja
mánaða kappskoðunartímabili, þar sem við náðum að
fara og skoða einar 25 eignir.
Eignirnar fundum við allar á netinu og við vorum búin að
skoða auglýsingar þar í þaula áður en við höfðum sam-
band við fasteignasölurnar. Í fyrstu skiptin skrifuðum
við fasteignasölum eða hringdum til þeirra og sögðum
eitthvað á þessa leið: „Sæl(l), við höfum áhuga á eigninni
að Löngutöng 7. Getum við fengið að skoða hana?“
Alltaf fengum við svör um að við gætum fengið söluyfirlit
sent og í framhaldinu gert ráðstafanir til þess að skoða.
Við áttuðum okkur fljótt á því að „söluyfirlit“ er
lykilorðið, nokkuð sem við tileinkuðum okkur afar fljótt.
Okkur fannst þetta reyndar dálítið kómískt, því söluyfir-
litið sagði okkur oftast nákvæmlega ekkert sem við höfð-
um ekki þegar fengið upplýsingar um í auglýsingunni,
fast eignaskrá og/eða teikningaskrá yfir fasteignir hjá
sveitarfélögunum. Einhverjir geta e.t.v. nýtt sér upp-
lýsingar sem koma fram um þau lán sem hvíla á eign-
unum í söluyfirliti en það átti ekki við um okkur.
Við höfðum undirbúið okkur ágætlega og vitum afar vel
að kostnaður við viðhald getur orðið hár, sérstaklega í
eldri eignum. Það gerði það að verkum að við settum
upp nokkur atriði sem við spurðum alltaf um: Þak, lagnir,
rafmagn, rúður, glugga og byggingarefni. Auk þessara
atriða skoðuðum við innréttingar og gólfefni vel. Við
þurftum nánast alltaf að spyrja sérstaklega um öll þessi
atriði. Í mörgum söluyfirlitum er dálkur sem heitir
„gallar“ og þar var einstaka sinnum talið upp eitthvað
sem hreinlega var í ólagi og í þeim tilfellum benti salinn
á það. Annars virtist það oft koma fasteignasölum og
eigendum á óvart að fá spurningu eins og „hvenær voru
lagnir síðast athugaðar?“ eða „Má ég sjá rafmagnstöfl-
una?“ „Nú hvá ..hefur þú vit á þessu?“ var alveg klassískt
svar. Við hjónin höfum hvorugt sérþekkingu á sviði bygg-
ingarfræða, aðra en þá sem stafar af því að vera mann-
eskjur í hinum vestræna heimi sem búa í húsum sem
þurfa reglulegt viðhald. Við vitum t.d. að einu sinni voru
rafmagnsleiðslur tjörubornar, að gamlar málmlagnir í
byggingum eiga það á hættu að tærast með tilheyrandi
lekavandamálum og að rúður geta orðið óþéttar; allt
atriði sem hækka útgjaldaliði heimilisins. Þess utan
treystum við því að ef við sæjum eitthvað óeðlilegt
myndum við hafa vit á því að sækja aðstoð sérfræðings
22