Neytendablaðið - 01.06.2015, Blaðsíða 23

til þess að meta það. Þess vegna var það að okkar mati
eðlilegt að fá að skoða og sjá hvort allt væri í lagi.

Eignum var að okkar mati oftast lýst á þann veg sem þær
komu fólki fyrir sjónir þegar það gekk um eignina, oftast
afar hlutlaust nema í sérstökum tilvikum, s.s. „einstakt
útsýni“, „einstaklega falleg eign“. Ef ástandi viðhalds var
lýst var það vegna þess að viðhaldi hafði verið sinnt.
Þegar ekkert kom fram um viðhald eigna var það yfirleitt
af því að því hafði ekki verið sinnt og var jafnvel afar
ábótavant. Langoftast endurspeglaði fermetraverðið
ekki ástand eignarinnar, jafnvel þó að augljóst væri að
fara þyrfti í margra milljóna viðhaldsaðgerðir fljótlega.
Við gerðum okkur því miður fljótt grein fyrir því að
viðhaldi var víða mjög ábótavant og þess þá heldur
ástæða til þess að hafa listann við höndina og spyrja
margra spurninga um ástand eignanna. Við fengum að
heyra að viðhald eigna á markaði í dag endurspeglaði vel
að á landinu hefði verið kreppa sl. ár.
Við höfðum væntingar um að við myndum frekar kjósa
að hitta fasteignasala við skoðun á eignum. Svo fór þó að
við kusum heldur að hitta eigendurna, sérstaklega í þeim
tilfellum þar sem eigendur höfðu átt eignina í einhvern
tíma og gátu raunverulega sagt frá því sem gert hafði
verið við hana. Eftir svoleiðis skoðun höfðum við strax
afar góða tilfinningu fyrir því hvort við hefðum nánari
áhuga eða ekki og hefðum í flestum tilfellum getað sagt
eigendum það við útidyrahurðina hvort við myndum
hafa samband eða ekki. Opin hús hentuðu okkur ekki
vel. Við höfðum á tilfinningunni að verið væri að skapa
keppnisstemningu, sem við kunnum illa við. Fasteigna-
salinn er vissulega til staðar ásamt bunka af fjölfölduðum
söluyfirlitum. Vandamálið er þó bara það að við höfðum
áhuga á því að ræða hvað/hvernig/hvenær hlutir höfðu
verið gerðir við eignina, en það var nokkuð sem fast-
eignasalinn gat yfirleitt ekki frætt okkur um umfram það
litla sem stóð í söluyfirliti.
Við upplifðum þó nokkrum sinnum að ástandi eigna var
verulega ábótavant miðað við lýsingar auglýsinga og
söluaðila. Eitt skiptið fórum við í opið hús þar sem ná-
kvæmlega ekkert kom fram í söluyfirliti um að ástandi
eignarinnar væri ábótavant. Ekkert! Sölumyndirnar litu
afar vel út og eignin staðsett í góðu skólahverfi á höfuð-
borgarsvæðinu. Þegar á staðinn var komið var jafnframt
augljóst að hér var um vinsæla eign að ræða. Fólk flykkt-
ist að og ætla má að í húsinu hafi verið 30 manns að
skoða þegar við komum að. Þegar inn var komið og
gengið á söluaðila með listann kom hins vegar ýmislegt í
ljós. Reyndar frábað söluaðilinn sér allri ábyrgð á því
sem hann segði og benti okkur á að þessa eign yrði að
„ástandsskoða“ því hún hefði aldrei fengið neitt viðhald,
ekki bara væri þakið ónýtt, lagnir og rafmagn í ólagi,
heldur húsið einnig klætt asbestplötum. Í annað skipti,
einnig á vinsælum stað í höfuðborginni, fórum við að
skoða lítið einbýlishús ásamt átakanlega mörgum öðrum
sem einnig höfðu talið húsið álitlegt. Í því tilfelli höfðum
við haft vit á því að hringja bara og spyrja áður, til þess
að forða okkur frá annarri eins fýluferð og í fyrra skiptið.
Við fengum sannarlega uppl ýsingar um það að þak-
kantinn þyrfti að laga fljótt, en að öðru leyti væri húsið
„gott“. Okkur mætti svo einbýlishús með ónýtu þaki,
sprungur um allt í útveggj um, bílskúrinn ókláraður og gat
í þaki hans, og garðhús sem var einn haugur af fúnu
timbri og brotnu gleri (í auglýsingunni stóð „sérlega
skemmtilegt garð hús“). Það virtist óhjá kvæmi legt að sóa
mörgum klukku stundum í svona fýluferðir.
Þegar við höfðum fundið eign sem okkur leist verulega
vel á höfðum við samband við sérfræðing og skoðuðum
eignina aftur með þeim aðila áður en við tókum ákvörð-
un um að gera tilboð. Við fengum tækifæri til þess að
skoða tvisvar sinnum, fá sérfræðiálit og hugsa okkur um
í nokkrar vikur áður en við buðum í eignina. Þessi atriði
reyndust afar mikilvæg, því þau gerðu það að verkum að
við höfðum góða tilfinningu fyrir kaupunum, þrátt fyrir
að finna fyrir miklu álagi af öllu hinu sem tilheyrði ferl-
inu. Fá pössun fyrir börnin og skreppa í eignaskoðun,
bíða eftir sölu á okkar eigin eign (með tilheyrandi
mynda töku, halda öllu tandurhreinu vikum saman, sýn-
ingum og ástandsskoðun mögulegra kaupenda), bíða
eftir greiðslumati í bankanum, stressi yfir dómínó-
áhrifunum sem okkar kaup og sala voru orðin að –
fjögurra liða keðja – og andvökunætur sem tóku á taug-
arnar. Við erum afar sátt við að hafa fengið „næði“ til
þess að setja upp reikniskjalið, áætla viðhald m.t.t. álits
sérfræðings og velta upp kostum og göllum.
Helgi og Kristín,
félagsmenn í Neytendasamtökunum
og hamingjusamir húseigendur
...Langoftast endurspeglaði
fermetraverðið ekki ástand
eignarinnar, jafnvel þó að
augljóst væri að fara þyrfti í
margra milljóna viðhalds-
aðgerðir fljótlega.
23